From Russia with shock

Damia Carli was een week in Rusland en ontdekte dat studeren in Moskou heel anders is dan in Nederland.
Een paar dagen geleden ben ik teruggekomen uit Rusland. Een ruime week ben ik met familie in Moskou geweest om bekenden te bezoeken en wat cultuur te snuiven. Dat het een bijzonder land is, wist ik natuurlijk, maar de hoeveelheid verschil kwam toch als een verrassinkje. Los van de gapende kloof tussen arm en rijk, is er ook een enorm verschil tussen de sociale omgang in Nederland en Rusland. Waar je hier een onbekende vriendelijk toelacht bij wijze van begroeting, kun je daar hooguit op een koele blik rekenen. Waar we in Nederland over de roltrappen krioelen, maar in trein of bus altijd beleefd de uitstappers voorlaten, staan ze in de Moskovische metro keurig rechts als ze niet hoeven inhalen, maar barst een armageddon los zodra er een deur opent. Wat ook iets nieuws was voor ons, is dat je op straat (oké, een vijfbaans snelweg door de stad) zomaar een auto aan kunt houden om je tegen een kleine vergoeding ergens heen te laten taxiën. Persoonlijk zou ik in een roestkleurige Lada nog niet dood gevonden willen worden, al is de kans daarop reëel aanwezig als je instapt.
Als er iets is wat de Russen aan hun Sovjettijd hebben overgehouden, is het wel militair overwicht en gevoel voor toneel en intimidatie. Als je naast het zebrapad stapt, word je teruggefloten en dreigt er een gummiknuppel. Voor donkere auto’s met zwaailicht gaat verkeer zonder enige twijfel aan de kant. Hetzelfde geldt helaas niet voor ambulances. Ik dacht dat het hierbij bleef, maar aan de vooravond van de 9 mei viering waarmee de overwinning op Nazi Duitsland wordt gevierd, ben ik met nog iets anders geconfronteerd. In het aan ons logeeradres aangrenzende park verzamelden zich steeds meer mensen. Jonge mensen, hoogopgeleid bleek later. In eerste instantie viel het ons niet op, maar toen op een gegeven moment het geroezemoes aanzwol en er zwaailichten verschenen, bleek het om een ‘demonstratie’ te gaan. Het waren studenten die samenkwamen in een park om te praten over hun toekomstvisies en als vreedzaam protest tegen de nieuwe ambtstermijn van Poetin. Niet lang daarna werden de eerste mensen afgevoerd. Handboeien incluis. Sommigen van hen hebben dagen vastgezeten. Dat heeft me wel aan het denken gezet.
Natuurlijk hebben we het in Utrecht, ook niet altijd makkelijk, misschien moeten we extra gaan betalen om te studeren. Ook loop je hier de hele dag te glimlachen, zo vermoeiend. Als je hier in een druk park staat is er niemand die wat ruimte komt maken, en we moeten ook nog eens zelf kijken waar we onze voeten neerzetten. Vervelend.
Terug in Nederland ben ik blij dat ik Moskou heb mogen ervaren. Maar ik ben ook blij dat dit mijn thuis is en dat wij op 5 mei niet de overwinning vieren, maar de vrijheid.
We zijn vrij om de vrijheid te vieren.