Medewerkers en studenten moeten invloed medezeggenschap voelen

De laatste U-raadsvergadering van dit jaar was in de Belle van Zuylenzaal in het Academiegebouw.

Weer minder studenten hebben de afgelopen verkiezingen hun stem uitgebracht voor de Universiteitsraad. Hoe kan dit tij worden gekeerd? Agendeer eens een onderwerp dat er echt toe doet!

Wat is volgens het College van Bestuur de oorzaak van de magere opkomst bij de verkiezingen van de universiteitsraad? Dat was een goede laatste vraag van studentlid Josefien van Marlen tijdens de allerlaatste universiteitsraadsvergadering van het collegejaar:

Het is zeker niet de eerste keer dat een medezeggenschapsraad de kwestie opwerpt. Vele mensen breken al jaren het hoofd over deze vraag.Sinds de invoering van de MUB,  de wet die van de medezeggenschap voornamelijk een adviesorgaan maakte, houdt het veel mensen bezig.

De bezetting van het Maagdenhuis in Amsterdam in 2015 deed nieuwe hoop oplaaien. De oproer zorgde voor veel debat en de Tweede Kamer besloot tot uitbreiding van het instemmingsrecht van de medezeggenschap op verschillende niveaus. Je zou verwachten dat deze landelijke discussie en de versterking van de rechten terug te zien zouden zijn in de opkomstcijfers bij de verkiezingen. Maar in Utrecht was dat niet het geval. De opkomst bereikte zelfs een nieuw dieptepunt.

Zou het in 2016 dan beter gaan? De Universiteitsraad kopte na de verkiezingen in de medezeggenschapscolumn op de Podiumpagina van DUB: ‘Mooie opkomst bij verkiezingen Universiteitsraad 2016’. Hopelijk een cynisch bedoeld statement, want de opkomst was met 18 procent nog lager dan in 2015.

Meer realistisch is dat verschillende leden van de raad echt dachten dat wanneer 18 procent van de studenten stemt, dat best oké is. Ze hadden – zo kwam het over op deze toehoorder - een artikel in de Volkskrant nodig om te zien dat een opkomstpercentage van 18 procent niet alleen laag is, maar in vergeljking met andere universiteiten ronduit slecht is. Alleen in Rotterdam hadden minder studenten gestemd, zo bleek ook uit een eigen onderzoekje van DUB.

Collegevoorzitter Marjan Oudeman uitte haar zorg als antwoord op de vraag van Van Marlen. De kracht van de medezeggenschap staat of valt bij de legitimiteit van de raad en die legitimiteit staat of valt bij de vertegenwoordiging van de achterban. Maar hoe goed kennen de medezeggenschappers hun achterban? “Het is een behoorlijke uitdaging om studenten te laten stemmen.”

Ze vermoedt dat het een generatiekwestie is. Kijk naar het referendum in het Verenigd Koninkrijk. Hoe kan het dat de opkomst onder jongeren zo laag is terwijl het om hun toekomst gaat?, vroeg Oudeman zich af. Zoek de oplossing, zei ze, bij je eigen leeftijdsgenoten.

De rector gooide het over een andere boeg. Volgens hem is er nog steeds voldoende belangstelling van studenten en medewerkers om mee te praten over universitaire aangelegenheden. Kijk maar naar verschillende debatten die de afgelopen jaren zijn georganiseerd, zegt hij. Daar komen aardig wat mensen op af en zij mengen zich ook echt in de discussies. Blijkbaar, denkt de rector, voelen velen zich niet geroepen deel te nemen aan de onderwerpen die in de setting van de officiële medezeggenschap worden behandeld.

En daar heeft de rector een punt. In debatten buiten de officiële medezeggenschap om gaat het vaak over onderwerpen die mensen persoonlijk raken. De discussies in de Universiteitsraad gaan veelal over zaken die niet tot de verbeelding spreken. Dat universitaire besturen ter verantwoording worden geroepen over de financiële huishouding is belangrijk, maar wat merkt de gemiddelde werknemer en student hiervan? Die roept dat de universiteit op zijn centen zit en niet investeert in het aannemen van nieuw personeel om de ondewijskwaliteit te verbeteren en de werkdruk te verminderen.

En hoe interessant is de discussie over de U-raadszetel die een medewerker van de faculteit Geneeskunde krijgt na de volgende verkiezingen? De student wil weten waarom hij een bepaalde minor niet kan volgen omdat het rooster van zijn major dat niet toelaat.

En wat zou het dat punten en komma’s niet of op de verkeerde plek staan in het Strategisch Plan als medewerkers niet kritisch durven te zijn naar hun leidinggevende, omdat ze bang zijn dat hun contract niet in een vaste aanstelling wordt omgezet?

Natuurlijk komen er allemaal wezenlijk belangrijke onderwerpen in de medezeggenschap, maar maak als raad de urgentie hiervan goed duidelijk. Kom als U-raad ook vaker met zelf opgeworpen en goed onderbouwde kwesties die écht spelen op de werkvloer of in de collegezaal. En laat studenten en medewerkers inspreken. Dat brengt de werkvloer en de collegezaal letterlijk de U-raad in.

Want eerlijk is eerlijk: een student of medewerker die de moeite neemt om als toehoorder een vergadering van de Universiteitsraad bij te wonen, moet niet alleen geïnteresseerd zijn in de beleidslijnen van de universiteit. Hij moet ook de juiste oren hebben om de discussies te kunnen volgen en deze vervolgens op waarde te kunnen te schatten.

Toehoorders krijgen vaak niet veel mee van de debatten die grotendeels gevoerd worden in technische termen, berusten op voorkennis uit andere vergaderingen of gaan over procedures. Lees ook het blog van oud-U-raadslid Ruud Abma er op na. Een willekeurige toehoorder van de Universiteitsraad hoort 'abracadabra' en weet niet wat hij moet met inside jokes.

En als er dan toehoorders en insprekers komen, zorg dan voor een goede ontvangst. Laat merken dat je waardeert dat ze er zijn. Zorg dat ze kunnen zitten en het geluid goed genoeg is om het debat te kunnen volgen. En ls er dan bezoek is, ga als medezeggenschapper tijdens deze debatten dan niet mailen, chatten, Nu.nl lezen, filmpjes op Facebook bekijken of artikelen lezen uit de knipselkrant van de UU. De toehoorder kijkt mee en denkt er het zijne van.

Hoe maak je de medezeggenschap interessant en belangrijk? Agendeer onderwerpen die spelen in de collegezaal en op de werkvloer, laat de werknemer en de student inspreken, spreek klare taal en doe in elk geval je best om zelf geïnteresseerd te lijken tijdens vergaderingen. Dan wordt het de medewerkers en studenten duidelijk dat de medezeggenschap er voor hen is. Dan krijg je ze mee. Hopelijk tot in het digitale stemhokje.

Advertentie