Duurzame energie heeft markt nodig

Die conclusie kan worden getrokken uit een onderzoek van promovenda Simona Negro naar de introductie van biomassa als energiebron. In het proefschrift waarop zij volgende week in Utrecht promoveert, laat de Milanese innovatiewetenschapper aan de hand van vier case studies uit de afgelopen dertig jaar zien dat aan een groot aantal samenhangende voorwaarden moet zijn voldaan, wil een nieuwe technologie ingang vinden.

Het meest sprekende voorbeeld uit haar proefschrift is dat van biomassavergisting. In de jaren zeventig werd weliswaar veel onderzoek naar deze nieuwe technologie gedaan, maar ondanks experimenten van ondernemers kreeg zij in ons land geen voet aan de grond. Dat lag volgens Negro aan het feit dat de overheid de ontwikkeling van deze technologie niet actief stimuleerde en er niet in investeerde, waardoor er geen markt voor ontstond. Gevolg was dat Nederland in 2005 nog maar achttien vergistingsinstallaties telde. In Duitsland speelde de overheid wel een actieve rol, onder meer via een systeem van terugleververgoedingen aan ondernemers die elektriciteit aan het net leverden. Resultaat was een markt voor biomassavergisting met nu al meer dan 1700 installaties.

Negro constateert dat innovaties alleen kans maken als wetenschappelijk onderzoek, overheidsstimulering en ondernemerschap hand in hand gaan. Cruciaal voor het ontstaan van een markt voor een nieuwe technologie is volgens de promovenda enerzijds een stimulerende maar ook betrouwbare overheid, die haar beleid baseert op een lange termijn visie, en anderzijds goed georganiseerde ondernemers die die overheid met een effectieve lobby kunnen dwingen om haar taak op dit gebied serieus te nemen.