'Selectie raadsleden soms beter dan verkiezingen'

Tycho Wassenaar is voorzitter van de studentengeleding Inspraak van de faculteit Sociale Wetenschappen (FSW). Voor de 7 zetels voor studenten in de faculteitsraad zijn genoeg belangstellenden, zegt hij, maar in plaats van het houden van verkiezingen, is gekozen voor het selecteren van nieuwe raadsleden. "Ik denk niet dat medezeggenschap er meer door gaat leven, maar ook niet minder." 
 
Wat is de gebruikelijke procedure om vast te stellen of er wel of geen verkiezingen zullenzijn?
 “De faculteit heeft een kiescommissie die als onafhankelijk orgaan de kieslijsten en kandidaten vaststelt en vervolgens bepaalt of er verkiezingen nodig zijn. Meestal wordt vanuit de studentengeleding één lijst afgegeven met precies genoeg kandidaten, waardoor er geen verkiezingen nodig zijn."
 
Waarom is gekozen voor selectie in plaats van verkiezingen?
“In het verleden is besloten om niet zo veel tijd, moeite en kosten in een campagne en in verkiezingen te steken als de opkomst bedroevend laag is, wat vaak gebeurde. Daarnaast hebben wij als huidige Inspraak door een selectie van kandidaten een zekere mate van invloed en controle op de kwaliteit. Dit lijkt ook te werken, want vorig jaar werd de FR faculteitsraad van FSW als beste van de UU verkozen. Daarnaast merk ik persoonlijk dat de studentgeleding en de Inspraak als geheel een goede reputatie heeft bij de andere faculteitsraden. De selectie van de studentgeleding FR FSW wordt gedaan door een commissie waarin een coördinator van de Inspraak (PoCo), een huidig studentlid van de faculteitsraad, de assessor en een 'buitenstaander', een bestuurslid van studievereniging Alcmaeon, zitting nemen.”
 
Hoe gaat selectie in zijn werk?
“De selectie van kandidaten is vergelijkbaar met een sollicitatieprocedure voor een bijbaan. De studentengeleding stelt een functieprofiel op, waarin staat wat van de kandidaat-raadsleden verwacht wordt en wat hun werkzaamheden zullen zijn. De exacte selectieprocedure staat op de site van Inspraak.”
 
Hoeveel kandidaten waren er dit jaar?
"Dit wordt niet bekend gemaakt. Ik weet het van dit jaar ook niet, omdat ik niet in de sollicitatiecommissie zat. Ik kan met redelijke zekerheid schatten dat er elk jaar tussen de 10-15 kandidaten voor de 7 zetels zijn."
 
Waarom wordt het aantal niet bekendgemaakt?
“Het aantal blijft geheim omdat de sollicitatiecommissie en de coördinatoren van de facultaire medezeggenschap de voor de lijst geselecteerde kandidaten niet het gevoel willen geven dat ze 'zo maar' een functie hebben gekregen. Als er in een jaar maar een paar 'extra' aanmeldingen zijn, dan kan de nieuwe student-geleding namelijk de indruk krijgen dat hun kwaliteiten er minder toe hebben gedaan. En die indruk willen we ze natuurlijk niet geven. Het aantal sollicitanten blijft trouwens voor alle medezeggenschapsorganen geheim.”
 
Wat als studenten niet door de selectie komen, en zich alsnog verkiesbaar willen stellen, kan dat?
"Het staat andere (studie)verenigingen of studentengroepen vrij om een concurrerende lijst in te dienen, maar dit gebeurt zelden.”
 
Gaan de afvallers zomaar akkoord? 
“Er is tot nu toe naar mijn weten niemand geweest die uit onvrede met de beslissing een eigen lijst heeft opgericht en ingediend. Maar iedereen die serieuze ambities heeft om een aparte lijst op te richten - en zo dus verkiezingen af wil dwingen -  die kan die informatie gewoon vinden op de UU website en in de reglementen.”
 
