'De provincie is in feite je eigen achtertuin'

Gisteren was voor twee medewerkers van deuniversiteit een feestelijke dag. Bas Levering en Marien Schoutenbemachtigden elk een zetel in de Provinciale Staten van Utrecht. Detwee PvdA'ers leggen graag nog eens uit hoe belangrijk de provincieis. En ze schetsen de relatie tussen wetenschap enpolitiek.

Het is exact één week voor de verkiezingen. Leveringen Schouten nemen een kijkje in de Statenzaal. Twee rijen stoelenin een grote cirkel, als een echt parlement. Maar volgens Leveringis de moderne arena aan de Pythagoraslaan geen goede zaal voorverhitte debatten. Daarvoor zit iedereen te ver van elkaar af en isde sfeer te klinisch.

De twee nieuwkomers in het Provinciehuis werken bij de grootstewerkgever van de provincie: de universiteit. Bas Levering is docenten onderzoeker bij Pedagogiek, faculteit Sociale Wetenschappen.Daarnaast is hij gemeenteraadslid in Montfoort. Marien Schoutenwerkt bij het Universitair Medisch Centrum Utrecht, alsstafmedewerkster voor de Raad van Bestuur van het AZU. Momenteel isze gedetacheerd bij het Wilhelmina Kinderziekenhuis. In haar vrijetijd is zij actief voor de PvdA in Utrecht.

Weer twee hoog opgeleiden in de politiek. Daarmee overbrug jede kloof naar de gemiddelde kiezer toch niet? "

Je kunt het iemand niet kwalijk nemen dat hij heeftdoorgeleerd", reageert Levering. "Wie klaagt dat er te veeldoctorandussen in de politiek zitten, bedoelt dat er te veelonbegrijpelijke taal wordt gesproken." Die klacht vindt Leveringwél terecht. Jargon is vaak praktisch, maar van `verhullend,wollig taalgebruik' moet hij niets hebben. "Ik heb als wethouder inMontfoort geprobeerd heel direct te spreken. Daar heb ik aardigsucces mee gehad."

Schouten, die eerder politiek actief was in Culemborg en Baarn,spreekt overigens tegen dat de PvdA het domein is van de hogeropgeleiden. "In Culemborg heerste een echte vakbondssfeer, in Baarnzag je vooral hoger opgeleiden en de stad Utrecht is een echte mix.Juist de vakbondstraditie moet je koesteren." Ook Levering vindtdat een lager opleidingsniveau niet betekent dat iemand mindergeschikt is voor de politiek. "Maar het is wel te hopen dat mensendie politieke verantwoordelijkheid dragen, deskundigzijn op hungebied. Mijn wetenschappelijke habitus helpt mij daarbij. Ik benervoor geschoold om in een minimum van tijd expert te worden op eenbepaald terrein." Academici zijn getraind in kritisch denken,daaraan is grote behoefte in de politiek.

De relatie tussen wetenschap en politiek is een opmerkelijke.Terwijl de eerste streeft naar objectiviteit, is de tweede perdefinitie subjectief. Dat lijkt dus tegenstrijdig. Toch bemoeienwetenschap en politiek zich voortdurend met elkaar. VolgensSchouten is dat logisch. "Het gaat in de politiek om meningenén feiten", zegt zij. "Je hebt het over de besteding vanpublieksgeld, dat je maar één keer kunt uitgeven. Als jemoet beslissen waaraan, liggen daar altijd feiten aan tengrondslag. Helaas wordt er dan wel eens misbruik gemaakt vanwetenschappelijk onderzoek. Denk bijvoorbeeld aan deBetuwelijn."

"In de politiek heeft men een overdreven ontzag voor deresultaten van wetenschappelijk onderzoek", zegt Levering."Natuurlijk kan onderzoek veel waarde hebben. Maar je kunt er geenpolitieke doelstellingen uit genereren. Als politiek stel je dedoelen. De wetenschap kan aangeven of een bepaalde weg tot dat doelmogelijk is." Dat onderscheid lijkt niet tot alle politici te zijndoorgedrongen. Een wetenschapper zou daar kromme tenen van kunnenkrijgen, maar Levering windt zich er niet echt over op. "Het isuiterst amusant om te zien hoe soms de feiten in een debat wordenverdraaid."

In de Montfoortse gemeentepolitiek heeft hij er ook mee temaken. Om te voorkomen dat er een tweede supermarkt in debinnenstad komt, heeft de Montfoortse middenstand onderzoek latenuitvoeren. Natuurlijk toonde dat onderzoek aan dat er geen behoeftebestaat aan nog een supermarkt. Levering: "Toen heb ik zeuitgedaagd om mij de diskette te geven met de uitkomsten van hetonderzoek. Dan zou ik op basis van exact dezelfde gegevens hettegenovergestelde bewijzen. Maar ik kreeg die diskette natuurlijkniet!"

Schouten en Levering zijn er inmiddels aan gewend geraakt om uitte leggen wat de provincie doet. Dat het niet zo abstract is alshet allemaal lijkt. Ruimtelijke ordening, bouwlocaties, verkeer,jeugdzorg - op al die gemeentegrens-overschrijdende gebieden speeltde provincie een bepalende rol. "De provincie is in feite je eigenachtertuin", illustreert Schouten. Hoewel de provincie geenzeggenschap heeft over onderwijs en wetenschap, is zij voor deuniversiteit wel degelijk van belang. Zo is de provincieverantwoordelijk voor de ontsluiting van de Uithof. En als deprovincie niet zo lang had dwarsgelegen, hadden de studentenflatsaan deCambridgelaan er al jaren gestaan.

"Het is de mensen zó duidelijk te maken dat de provinciebelangrijk is", zegt Levering. Toch begrijpt hij wel dat weinigmensen er warm voor lopen. "De Tweede Kamer komt dagelijks in dehuiskamer. Wat de gemeente doet, zie je om de hoek. In die zin isde provincie anoniemer." Waarschijnlijk is dat ook de reden van delage opkomst bij de Staten verkiezingen.

Christiaan Bonebakker