Alfa’s en gamma’s profiteren van nieuwe verdeling onderzoeksgeld

Op aandringen van zes decanen gaat de universiteit de manier veranderen waarop tientallen onderzoeksmiljoenen worden verdeeld. Alfa- en gammafaculteiten krijgen de komende jaren meer uit deze universitaire pot. De bètafaculteit stemt na grote aarzelingen in.

Het college van bestuur zat niet echt te wachten op een nieuwe discussie over het universitaire verdeelmodel. Dit najaar nog vocht het universiteitsbestuur een behoorlijk robbertje met de faculteiten en de universiteitsraad over een nieuwe verdeling van de onderwijsgelden.
Even wat rust rondom de wijze waarop rijksgelden worden doorgesluist naar de universitaire onderdelen zou niet verkeerd zijn geweest, zo zei collegelid Hans Amman maandag in de commissievergadering van de Universiteitsraad.
Maar als zes van de zeven faculteitsdecanen erop aandringen om toch vooral ook de interne onderzoeksbekostiging op de agenda te zetten, dan moet je daar naar luisteren. En ook het universiteitsbestuur moet toegeven dat het wel wat vreemd is dat niemand weet waarom tientallen miljoenen onderzoeksgelden worden verdeeld op de manier waarop ze worden verdeeld.
Het gaat daarbij om de zogenoemde vaste voet onderzoek, geld dat is bedoeld voor de organisatie en ondersteuning van het onderzoek. “De verdeling van de vaste voet is historisch gegroeid en een rationele onderbouwing hiervoor is niet goed te geven”, is te lezen in een nota (pdf) aan de Universiteitsraad.
De zes decanen drongen daarom aan op ‘dynamisering’ van de vaste voet. Er moest een nieuwe verdeelsleutel komen op basis van transparante en meetbare parameters. Amman plaatste die druk in het perspectief van “een emancipatie van de alfa- en gammafaculteiten”. Deze faculteiten willen nu beloond worden voor een jarenlange groei in de omvang van hun onderzoeksinspanningen.
Bètadecaan Gerrit van Meer was als enige geen voorstander. Hij uitte zich enkele weken geleden in zijn faculteitsraad al kribbig over de ontwikkelingen. En dat was zeer begrijpelijk. Zijn faculteit heeft het meest te verliezen als de vaste voet tegen het licht wordt gehouden.
Maar ook de timing van de herbezinning was wel heel ongelukkig, vond Van Meer. Hij zag immers een deel van de bezuinigingen verdampen die hij vorig jaar dacht te hebben gerealiseerd door een aantal onderzoeksgroepen op te heffen.
De bètadecaan was bovendien van mening dat het college van bestuur de convenantsafspraken van twee jaar geleden op het spel zette. Doelstelling van die afspraken is dat de bèta’s vanaf 2015 een sluitende exploitatie hebben met een eigen beleidsruimte. 
Deze week bleek echter dat de faculteit Bètawetenschappen uiteindelijk toch door de bocht is gegaan na garanties van het universiteitsbestuur.
Uitgangspunt van het nieuwe voorstel is dat met ingang van 2013 75 procent van de geschatte 66 miljoen aan onderzoeksgelden wordt verdeeld op basis van onderzoeksprestaties van faculteiten. Daarbij zal gekeken worden naar het aantal promoties en naar onderzoek dat ten goede komt aan het onderwijs, maar ook naar de inkomsten uit de tweede en derde geldstroom. Volgens collegelid Amman is het invoeren van deze prikkels in lijn met doelstellingen die de universiteit in eerdere documenten vaststelde.
De tegemoetkoming aan de bèta’s zit hem in de verdeling van de overige 25 procent. Deze wordt uitgekeerd in een basisfinanciering van 2,3 miljoen voor elke faculteit. De bètafaculteit krijgt echter twee maal deze basisfinanciering.
De extra ‘taartpunt’ van 2,3 miljoen komt voor rekening van het universiteitsbestuur. Collegelid Amman zei dat dit gezien de omvang van de bètafaculteit te billijken is. Hij gaf daarnaast aan hiermee de convenantsafspraken overeind te willen houden.
De Universiteitsraad lijkt volgende week weinig anders te resten dan instemmen met een compromis tussen zeven faculteiten. De zorgen over mogelijk ongewenst grote verschuivingen werden bovendien weggenomen. Volgens Amman zullen de decanen zich solidair opstellen mochten er straks bij de afrekening al te grote verrassingen naar boven komen.