Openbaar vervoer

René de Bie en Suzanne Brink


Meer dan vier procent korting zit er niet in

Ruim duizend werknemers van de universiteit reizenmet het openbaar vervoer naar hun werk. Jaarlijks sluit SociaalJuridische Zaken een grootgebruikcontract met de NederlandseSpoorwegen af. Zo kunnen de universiteitsmedewerkers profiteren vaneen korting van vier procent op hun treinabonnement. Op 1 maart1999 ging het nieuwe contract in.

"Het is niet alleen de korting die de mensen aanspreekt. Hetgaat ze ook om de mogelijkheid om het abonnement via hetsalarisstrookje in twaalf maandelijkse termijnen te betalen", zegtstafmedewerker Hans Bon die namens de universiteit met deSpoorwegen praat.

Is het niet mogelijk om voor zo'n grote groep eenaantrekkelijker korting te krijgen? Bon: "Nee, de NS zegt keiharddat de treinen in de spits toch al vol zitten. Als het contractvoor de daluren was, lag het waarschijnlijk anders."

De NS onderhandelt mede namens de busbedrijven Midnet en GVU.Het grootgebruikcontract met de NS betekende tot voor kort ook 2procent korting op een busabonnement. Dat is echter met ingang van1 maart afgelopen. De OV-partijen konden het onderling niet eensworden over de verdeling van de opbrengsten. Wellicht dat ervolgend jaar wat verandert, onthult Bon. De universiteit wil graaghet voorbeeld van het AZU volgen. "Het AZU praat met de NS en metde busbedrijven afzonderlijk en krijgt bij alle drie een kortingvan 4 procent."

De treinreiziger die aansluitend van CS naar De Uithof moetheeft ook een tegenslag te verwerken gekregen de afgelopen tijd: deNS hebben het 'station' Utrecht Uithof opgeheven. Hoewel er geentrein naar De Uithofrijdt was het universiteitsgebied wel eenzogenaamd tariefpunt. Treinreizigers betaalden voor de laatstezeven kilometer met de bus het tarief voor treinkilometers. Maar deNS wilde van die onlogische constructie af en schrapte UtrechtUithof uit het assortiment. Met als gevolg dat deuniversiteitsmedewerkers nu een strippenkaart of een sterabonnementmoeten nemen. Dat kan oplopen tot zo'n zeshonderd gulden per jaar.Bon: "Jammer voor de mensen, maar niets aan te doen. Deuniversiteit heeft nu eenmaal niet de financiële ruimte om ditgaatje te dichten. We proberen nog wel in overleg met de NS hettariefpunt te herstellen."

Het OV-contract is ook bedoeld om het openbaar vervoergebruik testimuleren, maar Bon betwijfelt of dat is gelukt. "Mensen kiezen omheel verschillende redenen voor bus en trein." Zelf stapt Bon elkedag op zijn fiets om naar De Uithof te gaan. "De kans bestaat datik later dit jaar op een nieuwe fiets rijd die de universiteit terbeschikking stelt. Dat is weer om het fietsgebruik van dewerknemers te stimuleren."

RdB


De Treinslaper

Piet Jonkers (30), zalencoördinator bij Huisvesting: "Ikreis al vijf jaar tussen Nijmegen en Utrecht op en neer. Eerst metde trein, toen met de auto en nu weer met de trein. Waarom? Naanderhalf jaar treinen kon ik een auto kopen. Dan is het leuk omdaar ook gebruik van te maken. Vandaar dus. Maar op een gegevenmoment was ik de files meer dan zat. Bovendien was ik na een dagwerken gewoon moe en om dan nog een lang stuk terug te moetenrijden nee, ook daar had ik geen zin meer in. Nu kan ik lekkerslapen in de trein op weg naar huis.

"`s Ochtends om half zeven sta ik op. Een ontbijt schiet eraltijd bij in. Ik spring zo snel mogelijk op de fiets en na vijfminuten hard doortrappen rol ik de trein van 6.50 uur binnen. Ikmis hem eigenlijk nooit maar het is wel altijd op het nippertje. Deklok loopt bij mij thuis vijf minuten voor; dat is mijn geheimewapen om op tijd te komen.

Mijn eerste koffie van de dag drink ik op het werk. In de treinvind ik de koffie gewoon te duur. Voor ouwehoeren met anderereizigers ben ik vroegin de ochtend niet in de stemming. En demeeste anderen ook niet, lijkt mij zo, als ik de gezichten zie. Metde krant of een boek kom ik het uurtje tot Utrecht wel door. Werkenin de trein is niets voor mij. Al die ogen die met je meeloeren

"Van het laatste stuk met de bus naar De Uithof word ik nietecht blij. Die bus is vaak zo vreselijk vol dat je goed moetuitkienen waar je bij de bushalte gaat staan om binnen toch nog tekunnen zitten.

