'Maak van Rechten een honours opleiding'

De universitaire rechtenstudie wordt, als het aan Yvonne van Rooy ligt, op termijn niet alleen kleiner, maar ook duurder en veeleisender. Maandagavond riep de collegevoorzitter het HBO tijdens een discussieavond op om werk te maken van een praktijkgerichte rechtenopleiding voor vwo’ers. Dat zou de universiteiten de kans geven om meer nadruk te leggen op de intellectuele vorming van studenten.Zij ging een paar stenen in de vijver gooien, zei de Utrechtse collegevoorzitter vooraf, en zij hield woord. De rechtenopleidingen in ons land zijn te massaal, te eenvormig en niet diepgaand genoeg, zo luidde kort en bondig haar oordeel. Er komen te veel studenten op de studie af die niet goed weten wat ze willen en die bovendien voor zeker vijftig procent alleen maar geïnteresseerd zijn in het halen van een diploma. Gevolg zijn massale opleidingen, waarin wél gemotiveerde studenten onvoldoende aan hun trekken komen.INTELLECTUELE BAGAGEDoen we er verstandig aan om al die studenten, gedreven door geld, maar binnen te blijven halen, vroeg Van Rooy zich retorisch af? Haar met de commissie-Veerman gedeelde antwoord was duidelijk: “Rechten zou voor aanstaande studenten weer een positieve en inhoudelijke keuze moeten worden. De universiteit is bedoeld voor studenten die er op uit zijn om zich de nodige intellectuele bagage eigen te maken.”Maar zelfs als de opleidingen kleiner worden, dan nog is het de vraag of we de studenten met ons huidige aanbod goed genoeg bedienen, vervolgde Van Rooy. Het is leuk dat we gemotiveerde studenten honours trajecten aanbieden, maar zou het niet veel beter zijn om van zo’n kleinere rechtenstudie een volledige honours opleiding met selectie aan de poort te maken zoals het Utrecht Law College? Ik vind dat een interessante gedachte en ik leg hem voor de discussie hier graag in het midden.”HOGER COLLEGEGELDVan Rooy erkende dat het onderwijs in zo’n intensieve opleiding meer zal gaan kosten, maar vroeg zij zich af, zou dat erg zijn? “De studenten studeren er sneller af, dus zij zijn aanzienlijk minder geld kwijt aan huur en levensonderhoud. Wat is er in dat licht tegen om studenten bv. een duizend euro hoger collegegeld te laten betalen?”De Utrechtse collegevoorzitter, die overigens beklemtoonde dat haar visie de lange termijn betrof (“dit verhaal is niet bedoeld voor morgen”), werd in haar analyse bijgevallen door universiteitshoogleraar Frits van Oostrom. “Rechten is min of meer een beroepsopleiding geworden, de algemeen vormende kant heeft ingeleverd.” Maar om dat probleem te lijf te gaan door de instroom te beperken, leek Van Oostrom geen goed idee. “Je hebt als universiteit toch de maatschappelijke taak om iedereen met een vwo diploma toe te laten?”LERARENMaar dat argument was niet aan Van Rooy besteed. “Ook psychologie heeft de instroom beperkt en dat werkt daar prima. Ik zie niet in waarom het daar wel zou kunnen en bij Rechten niet. Mijn idee is dat we nog steeds iedereen met een vwo-diploma toelaten, alleen niet bij elke studie. De maatschappij heeft heel veel leraren nodig. In onze lerarenopleidingen zijn echt alle vwo’ers meer dan welkom.”EH Tijdens de discussie reageerde hoogleraar privaatrecht IVO GIESEN“In tegenstelling tot Yvonne van Rooy zou ik willen blijven uitgaan van een instroom voor alle vwo’ers, met voor gemotiveerde studenten ruime overstapmogelijkheden naar het Utrecht Law College. Mijn vrees is dat je door selectie aan de poort ook mensen uitsluit die pas geleidelijk de liefde voor het recht ontwikkelen, maar die daarna vaak uitgroeien tot briljante juristen. Er lopen hier studenten rond die elders weggestuurd zijn met een negatief bsa, maar die nu door alle docenten vanwege hun motivatie worden weggeplukt om student-assistent te worden. Ik zou er dus niet voor willen kiezen om in het begin al heel streng en rigoureus te zijn.”