De klant van de promovendus

Promoveren, voor wie doen we het eigenlijk? Die vraag kreeg Wouter Marra voorgelegd tijdens een heisessie met als doel het promoveren vlotter te laten verlopen. Is de hoogleraar de klant? Of doe je het voor je zelf?

Promoveren. Vier jaar krijg je om een stapeltje artikelen te produceren, tijd zat zou je zeggen. En toch is het niet ongebruikelijk dat er na deze vier jaar nog geen proefschrift ligt. Gebrek aan motivatie, kunde of begeleiding zijn mogelijke oorzaken. Terwijl de rector graag snel wil scoren met slow science, willen hoogleraren graag dat het promoveren wat vlotter verloopt. De hoogleraar van mijn vakgroep liet de promovendi samenkomen en zelf zoeken naar oplossingen, een interessant proces met een onverwacht inzicht.

Het was een mooie dag en de vakgroep had zich verzameld op een pittoreske locatie, die ik nu voor het gemak maar even ‘de hei’ noem. Op de hei werd ons, de promovendi van de vakgroep, verteld dat we zelf plannen mochten maken om het promotietraject beter te laten verlopen. Ja! Zelf Doen! Dat sprak ons wel aan! Helaas werd dit peuterachtige enthousiasme vervangen door een puberale koppigheid toen we te horen kregen dat er een manager was ingeschakeld om ons hierin te begeleiden. Maar het woord manager is natuurlijk niet zo hip meer de laatste tijd, dus we moesten haar ‘facilitator’ noemen.

Er ontstond direct discussie toen ons aan het begin van de dag gevraagd werd ‘de klant’ te benoemen. Het goed formuleren van de afnemer van ons ‘product’ zou een belangrijke stap zijn in het proces naar succes, aldus de facilitator. Hier leek de heisessie stranden. Klant? We staan toch geen broodjes te verkopen? Maar de discussie ging door met een wat soepelere definitie van klant: voor wie doe je het eigenlijk? Waar komt de motivatie vandaan?

Ik vond het interessant om eens bij mezelf na te gaan voor wie je het eigenlijk allemaal doet. Vier jaar lang zwoegen en balanceren tussen mislukkingen en successen, maar voor wie? De facilitator wilde graag dat wij de hoogleraar als klant zagen, hij heeft immers baat bij een goed product en betaalt je. Maar de promovendi dachten daar anders over en zagen de promotor als medeproducent. Onder promovendi is de onderliggende motivatie (of ‘klant’) niet eenduidig. De een doet het voor zichzelf en wil er beter van worden of een titel verkrijgen. De ander doet het voor de wetenschappelijke gemeenschap en streeft naar publiceerbaar werk. Weer een ander doet het voor de maatschappij en streeft naar toepassingen in zijn werk. Of is dit een natuurlijk ontwikkelingsproces dat elke promovendus doorloopt?

Ik vind het zeer interessant om deze discussie over verschillende uitgangspunten te voeren, en ik denk dat het binnen een promotie voor alle partijen goed is om op de hoogte te zijn van elkaars belangen. Of je hier vlotter door promoveert? Ik denk dat het motivatie verhogend is. Mijn advies voor iedereen is eens bij zichzelf af te vragen voor wie je het eigenlijk allemaal doet, als het even kan in het zonnetje op de hei.

Naast deze onbedoelde inzichten was de uitkomst van de sessie op de hei geslaagd. Er staan nu diverse intervisieactiviteiten en inhoudelijke bijeenkomsten op het programma die anders nooit hadden plaatsgevonden. De klant en onze facilitator is nog vaak onderwerp van gesprek bij de koffie!

Advertentie