Ik ben meestal op tijd op mijn werk. Vooral tijdens de gladheidvan de afgelopen weken viel het op dat het openbaar vervoer hetveel beter deed dan het wegverkeer. Dan koester ik mijnNS-jaarkaart eens te meer."

RdB


De treinwerker

Peter de Ruiter (46), hoogleraar Milieuwetenschappen: "De treinis een prima plek om te werken. Sinds vorig jaar rijdt er eenrechtstreekse stoptrein tussen Lunteren en Utrecht. Ik reis gewoontweedeklas en kan mij goed concentreren. Van drukte heb ik geenlast. Zonder verplichte overstap in Amersfoort heb ik een kleinedrie kwartier om te lezen. Mijn werk in de trein bestaatgrotendeels uit lezen en schrijven. Toen ik nog van Groningen naarUtrecht moest, nam ik van vaak mijn notebook mee. Dan kun je tweeuur achter elkaar werken. Nu houd ik het meer op leeswerk. Het zoumooi zijn als dat allemaal wetenschappelijke lectuur was. Helaaszitten er ook veel vergaderstukken bij.

"Ik heb een jaartrajectkaart van mijn woonplaats Lunteren naarde Uithof. Gelukkig woon ik op loopafstand van het station zodat ikgeen regenkleding nodig heb. Een nat regenpak in de trein meenemenvind ik maar niks. Ik mag op de trajectkaart zowel via Amersfoortals via Ede-Wageningen naar Utrecht. Dat komt mooi uit want ik werkook twee dagen in de week bij de Dienst Landbouwkundig Onderzoek inWageningen. Met de bus naar Wageningen zit bij de kaart in. Toen ikhet voor de eerste keer voor het vervoerabonnement bij de faculteitaanklopte, kwamen de flexibele mogelijkheden mij goed uit. Ik wisttoen nog niet goed waar ik zou gaan wonen maar dat kon heelgemakkelijk worden aangepast. Het is dus vooral wegens de servicezoals betaling via het salaris, tijdig bericht als de kaartverloopt en de hulp bij het verlengen, dat ik mijn OV-besogneshebovergedragen. En het is ook iets goedkoper."

RdB


De OV-veteraan

Ed de Moor (66), gepensioneerd onderzoeker Wiskunde: "Ik hebongeveer 28 jaar heen en weer gereisd met het openbaar vervoertussen mijn huis in Amsterdam en mijn werk in Utrecht. Principieeltegen de auto ben ik niet hoor. Later heb ik de auto wel de deurheb uitgedaan. Toen was ik aangewezen op de fiets of de tram omnaar het station te gaan en vervolgens ging ik dan op de trein ende bus. Nee, ik heb nooit gebruik gemaakt van de OV-regeling van deUniversiteit. Omdat ik niet elke dag in Utrecht hoefde te zijn, waseen abonnement nooit voordeliger dan retourtjes. Dat heb ik tot opde cent uitgerekend. Wiskunde is nu eenmaal mijn vak.

De laatste jaren nam de vertraging wel iets toe maar verderveranderde er weinig. Last van lawaai of anderszins heb ik nietecht gehad. Er zijn mensen die daarom eersteklas reizen maar dathoeft voor mij niet. In de trein was ik eigenlijk altijd aan hetwerk. Behalve als ik met andere vaste reizigers een praatje maakte.Dat vond ik erg leuk. Niet dat ik die mensen ook buiten de treinopzocht, maar hoe zal ik het zeggen het waren aangenamecontacten.

Tot 1 augustus reis ik een dag in de week naar het FreudenthalInstituut vlakbij station Utrecht Overvecht. Dat is beter dan naarDe Uithof. Zo'n overvolle bus is niks voor mij.

Ik weet niet hoelang ik nog blijf werken. Het hangt er vanaf ofze me weer een baantje aanbieden. Maar eerst moet ik nog op mijnouwe dag promoveren. De geschiedenis van het meetkunde-onderwijshoudt mij nu meer bezig dan het OV-contract tussen de universiteiten de vervoerbedrijven."

