Milieuwetenschappers zijn ook maar studenten

In onze tweede aflevering van Collegetoer schuift Inge Razenberg in de banken van het college Duurzame Ontwikkeling. Hoewel interactief blijkt het college voor sommige studenten te lang te duren. En dat terwijl het college voorbereidt op een deeltoets.

Naam college Duurzame Ontwikkeling
Studie Milieuwetenschappen
Niveau, hoeveelstejaarsvak 1, verplicht eerstejaarsvak
Waar Educatorium, Theatron
Datum en duur Dinsdag 25 september, 09:00-10:40
Docent Paul Schot
Aantal studenten die vak volgen 140
Aantal aanwezige studenten 70 à 80
Voertaal Nederlands

Als je dacht dat je deze dinsdagmorgen langzaam wakker kan worden tijdens college, kom je bedrogen uit. Dit college Duurzame Ontwikkeling gaat over water en begint direct met een testje (zie kader) van onze kennis over dit onderwerp. Volgende week is het deeltentamen en gastdocent Paul Schot wil alvast aantonen wat voor vragen de studenten kunnen verwachten.

Question 1:
Most water is withdrawn from surface waters and aquifers for:
a) drinking water
b) industrial manufacturing
c) irrigation of crops
d) cooling power plants
 
Question 2:
One trend in managing water resources is:
a) privatization
b) government seizure of privately-held water supplies
c) increased specialisation
d) none of the choices
 
Question 3:
The removal of vegetation, especially on hillsides, increases the risk of:
a) salinization
b) groundwater overdrafts
c) saltwater intrusion

d) flooding

Meedoen, meedoen, meedoen
Het testje is nog maar het begin van een interactief hoorcollege. Regelmatig vraag Schot de studenten een begrip uit te leggen of een voorbeeld te geven bij een bepaald onderwerp. Ook stellen de studenten zelf vragen, waarin ze echte grafiektijgers blijken: de kleinste afwijkingen in patronen ontsnappen niet aan de ogen van deze studenten.

Het college is opgesplitst in twee delen: een deel over watervoorraden en een deel over watervervuiling. Waterspecialist Schot brengt het waterbeheerstuk op een overzichtelijke manier in beeld. Dit is een college in de categorie ‘goede aanvulling op het boek en, ‘meer dan alleen het voorlezen dan de powerpoint.

Terug naar de regenton
Naast zijn algemene introductie op het waterbeheerstuk behandelt Paul Schot de actuele waterproblemen, ook wel bekend als de vier Ver’s, wat staat voor vermesting, verspreiding, verdroging en versnippering.

Zo laat hij zien dat riolering ook nadelen kent: naast het vuile water vangt de riolering ook het schone regenwater uit de dakgoten op, waardoor er minder water in de grond komt met verdroging tot gevolg. Ook is riolering duur, omdat ook zuiver water door de zuiveringsinstallaties gaat. Beter zou zijn als we teruggaan naar de oude vertrouwde regenton. Schot: “Van de vier Ver’s is het probleem van verdroging het moeilijkst op te lossen, misschien dat jullie dit ooit nog gaan doen!”

Verdrinking hoort niet tot de Ver’s maar is wel een gevolg van versnippering: in kanalen worden af en toe dode herten gevonden die door de harde en steile oevers het water niet meer uit kunnen klimmen. Het glooiend maken van de oevers, kan hier een oplossing voor zijn; nadeel: dat kost meer ruimte.

Politieke macht
De politiek is het belangrijkste element als het gaat om duurzame ontwikkeling. De regering moet verschillende belangen tegen elkaar afwegen en bepaalt uiteindelijk wat er daadwerkelijk gaat gebeuren. Vaak is bekend wat we het beste is, maar kosten de daarbij behorende maatregelen te veel geld, aldus Schot. Wat kan helpen is dat de meeste waterproblemen uiteindelijk ook effect hebben op de mens. Zo is door een grote hoeveelheid van de chemische stof PCB in het water, de aal op een aantal plekken niet meer te eten. Vervelend voor de aalliefhebbers én voor de aalkwekers die hun vis niet meer mogen verkopen.

Wereldverbeteraars
Dat er iets moet gebeuren aan de in het college geschetste problemen, daar zijn de studenten het hier over eens. Maar verwacht niet dat deze milieuwetenschappers in de dop een stelletje geitenwollensokkenstudenten zijn. Dit is gewoon een college op gewoon een dinsdagochtend. Slechts af en toe vliegt een vleugje idealisme de zaal in.

Zo maakt een studente zich zorgen of alle vissen wel van de vistrappen gebruik kunnen maken die versnippering tegen moeten gaan. En Paul Schot roept iedereen op om geen flesjes water te kopen maar kraanwater te drinken. Goed voor het milieu en, daar heb je die belangenafweging weer, ook voor de eigen portemonnee!

Na de pauze verslapt de aandacht hier en daar. Ik ga er maar van uit dat de studenten die op Google en Facebook zitten, enorm goed zijn in multitasken. Een studente maakt het wel erg bont: ze vlijt zich neer op haar collegetafeltje en trekt haar trui als dekentje over zich heen. Voor haar geen hertjes redden, maar schaapjes tellen. Toch letten de meeste studenten nog braaf op. Uit interesse of wellicht omdat volgende week de deeltoets is?

Het eindoordeel
Een degelijk college: heldere uitleg, veel interactie en een goede aanvulling op het boek. En, niet onbelangrijk in tijden van valorisatie, de kennis is direct toepasbaar. Vanaf nu weten we: aal eten mag, maar met mate, je flesje vul je bij de kraan en zwemmen in een jachthaven is vanwege de bodemkwaliteit niet aan te raden en als je het tóch doet, woel dan niet met je tenen door het zand!

Antwoorden test: 1c, 2a, 3d

Advertentie