Brussel: grillige reddingsboei voor armlastige onderzoekers

Minimaal een maand aan een voorstel schrijven met zo’n tachtig procent kans dat het wordt afgewezen. Dat is de harde werkelijkheid achter het binnenhalen van Europese onderzoekssubsidies. In de Research Funding Week worden deze week best practices uitgewisseld. DUB spreekt met Enrico Mastrobattista die dertig miljoen uit ‘Brussel’ ontving voor een door hem geleid consortium op het gebied van drug delivery. Morgen geeft DUB vijf tips.

We schrijven zomer 2011. Brussel heeft via het Innovative Medicines Initiative (IMI) een call gepubliceerd voor een onderzoeksproject met als titel Delivery and Targeting Mechanisms for Biological Macromolecules. Zoals gebruikelijk verspreidt het nieuws zich via nieuwsbrieven, emails en persoonlijke contacten razendsnel binnen het vakgebied. De Utrechtse hoogleraren Hennink en Van Eden schatten in dat de UU op dit terrein voldoende expertise in huis heeft om een kans te wagen en vragen Enrico Mastrobattista, universitair docent bij Farmacie en medewerker van Hennink, om een aanvraag voor te bereiden voor dit financieel uiterst aanlokkelijke programma.

“Ik had wel al ervaring met het aanvragen van individuele subsidies”, vertelt Mastrobattista in het David de Wiedgebouw, “maar in dit geval ging het om een programmasubsidie en daarvoor gelden andere regels. Niet alleen was het doel van het onderzoek tot in detail omschreven, het moest worden uitgevoerd door een consortium van onderzoeksinstellingen en farmaceutische bedrijven, waarbij die laatste al grotendeels geïdentificeerd waren. Dat gold niet voor de onderzoeksinstellingen en voordat de aanvraag geschreven kon worden, moest de Utrechtse projectleider dan ook eerst voldoende deelnemers uit de academische wereld bij elkaar zien te halen.

“Deels heb ik onderzoekers en bedrijven uit mijn eigen netwerk uitgenodigd, maar ik ben ook rond gaan kijken naar mensen die ik nog niet kende, gewoon door op internet te zoeken naar publicaties op dit terrein. Je weet trouwens niet wat je meemaakt. Zodra bekend werd dat wij een aanvraag voorbereidden, kregen we van alle kanten de vraag of men mocht meedoen. Soms merkte ik later dat partners die zich op die manier bij ons hadden aangesloten, ook meededen met directe concurrenten van ons. Het was een soort wild-west, maar ik kon zulke mensen er niet zo maar uitgooien, want vaak konden we hun expertise goed gebruiken.”

Nadat het consortium was gevormd, zette Mastrobattista zich aan het schrijven. “Het wetenschappelijke deel van het voorstel heb ik zelf in ruim een maand op papier gezet. Maar bij het aanvragen van programmasubsidies komt zoveel meer kijken, tabellen, een ethische paragraaf, het management van het project, dat ik daarvoor de hulp heb ingeroepen van het bedrijf Topstart, gespecialiseerd in dit soort grote Europese aanvragen”

De investering rendeerde, want uit twintig aanvragen werd de Utrechtse als beste beoordeeld. Weliswaar moest het voorstel daarna nog worden uitgewerkt tot een full proposal en wachtte een interview in Brussel om de plannen toe te lichten. “Maar”, zegt Mastrobattista, “met die beoordeling was een belangrijke stap gezet. Bovendien stond ik er vanaf dat moment niet meer alleen voor. Sterker nog, in feite nam de farmaceutische industrie de leiding toen over. Ik ben straks weliswaar verantwoordelijk voor het wetenschappelijke deel van het programma, maar een manager van Sanofi in Frankfurt heeft de komende vijf jaar de algehele leiding.”

Hoewel de toegezegde subsidie pas definitief zeker is als all partners de projectovereenkomst hebben getekend, is de kans groot dat de UU de komende jaren 2,2 van de toegezegde dertig miljoen euro mag besteden.

Een groot succes voor Enrico Mastrobattista die ook weet dat de kans op mislukken groot is. “Ik heb gelukkig al een paar keer succes gehad met individuele aanvragen, onder meer voor een Marie Curie Fellowship en in Nederland voor een Vidi. Maar mijn aanvraag voor een Starting Grant van de European Research Council is nu al drie keer afgewezen.

“Dat is niet fijn, want je vraagt je dan toch af waarom je de commissie niet hebt kunnen overtuigen. Meteen na zo’n afwijzing ben ik kwaad en gefrustreerd. Dan denk ik: al die uren die ik heb zitten schrijven, had ik ook aan andere dingen kunnen besteden. Maar even later besef ik: zo moet je niet denken. Het schrijven van voorstellen is een onderdeel van je werk en je moet gewoon incalculeren dat er drie of vier mislukken voordat er weer een gehonoreerd wordt. Dat blijkt nu maar weer.”

Grant office biedt hulp

In tijden van financiële krapte is een Europese bonus meer dan welkom, logisch dus dat tegenwoordig elke Utrechtse faculteit een grant office heeft dat onderzoekers niet alleen helpt met het aanvragen van beurzen, maar dat ook de Europese markt afspeurt naar calls for proposals.

Vaak weten de onderzoekers via hun onderlinge contacten eerder dan wij dat er een call op komst is”, vertellen Dorine Keusters en Pieter Thijssen van het grant office van de Bètafaculteit, “maar het komt zeker ook voor dat wij hen op mogelijkheden kunnen wijzen. Wij maken elke ochtend een rondje langs een aantal bekende websites en kijken ook regelmatig op Research Professional om te zien of er nog nieuws is.

Dat betreft dan met name calls voor programma’s, want van de mogelijkheden om een van de jaarlijkse subsidies voor individuele onderzoekers aan te vragen is elke jonge wetenschapper met ambitie op de hoogte. Keusters en Thijssen: “Ze moeten ook wel, want de kans op een vaste aanstelling bij de universiteit is als gevolg van de bezuinigingen zo klein geworden dat iedereen die na zijn of haar promotie een wetenschappelijke carrière ambieert, afhankelijk is van een beurs. Anders is het vaak einde verhaal.”

De twee grant officers schatten dat in hun faculteit jaarlijks zo’n duizend voorstellen voor Nederlandse en Europese beurzen worden geschreven, waarvan er als het meezit, ruim tweehonderd worden gehonoreerd.

 

Meer tips? In de laatste week van juni wordt de Research Funding Week georganiseerd waarin laureaten en commissieleden hun tips& tricks voor een groot aantal subsidies zullen delen.

Advertentie