Ethiek nuttiger voor docent dan gedragscode

In het boek behandelt Holleman vijftien ethische principes die een docent zou moeten volgen. "U zult het goede voorbeeld geven", noemt hij bijvoorbeeld. Een ander principe: "U zult het vertrouwen niet beschamen dat de samenleving in u heeft gesteld door u de bevoegdheid te geven tentamens en examens af te nemen en certificaten en diploma's uit te reiken".

Holleman laat de principes uiteindelijk kristalliseren in een aantal vuistregels. Een goede examinering vereist bijvoorbeeld een beroepsprocedure. Maar het is uiteindelijk belangrijker om de principes goed voor ogen te hebben dan blindelings de regeltjes te volgen, meent de auteur.

Volgens Holleman is hij in Nederland de eerste die te rade gaat bij de Angelsaksische traditie van academic ethics, oftewel ethiek voor docenten in het hoger onderwijs. Wetenschappelijke dilemma's hebben tot nog toe meer aandacht gekregen dan de dilemma's bij het lesgeven, meent hij.

Het onderwerp is actueel. Een maand geleden lanceerde de Algemene Onderwijs Bond de website www.professioneelstatuut.nl. De bond pleit ervoor om de 'ambitie en autonomie' van de docent in een statuut vast te leggen. Ook de vereniging Beter Onderwijs Nederland wil de docent weer ruimte geven voor zijn eigen afwegingen.

Twee jaar geleden publiceerde de universiteitenvereniging VSNU een gedragscode, waarin ze de principes van goed onderwijs en onderzoek op een rijtje zette. Desgevraagd zegt de auteur: "De universiteiten leggen de nadruk op de principes van goed onderzoek. Hun gedragscode ademt vooral de sfeer: wij onderzoekers geven ook onderwijs en moeten dat goed doen. Mijn boek gaat nader in op wat goed onderwijs dan betekent."

HOP