Opgewekt naar vrijdagmiddagcollege Diergeneeskunde

College op vrijdagmiddag is geen probleem voor de ijverige Diergeneeskundestudenten. Als deze modelstudenten al door het college heen kletsen, dan is het om de lesstof aan elkaar te verduidelijken. Een nieuwe CollegeToer.

Je zou zeggen dat studenten die op vrijdagmiddag van 16 tot 18 college hebben, lichtelijk chagrijnig zijn. Of op zijn minst onrustig. Niets van dit alles is waar. De tweedejaars diergeneeskundestudenten die deze laatste uurtjes van de week over het gehoor- en evenwichtsorgaan leren zijn stil, geïnteresseerd en schrijven ijverig mee met alles wat docent Maarten Van Emst vertelt.

Mysterieuze colleges
Het was niet eenvoudig om een hoorcollege Diergeneeskunde bij te wonen. Osiris geeft geen enkel rooster prijs. Via een telefoontje hoor ik dat er vrijdagmiddag een college gegeven wordt. Van drie kwartier, over het gehoororgaan. En zo komt het dat ik vrijdagmiddag, terwijl iedereen elkaar fijn weekend wenst, met een enigszins surrealistisch gevoel tegen de stroom in richting het Diergeneeskundegebouw fiets.

Hoe dichter ik bij collegezaal C102 kom, hoe meer het geluid aanzwelt. En daar zitten ze! Meer dan honderd studenten Diergeneeskunde - meer meisjes dan jongens - kletsen vrolijk met elkaar. Niet gehinderd door enig gevoel van ‘wij willen weekend’. De sfeer is zo gezellig dat ook ik subiet nergens anders meer wil zijn dan hier. Dat het college tot zes uur blijkt te duren, maakt me niet uit.

Reis door het cochlea

“Ik ga jullie meenemen op een reis door het cochlea”, begint Van Emst zijn college, om direct de studenten uit hun droom te halen: “Dat klinkt poëtischer dan het is, het betekent het slakkenhuis.” De cochlea is de eerste van de vele ingewikkelde vaktermen die dit college de revue zullen passeren. Gelukkig gebruikt Van Emst af en toe versimpelde termen. Zo vergelijkt hij een deel van het oor met ‘een grottenstelsel waarbinnen iemand een heel lange tent heeft opgezet’. Dat kan ik volgen, nu hopen dat dit ook een geldig antwoord is op het tentamen…

Vanwege de hoge informatiedichtheid van het college, wordt het ook opgenomen. “Dan kunnen studenten het thuis terug luisteren.” Dat de collegegangers hier veelvuldig gebruik van maken, blijkt uit het applaus dat volgt nadat Van Emst heeft aangekondigd dat een college dat vanwege technische problemen niet opgenomen is, opnieuw is ingesproken door de docent.

Haarcellen leggen ’t loodje
Dit is een college Diergeneeskunde maar dat neemt niet weg dat de lesstof ook op deze studenten (of: zoogdieren) van toepassing is. Van Emst speelt hier handig op in en toont een filmpje van een membraan (een deel van je oor dat zorgt voor trillingsoverdracht) dat trilt op de klanken van de gedraaide muziek. “Het gekke is”, zo zegt Van Emst na het filmpje, “dat precies hetzelfde net in je eigen oor gebeurde…” Na deze opmerking barst het gewillige vrijdagmiddagpubliek uit in ‘oohs’ en ‘aahs'.      

En de docent heeft nog meer voor de studenten in petto: de befaamde decibeltest. Onder het wetenschappelijke motto ‘hoe goed is jouw gehoor’ stelt de docent de studenten bloot aan vreselijke piepjes. Terwijl de studenten hun handen voor hun oren slaan en kermen, staat Van Emst onaangedaan voor de klas: “Dat is een voordeel van ouder worden, mijn haarcellen aan de basis van de cochlea hebben het loodje gelegd!”

Vallende kat
Dit college wordt eindelijk duidelijk waarom katten altijd op hun pootjes terechtkomen. Deze eigenschap heeft de kat te danken aan zijn evenwichtsorgaan dat reflexen opwekt waardoor het dier in een aantal stappen netjes op de grond belandt.

Beginnend bij de vestibulaire nekreflex (kat draait nek) en eindigend met de extensie van alle ledematen (kat steekt pootjes uit). “Hoe hoger de etage van waar de kat valt, hoe groter zijn overlevingskansen zijn”, aldus Van Emst.

Bij de dierenarts
Aan het eind van het college, dat toch ‘gewoon’ 1,5 uur duurt doordat de docent zo veel grapjes maakt over zijdelingse gebeurtenissen, stappen we de dierenartspraktijk in. Op het scherm in de collegezaal verschijnt een hondje dat met grote ogen de camera inkijkt. Heel schattig, maar als het hondje begint te lopen, zien we dat er iets mis is. Het hondje heeft een afwijking naar rechts als het loopt. (zie hier de video)

De diagnose, zoals Van Emst die samen met de studenten opstelt: een storing van het evenwichtsorgaan aan de rechterzijde van de kop, waardoor de hond de illusie heeft dat hij linksom tolt. Na deze praktijkoefening is het stipt zes uur en is ook dit laatste college van de week voorbij. De studenten beginnen (nu pas!) te kletsen en staan op. Op weg naar een zeer welverdiend weekend.