Waarom stellen afvallers zich zelden verkiesbaar? Waarom beginnen ze geen eigen lijst?
“Ik denk dat dit vaak te maken heeft met de motivatie van hun afwijzing. Studenten die niet op de lijst worden geplaatst krijgen de motivatie daarvan te horen. Ik kan alleen maar aannemen dat ze zich daarin kunnen vinden. Bovendien is het maar de vraag of afgewezen kandidaten tijd, energie en moeite willen steken in het oprichten van een eigen lijst. Het is een zekere drempel, zeker voor onervaren raadsleden. “
 
Is het selecteren van nieuwe raadsleden niet minder democratisch?
“Als je het nuchter bekijkt is het natuurlijk minder democratisch. Maar het is een afweging. Wil je per se een gekozen raad of ga je voor een goede raad? Ik herken wel het kritiekpunt dat 'de medezeggenschap' onvoldoende leeft bij studenten en dat de achterban onvoldoende wordt bereikt, maar ik geloof niet dat verkiezingen dit kunnen oplossen. Het is een structureel probleem met meerdere oorzaken. De directe invloed van de medezeggenschap als besluitvormend orgaan is daarnaast zeer beperkt. Dus het is niet zo dat studenten met een stem direct het beleid kunnen beïnvloeden, zoals bij de landelijke politiek. Daarnaast staan veel studenten onverschillig tegenover medezeggenschap, zij bemoeien zich verder weinig met de beleidsvoering op de faculteit of universiteit."
 
Zijn verkiezingen volgens jou overbodig?
“Dat ligt er aan hoe je de verkiezingen ziet en wat je er mee wil bereiken. Ik zou ze niet zo snel als overbodig bestempelen. Verkiezingen zijn wel een middel om je achterban te ontmoeten en te betrekken bij de medezeggenschap of bij de beleidsvoering van de faculteit. Daarnaast zorgt het er ook voor dat je met iets meer overtuiging kan zeggen dat je vanuit een achterban spreekt. Maar tegelijkertijd blijkt uit de opkomst in het verleden dat het gewoon niet erg leeft bij studenten. Volgens mij zijn de verkiezingen ook een beetje geforceerd. Het zou me niets verbazen als het een wettelijke verplichting is om ze voor de raden van de UU te organiseren, maar in de praktijk werkt het gewoon niet.” 
 
Gaat medezeggenschap door deze benadering meer leven?
“Ik denk niet dat het er meer door gaat leven, maar ook niet minder. Het blijft vrij constant op hetzelfde, te lage niveau. Ik merk wel dat het sterk afhankelijk is van de eigen inzet om opvolgers te vinden en om mensen enthousiast te krijgen. Ik heb bijvoorbeeld veel bekenden in mijn omgeving aangesproken om te solliciteren voor de Faculteitsraad, en dat merkte ik wel in het aantal aanmeldingen. Maar ik moest veel van die mensen eerst uitleggen wat zitting nemen in de Faculteitsraad precies inhoudt en vervolgens moest ik ze min of meer overtuigen waarom het iets voor hen kon zijn.”
 
Bij de faculteitsraad voor Geesteswetenschappen wordt met een soortgelijke selectieprocedure gewerkt. Ook hier worden raadsleden geselecteerd in plaats van verkiezingen. "Als voorwaarde voor verkiezingen hebben we gesteld dat er minimaal 14 kandidaten moesten zijn die zich over 2 of meer lijsten verdeelden. Dit om te voorkomen dat de verkiezingsstrijd slechts om één zetel zou gaan.We dachten dat het animo voor de faculteitsraad niet zo groot zou zijn, maar uiteindelijk meldden zich 36 kandidaten", zegt Lucinda van Ewijk, studentlid van de FR. Van hen hebben zich uiteindelijk 12 kandidaat gesteld (voor 12 zetels), de rest bleek de energie of tijd voor de raad toch niet te kunnen opbrengen, zegt Lucinda. Ook dit jaar zullen er geen verkiezingen zijn.

Advertentie