De herinneringscultuur van Ewout van der Knaap

Ewout van der Knaap is hoofddocent Duits en doet onder andere veel onderzoek naar herinneringscultuur van de holocaust.

Wie ben je en wat doe je?
Ik ben Ewout van der Knaap, hoofddocent Duitse letterkunde en opleidingscoördinator Duitse taal en cultuur. Ik verricht onderwijs en onderzoek op het gebied van Duitse literatuur, herinneringscultuur van de holocaust en literatuurdidactiek. Ik heb vakdidactiek binnen de educatieve minor mede opgezet en ben actief in onze tweetalige educatieve MA. Mijn boekenkasten zitten boordevol cursusmateriaal van allerlei cursussen die ik gaf of geef, bijbehorende vakliteratuur, materiaal van projecten en onderzoeksliteratuur.

Waar is deze werkplek?
In Trans 8 zit de afdeling Germanisten, die deel uitmaakt van het Departement Talen, Literatuur en Communicatie. De kamer deel ik met nog drie andere collega's. Het voordeel daarvan is dat de lijnen kort zijn. Via de tuin loop ik zo het Academiegebouw binnen en van daaruit zo naar de Faculty Club of de stad in. Het is fijn om zo centraal te zitten en dat klinkt ideaal. Toch kom ik nauwelijks buiten als ik aan het werk ben, behalve dan de route naar college, vergaderplekken en de bibliotheek. De buitenwereld komt wel naar binnen. Geluiden van de straat en het carillon van de Domtoren hoor je hier goed.

Wat is er bijzonder aan je onderzoek?
Ik heb veel verschillende, vaak interdisciplinaire projecten gedaan. Ik heb me uitgebreid beziggehouden met de herinneringscultuur van de holocaust. De Franse film Nuit et brouillard (1955) maakte internationaal veel los, vooral in Duitsland.

Ik ben in tal van archieven gedoken en heb behalve de film zelf ook juist alle reacties die tot in parlementaire commissies liepen onderzocht. Doordat ik op poëzie van Ernst Meister was gepromoveerd, werd ik voor een editieproject gevraagd waarbij we alle ontstaanslagen van de gedichten blootlegden. Dus van tekstsnippers tot en met de laatste, soms gedateerde versie. Dat wordt Grundlagenforschung genoemd: zonder dit soort ambachtelijk onderzoek valt de bodem onder geesteswetenschappelijke disciplines weg. Ik was voor dit onderzoek onderzoeksfellow van de Alexander von Humboldt Stiftung.

Op dit moment doe ik met steun van NWO Alfa Meerwaarde onderzoek naar de relatie tussen literaire competentie in de moedertaal en in de vreemde taal, ik begeleid een promovenda die onderzoek doet naar literatuuronderwijs in de onderbouw Duits van het voortgezet onderwijs, ik doe onderzoek naar hoogfrequente woordenschat in literaire teksten en ik zit in een internationaal project over het concept van vrij lezen (free voluntary reading) op scholen.

Op deze manieren hoop ik bij te kunnen dragen aan het didactische handelen van docenten. Ook schrijf ik een handboek literatuurdidactiek, voor aanstaande en zittende leraren in het voortgezet onderwijs. Veel valorisatie dus ook.

Tags: de werkplek

Advertentie