Jonge ster overleeft door infuus

Een ster, zoals onze zon, is een hete gasbol die haar eigenmassa omzet in straling, waaronder zichtbaar licht. Sterrenkundigenkunnen aan de hand van de afstand en de helderheid van een ster demassa en de leeftijd van een ster berekenen. Sterrenkundige Maureenvan den Berg bestudeerde de straling die de - te jonge - ster S1082in sterrenhoop M67 uitzond. M67 is een zwerm sterren die dicht bijelkaar staan.

"Deze ster had eigenlijk al lang dood moeten zijn", zegt Van denBerg. De ster heeft in de loop van de geschiedenis kennelijk een'massa-infuus' gekregen. Dat kan gebeuren als twee sterren metelkaar botsen, of als twee sterren rond elkaar draaien in eendubbelstersysteem en de ene zo hard trekt aan de andere dat ze haargas 'opslurpt'.

Ster S1082 leek echter geen dubbelster te zijn. En Russischepublicatie suggereerde dat wel, maar deze resultaten kregen weinigaandacht. Van den Berg: "Wij hebben die publicatie wel serieusgenomen en zijn nog eens beter gaan kijken naar het licht vanS1082. We vonden wel degelijk een dubbelster. Bovendien vonden wenog een derde ster die waarschijnlijk weer om de dubbelster heendraait." Een drievoudig systeem dus. En het wordt nog gekker. Vanden Berg: "Twee van de drie sterren in het drievoudige systeem ziener jonger uit dan ze eigenlijk zijn. Dat betekent dat die alletweeeen massa-infuus moeten hebben gehad. Uiteindelijk zijn dus vijfsterren betrokken geweest bij de vorming van S1082. En dat zie jeniet vaak."

Van den Bergs resultaten wijzen er eens te meer op dat sterrenin sterrenhopen interacties met elkaar aangaan, en zelfs vaakbotsen. Blauwe dwalers in sterrenhopen zijn vaak moeilijk tebestuderen, vandaar dat S1082 nu een van de weinigen is waarvan metzekerheid is te zeggen dat die dankzij een massa-infuus isontstaan. Van den Berg: "Dat is te danken aan een beetje geluk - enaan doorzettingsvermogen."

Rinze Benedictus