RdB


De relaxte spitsreiziger

Humphry van Daal (49) projectmanager en vastgoedbeheerder, isspitsreiziger. "Om half zeven zit ik in de trein van Rotterdam naarUtrecht. Reizen per trein vind ik comfortabel. Je kan lezen,dutten, je hebt de ruimte en de coupe's zijn goed verwarmd. Alleende vertragingen zijn vervelend. Wat de bus betreft is het materieelnaar De Uithof erg goed. Ik ben wel eens verbaasd over oude bussendie ik op het station zie. Die zie ik dus nooit richting De Uithof.Maar behalve het materieel van de bus heb je ook nog het personeleaspect. Het gekste wat ik heb meegemaakt was een buschauffeur dieiedereen afblafte. Ik stapte in bij het Bestuursgebouw, tegen detijd dat we bij Trans II waren begon hij nog harder te schreeuwenen bij het Kruytgebouw pakte hij zijn tas en liep kwaad weg. Bleekdat er iemand op een knopje had gedrukt, waardoor de deur moeilijkopenging. "Als ik bij jullie thuis kom, druk ik toch ook niet op deknopjes", riep hij. "Ik maak me niet zo snel druk. Ik heb altijdmijn walkman en iets te lezen bij me. Ik hou niet zo van praten inde trein, maar de walkman is een goede barrière. Dan beginnenmensen geen gesprek. De auto is niks voor mij. Ik ben vaakhartstikke moe en je staat toch in de file. Ik denk dat veel mensendie na hun werk in de auto stappen ontzettend opgefokt rijden. Nietiedereen komt even vrolijk uit zijn werk. Soms denk ik, het zalmijn tijd wel duren. Dan koop ik in Hoog Catharijne lekker eenpilsje. Walkman, krantje erbij, dat heb je in de auto niet. Wat ikhet ergste vind aan de reis zijn die koude bussen 's ochtends. Danstap je uit de warme trein zo'n vrieskist in. Je ziet het ook.Iedereen zit diep in zijn kraag weggedoken. Maar aan de anderekant, waar zeuren we over. Je hoeft niet op het dak te zitten,niemand hangt hier uit de deur. Je zit eigenlijk heel comfortabelen die buschauffeur moet je er maar bij nemen. Er zijn belangrijkerdingen in het leven."


De treinpoolers

De treinpooler Wilma Vermeulen (36), secretaresse bij ServiceCentrum Huisvesting: "We reizen al zes jaar met zijn vijven met detrein naar station Lunetten en daar vandaan met bus 31 naar DeUithof. Cor komt uit Tiel, Dorothee uit Geldermalsen en Joke,Marian en ik uit Geldermalsen. We kenden elkaar van gezicht. Hetbegint met een babbeltje en hallo zeggen en op een gegeven momentzit je bij elkaar. Pas is er een afgevallen. Die is sinds januariaan het carpoolen. "Ga jij maar lekker in de file staan", zei iktegen hem. Het is jammer als zo iemand afvalt. Die mis je dan ookecht. Negen van de tien keer zitten de vaste vijf op dezelfde tijdin de bus. Dat is erg gezellig. Ik baal ook wel eens vaneenvertraging, maar dat is als je met een groepje mensen bent tochminder erg. Je leert elkaar best kennen. Als ik er een dag nietben, laat ik dat altijd even weten. Op verjaardagen trakteren we inde trein op koeken en toen Joke in het ziekenhuis lag, zijn we eenkeer bij haar op bezoek geweest. Dat vond ze hartstikke leuk. Wathet zo leuk maakt, is dat we allemaal heel verschillende mensenzijn. Cor is meer een stille genieter, die is wat serieuzer. Ikklets de oren van iemand z'n kop. Marian heeft dat ook, wij hebbende grootste monden. En Dorothee is echt een schatje. Soms zitMarcel uit het AZU bij ons. Omdat hij wisselende roosters heeft, ishij er niet altijd bij. Marcel is echt onze moppentapper. Die heeftaltijd leuke grappen. We zijn wel een lawaaigroepje in de bus,geloof ik. Pas zat ik in de bus zonder de anderen en de trein bleekook nog eens een kwartier vertraging te hebben. Dan vind ik er dusniks aan. Ik moet iets te kwebbelen hebben. Ik kan het iedereenaanraden om op deze manier te reizen. Hoewel, laat ik dat maar nietdoen, want het is al druk zat in de trein."

SB


Ergernissen

- Niet omroepen/Gebrek aan info

- Mobiel telefoneren

- Luid spreken van medepassagiers

- Vertragingen

- Zitplaatscapaciteit in de spits

- Deuren die op onverwachte momenten sluiten

- Jolige conducteurs

- Te weinig rokerscoupé's

- Te weinig niet-rokerscoupé's

- Aansluitingen

- Tarieven

- Walkmans