het torentje
Angstige vissen
"Het was op een namiddag, ik was alleen op het lab en wilde nog even de ruit van de bak van binnen schoonmaken. Ik ga met de spons het water in, zoals honderden keren eerder - dit keer was ik iets te vlug. De zoetwaterstekelrog schrok ervan. Op hetzelfde moment zwiept zijn staart naar mijn hand en steekt een van de gifpennen in mijn vinger.
"De prik is nog niet het ergste. Het begint daarna pas. Steeds meer pijn, ondraaglijk haast. Ik heb iedereen die ik bedenken kon gebeld, de huisarts, Artis, het Dolfinarium. Niemand wist wat ik moest doen. Ondertussen kon ik de telefoon nauwelijks meer vasthouden door de verlammende werking van het gif. Ik kneep hem behoorlijk, want de pijn kroop steeds meer omhoog naar mijn schouder. Wat zou er gebeuren als dat gif je hart bereikt, of je longstreek?"
Toch kunt U deze pijnlijke ontmoeting wel navertellen. Hoe komt dat?
"Uiteindelijk wist iemand raad bij de groothandel die roggen importeert uit bijvoorbeeld het amazonegebied. Warmhouden was het advies. Had hij geleerd van de garnalenvissers in Bretagne. Die trekken hun netten met paarden uit het water en lopen langs de oever op plaatsen waar veel roggen in het zand liggen. Ze trappen zo'n beestje nogal eens op zijn staart, en hun remedie is dan in het hete zand te gaan lopen. Ik heb van twee tot zes met mijn hand onder de hete kraan gezeten. Ik kon toch niets anders, de pijn was niet te harden. Na vele uren werd het minder. Maar ik heb nog heel lang een verdoofd gevoel in mijn hand gehad."
Was deze zoetwaterstekelrog vergelijkbaar met de pijlstaartrog die Irwin de dodelijke steek uitdeelde?
"De zoetwaterrog is veel gevoeliger. We hebben hier ook zoutwaterroggen, die reageren minder agressief. Vandaar dat Irwin het niet verwacht zal hebben. Het kan duizend keer goed zijn gegaan als je tussen die beesten zwemt.
"De rog die hem te pakken nam, moet een behoorlijk grote zijn geweest. Je moet het zien als een vergrote bijensteek. Als zo'n punt precies in je hartstreek terecht komt, zetten verlammingsverschijnselen direct in. Stel dat het een steek in zijn been was geweest, dan was het misschien beter met hem afgelopen. Hij had gewoon pech. Hoewel hij natuurlijk het gevaar ook opzocht.
"Overigens zijn veel roggen tamelijk onschuldig. Mantaroggen bijvoorbeeld die zes meter groot worden, leven van plankton. Daar gaan duikers gewoon op zitten om mee te zwemmen. De roggen in de bak van het Dolfinarium kun je ook gewoon blijven aaien, dat kan geen kwaad. Die vissen zijn volkomen aan mensen gewend. De zoutwaterroggen die we op het lab hebben zijn ook heel tam, die voer ik gewoon uit de hand."
Leuke huisdieren dus.
"Nou nee, ik maak me bijvoorbeeld zorgen over de dierenzaken die roggen verkopen. Prachtig mooie beesten met schitterende oranje en gele punten. Maar mensen die tropische zoetwaterroggen kopen, moeten wel weten waar ze mee bezig zijn. Ze zijn giftig en niet zonder risico's. Bovendien worden die dieren al snel te groot voor een aquarium van anderhalve meter. Na een tijdje worden de vissen aangeboden aan dierentuinen of gaan ze terug naar de dierenwinkel. Het is geen huisdier waar je zomaar mee moet beginnen."
Heeft u na de beet van de rog het diertje door de wc gespoeld?
"Nee hoor, we hebben het rogje nog jaren gehad. Een paar jaar geleden is het pas overleden. Ik wijt de beet aan mezelf, ik wilde te snel handelen en heb het beestje aan het schrikken gemaakt. Ik ben daarna nooit meer met mijn handen het water in gedoken: sinds die tijd maak ik de bak van binnen schoon met een spons op een stokje. De Potamotrygon Reticulata is gewoon geen aaibeest, dat blijft oppassen."