analyse

Liever in tijdelijke dienst dan ontslag

Universiteitenvereniging VSNU, vakbond Abvakabo en het Promovendi Netwerk Nederland publiceerden deze week een statement waarin de positie van jonge wetenschappers centraal staat. De drie instellingen vinden dat er meer jonge onderzoekers moeten komen en dat hun arbeidsperspectief moet verbeteren. Maar niet iedereen applaudisseert. De VAWO, een vakbond voor personeel van universiteiten, onderzoeksinstellingen en universitaire medische centra, weigert het statement te ondertekenen.

Een universiteit kan haar postdocs zes jaar achter elkaar een tijdelijk contract aanbieden. Maar dat vindt de VSNU geen goed werkgeverschap. Postdocs moeten sneller duidelijkheid krijgen of er een vast contract in zit of niet. Ongeschikte wetenschappers dienen hulp te krijgen bij de oriëntatie op een loopbaan buiten de wetenschap, aldus de VSNU.

Allemaal leuk en aardig, vindt de VAWO, maar dan zouden er toch eerst genoeg vaste aanstellingen moeten komen. "Momenteel werkt de helft van het wetenschappelijk personeel in tijdelijke dienst", zegt voorzitter Helen de Hoop. "Er is nauwelijks doorstroom van tijdelijk naar vast werk." Daarom zoeken postdocs telkens opnieuw hun heil in tijdelijke projecten. "Het zijn vooral de goede wetenschappers die hun onderzoek jaar in jaar uit gefinancierd krijgen", stelt De Hoop, "en die ontneem je met het VSNU-plan de mogelijkheid om aan hun eigen instelling te blijven werken."

De universiteiten zeggen wel degelijk waar mogelijk extra aanstellingen te willen creëren. Maar ze willen in elk geval voorkomen dat onderzoekers in tijdelijke dienst valse hoop wordt geboden. Aan de UU is het daarom volgens een woordvoerder al enkele jaren staande praktijk om postdocs niet langer dan vier jaar 'aan het lijntje te houden'. Maar de VAWO gelooft het niet. "Het komt heel vaak voor dat een wetenschapper een projectvoorstel wil indienen en dat de universiteit zegt: onze steun krijg je alleen als de begindatum van het project minstens zes maanden na afloop van je huidige contract ligt. Want dan pas mogen ze weer een tijdelijk contract aanbieden. Universiteiten gooien iemand er liever uit, dan dat ze een vaste aanstelling bieden."

"Het statement is goedbedoeld, maar het enige wat je concreet kunt maken, is het afschaffen van de stapeling van tijdelijke contracten", meent De Hoop. "Aan de vaste aanstellingen hoeven de universiteiten alleen maar 'aandacht' te besteden. Niemand weet wat dat inhoudt. Aandacht hebben ze nu ook."