'Op een gegeven moment was ik in m'n eentje op excursie'

De meeste studenten zijn lid van een facultairestudievereniging. De verenigingen verkopen studieboeken,organiseren activiteiten die te maken hebben met de studie en zezijn er natuurlijk ook voor de gezelligheid. Maar, steeds meerkleine studieverenigingen van de faculteit Letteren zijn stilletjesaan het verdwijnen. De invoering van de prestatiebeurs in 1996lijkt er iets mee te maken te hebben.

Sla een studiegids uit 1996 en een gids van dit jaar open en jeziet het verschil. Diverse studieverenigingen zijn van het lijstjeverdwenen. Of ze staan er nog in maar bestaan bij nader inzien nietmeer. Verenigingen als 'Il Circolo' (Italiaanse taal- enletterkunde), 'VROEG' (Ruslandkunde en Oost-Europese Geschiedenis),8-UNG! (Duitse taal-en letterkunde) en Moira (Oudheid en AntiekeCultuur), zijn ter ziele. Braga, de vereniging voorcultuurgeschiedenis gaat zichzelf dit jaar opheffen.

"Vroeger moest je echt een plekje zoeken op het prikbord als jebijvoorbeeld een video-avond hield. Nu hangen er alleen nog maarglossy posters van het University College en de Uitwijk", zegt PienSteringa, secretaris van Braga. "We stoppen ermee. Niemand wil nogactief zijn voor de vereniging. Het bestuur bestaat al een tijd uitmensen die al afgestudeerd zijn. Er is geen draagkracht meer onderstudenten."

Volgens Pien Steringa was Braga een gezellige vereniging. "Wehadden grote feesten in Parnassos en natuurlijk onze beruchtenieuwjaarsborrels met verschillende bands en dichters. Descriptie-avonden waren ook heel succesvol. Onze vereniging was eenmengeling van gezelligheid en studeren. Als eerste zijn we met onzeexcursies gestopt. Op een gegeven moment was ik in m'n eentje opexcursie."

Braga vergaderde éénmaal per week, maar er kwamensteeds minder mensen dus besloot de vereniging om leden te werven.Steringa: "Na die actie meldde zich één nieuw lid. Bij dewervingsactie daarvoor konden we nog drie mensen strikken. Het luktblijkbaar niet meer. Nu hebben we besloten om er zelf mee op tehouden, voordat het helemaal doodbloedt." Maar zelfs dat opheffengaat niet probleemloos: "Tweederde van de leden moeten stemmen overhet opheffen. Maar die komen niet eens opdagen."

Excuses

Vroeg, Vereniging voor studenten Ruslandkunde enOost-Europesestudies, werd begin '97 opgeheven. Toenmalig bestuurslid Ronald tenArve herkent veel in het verhaal van Braga. "Ik ben eruit gestaptvlak voordat Vroeg werd opgeheven omdat ik er geen zin meer in had.Steeds meer werk kwam op de schouders van het bestuur neer. Deleden deden niets meer de laatste jaren. Niemand wilde meer actiefbezig zijn met de vereniging, we kregen steeds dezelfde excuses tehoren: geen tijd of geen zin." Een paar ouderejaars wilden devereniging nog voortzetten, maar omdat ze gingen afstuderen kregenzij het ook te druk.

Ten Arve:"Ik kreeg werkelijk het idee dat het niemand ietsinteresseerde, als een soort abonnement dat je vergeet op tezeggen. Veel mensen waren nog lid, maar betaalden de contributie aljaren niet meer. We deden nog leuke dingen toen ik erbij kwam,later gaven we alleen nog een blaadje uit omdat er geenbelangstelling was voor activiteiten. Het is wel eens voorgekomendat ik mijn vrienden optrommelde om mee te gaan naar een lezingzodat er tenminste w't publiek in de zaal zat. Het bestuur zat erdan met aanhang, maar de leden niet."

Volgens Pien Steringa heeft de opheffing zeker iets te maken metde tempobeurs. "Mensen hebben minder tijd om een middag tevergaderen. Het studentental is teruggelopen bij Letteren en erzijn veel deeltijdstudenten. Die hebben al minder binding met destudie. Sinds twee jaar zie ik echt verschil", zegt de voormaligpenningmeester. "Ik heb nog een beurs gehad van 635 gulden permaand, het collegegeld was lager en ik kon nog onbeperkt studeren.Daardoor had ik tijd om me actief in te zetten." Ronald ten Arve:"Wat ik merkte, tijdens de laatste jaren van Vroeg, was dat mensenbang waren om te lenen en gingen werken of dat ze weer thuis blevenwonen."

De studenten die thuis woonden hadden volgens Ten Arve geen zinom te reizen voor een vergadering. "Van pure ellende vergaderden weop een gegeven moment op zondagavond, omdat dat de enige avond wasdie mensen nog konden vrijmaken tussen de baantjes en het reizendoor."

Ronald ten Arve relativeert de opheffing van zijnstudievereniging tenslotte: "Misschien was het wel een natuurlijkeselectie. Ik denk dat het ook iets met de studie te maken heeft.Letteren is een studie voor mensen die niet weten wat ze willen endat maakt ze minder betrokken."

Studentendekaan Frank Peters houdt iedere week een spreekuurvoor de verenigingen in het 'Pnyx-gebouw. De laatste jaren kreeghij al de indruk dat de kleine faculteitsverenigingenondergesneeuwd werden "Ik zag ze nooit tijdens het spreekuur of eenvergadering." Volgens Peters loopt het vooral mis bij de kleintjesomdat alles teveel afhankelijk is van de inzet van een paarstudenten. De grote verenigingen krijgen bestuursbeurzen enhebbenook grotere budgetten via sponsors en de universiteit. "Dan kan jeook meer verwachten." De dekaan ziet geen direct verband met detemponorm. "Het probleem is nog niet nijpend. Je ziet nu wel datmensen zich niet meer willen vastleggen in langlopende projecten."De gezelligheidsverenigingen hebben minder last van de temponorm:na een daling in 1997 begon het aantal nieuwe leden onder deeerstejaars weer aan te trekken.

Peters vindt het vooral jammer dat de kleintjes verdwijnen. "Ikdenk dat facultaire verenigingen een welkom aansluiting zijn op hetstudieprogramma." De dekaan heeft geen zin om ze te ondersteunenals ze zelf niet enthousiast zijn. "Als er geen enthousiasme meeris kan ik dat ook niet kweken." Peters: "Het is ook eenmaatschappelijke tendens om minder vrijwilligerswerk te doen.Sportverenigingen klagen ook dat ze geen mensen meer hebben voor debardiensten."

Mariska Holman, voormalig secraris van 8-ung!, denkt inderdaaddat de verenigingszin er niet meer is. "De maatschappij wordtindividueler, iedereen gaat voor zichzelf." 8-ung!, defaculteitsvereniging voor Duitse taal- en letterkunde, werd net alsVoeg in 1997 opgeheven. Ook Holman heeft verhalen over excursiesnaar een Duitse kerstmarkt met twee mensen. De secretaris vond het'heel erg vreemd en heel erg jammer' toen ze de laatste notulennaar de kamer van koophandel brachten om de vereniging op teheffen.

Zowel Vroeg als Moira, studievereniging voor Oudheid en AntiekeCultuur, hebben nog pogingen gedaan om via Internet mensen tewerven die de vereniging konden overnemen. Zonder resultaat. FrankPeters: "Het kan zijn dat over een paar jaar nieuwe mensen weer debehoefte krijgen om een nieuwe vereniging te beginnen. De tijd zalhet leren."

Joke van der Glas