Bibliotheekmedewerker Aris Jan van Ek naar Wereldspelen voor Getransplanteerden: Wat ben je? Nier, hart, long?

Bibliotheekmedewerker Aris Jan van Ek naar Wereldspelen voorGetransplanteerden: Wat ben je? Nier, hart, long?

De 'World Transplant Games 'vinden eens in de twee jaar plaats.De deelnemers hebben allemaal een orgaantransplantatie ofbeenmergtransplantatie ondergaan. Het doel achter dit op het eerstegezicht enigszins lugubere evenement is simpel: zo veel mogelijkpubliciteit krijgen om orgaandonoren te werven. "Het idee is telaten zien hoe hoog de kwaliteit van leven is na eentransplantatie, om mensen aan te zetten om donor te worden", legtVan Ek uit. "Dus is er ook bewust voor gekozen om niet aan te hakenbij bijvoorbeeld de Paralympics."

Tijdens de Spelen, die gericht zijn op serieuze competitie,strijden deelnemers uit zon 35 landen in tien takken van sport,waaronder golf, atletiek, volleybal en zwemmen. De 39-jarige VanEk, die in 1988 een donornier kreeg, zwom vier jaar geleden ook almee tijdens de Spelen, die toen in Sydney werden gehouden. Hij vondhet een "indrukwekkende" ervaring. "Er liepen daar twaalfhonderdgetransplanteerden rond. Dat schept een verbondenheid. Je bent tweedagen bezig met je eigen sport, maar de rest van de tijd kom je incontact met allerlei andere sporters, uit verschillende delen vande wereld." Transplantatie bleek het gespreksonderwerp onder dedeelnemers. "De meest gestelde vraag was toch wel: 'Wat ben je?Nier, hart, long?'. Daarna volgde meestal de vraag of het orgaanvan een levende donor was of niet. En welke medicijnen je gebruiktwas ook een belangrijk gespreksonderwerp".

Vooral een praatje met een deelnemer uit India staat Van Ek noghelder voor de geest. "Hij vroeg me zonder blikken of blozen of ikmijn nier had gekregen of gekocht. Dat is voor ons onvoorstelbaar,het kopen van donororganen is een enorm taboe. Maar voor hem washet kennelijk gewoon." Ook de aanwezigheid van ouders van overledenkinderen, van wie organen waren gebruikt voor transplantatie,maakte veel indruk op Van Ek. "Voor die ouders was een het eenonderdeel van de verwerking. Maar ze zagen ook dat andere mensendoor de transplantatie weer een leven konden opbouwen. Een van henhield een toespraak, waarvan de rillingen me over de rug liepen."Het inspireerde een Nederlandse deelnemer om zijn gewonnen medailleaf te staan aan het ouderpaar.

Spierkracht

Van Ek werd in Sydney respectievelijk vijfde en vierde op zijnfavoriete onderdelen, de 200 en 400 meter vrije slag. "Toen was ikeigenlijk vooral recreatief bezig. Ik zwom twee keer per week driekwartier. Afgelopen oktober besloot ik om er echt voor te gaan."Dus is hij nu drie keer per week in het zwembad te vinden, waar hijmeestal trainingen van anderhalf uur afwerkt. Hij traint mee met deplaatselijke jeugdselectie, van kinderen rond de twaalf jaar."Volwassenen gaan echt te hard voor mij. De medicijnen die ik slikom afstoting van de nier te voorkomen, worden vaak als dopinggebruikt, omdat ze op korte termijn spierversterkend werken. Maarals je ze langdurig slikt, dan tasten ze je spierweefsel juistaan", legt hij uit.

Ondanks zijn verhoogde inspanningen, laat zijn vooruitgang tewensen over. "Ik ben nu, met al die extra trainingen, een paarseconden sneller dan vier jaar geleden. Ik had gehoopt dat dat meerzou zijn. Ik word conditioneel wel beter, maar het vertaalt zichniet in extra spierkracht. Waarschijnlijk belemmeren mijnmedicijnen dat."

Toch probeert hij positief te blijven: "Ik denk dat het nog weliets gaat verbeteren, ik heb nog tijd tot augustus. En het trainenis in ieder geval goed voor me. Waarschijnlijk zou mijnspierweefsel echt achteruit zijn gegaan als ik niet had gesport, deafgelopen vier jaar."

Maar, geeft hij toe, het is niet altijd eenvoudig omoptimistisch te blijven. "Als die jeugd klaar is met een training,dan gaan ze naar de kant en kletsen wat. Ik ben daarna echthelemaal uitgeput. Ik heb echt wel een paar keer gehad dat ik overeen drempel moest om er mee door te gaan. De snelste 200 meter-tijdin Sydney was 2 minuut 33. Daar zit ik toch echt nog een halveminuut boven."

Publiciteit

Van Ek is niet alleen deelnemer, maar ook secretaris vanStichting World Transplant Games Nederland. In die hoedanigheid zathij in de selectie-commissie, die beslist welke deelnemers wordenuitgezonden. Het aantal Nederlandse deelnemers dat naar Kobe af kanreizen is afhankelijk van de sponsorgelden die beschikbaar komen.De Nier- en Hartstichting leveren de grootste bijdragen, maar ookenkele farmaceutische bedrijven zijn sponsors. Vermoedelijk zullendit jaar zon 35 Nederlandse deelnemers worden uitgezonden

"We hebben als Nederlandse stichting wel overwogen om limietenin te stellen, maar we hinken toch een beetje op twee gedachten.Want iedere deelnemer die meegaat, verplicht zich om zijn best tedoen om zo veel mogelijk publiciteit te krijgen. Dus hoe meerdeelnemers, hoe meer publiciteit." In Sydney wisten uiteindelijk 24van de 35 Nederlandse deelnemers een medaille in de wacht teslepen, waardoor Nederland de vijfde plaats innam in demedaille-lijst. "We hopen op een evenaring van die plek, maar hetis toch moeilijk in te schatten, omdat je van tevoren weinig weetover andere deelnemers. We moeten het gewoon maar zien", aldus VanEk.

Hanneke Slotboom

Meer informatie over de World Transplant Gamesis te vinden via http://www.wtgn.nl