Opening Academisch Jaar staat in teken van grote ambities

In de rede die zij maandagmiddag 3 september uitsprak ter gelegenheid van de opening van het academisch jaar, wees Van Rooy op de dreigende verslechtering van de positie van het Europese hoger onderwijs ten opzichte van dat in de Verenigde Staten. In tal van EU-landen is daarom een ingrijpende heroriëntering plaats met meer ruimte voor profilering en voor excellentie. Nederland mag daarbij niet achterblijven, aldus Van Rooy.

Hoewel het Nederlandse hoger onderwijs blijkens verschillende rapporten van goede kwaliteit is, wordt in diezelfde rapporten gewaarschuwd voor zelfgenoegzaamheid. Volgens het Centre for European Reform moeten Europa en dus ook Nederland af van de eenvormigheid die het universitaire stelsel er kenmerkt. De deskundigen van deze Europese denktank pleiten onder meer voor minder overheidsbemoeienis, liet Van Rooy haar gehoor, waaronder ook minister Plasterk, weten.

De Utrechtse collegevoorzitter maakte duidelijk dat de Universiteit Utrecht bereid is om zich niet defensief op te stellen, maar de uitdaging aan te gaan. Op onderzoeksgebied gaat de UU voort op de weg van Focus en Massa, aldus Van Rooy, die minister Plasterk bezwoer om af te zien van zijn heilloze plan honderd miljoen over te hevelen naar onderzoeksorganisatie NWO. “Dat gaat onherroepelijk ten koste van jonge wetenschappers en vernieuwing in het onderzoek.”

Ook op onderwijsgebied moet de UU ambitieuzer worden, vervolgde zij. “Als studenten klagen dat het onderwijs te weinig uitdagend is en (blijkens visitaties) de studielast aan de magere kant is, dan moeten wij dit interpreteren als een roep om substantiëler en inspirerender onderwijs. Maar dan gaan we ook van studenten een steviger inzet vragen. Te veel studenten lijken hun studie, qua tijdsbeslag, als een deeltijdopleiding te beschouwen.”

Tot slot vroeg Van Rooy aandacht voor de verantwoordelijkheid van de universiteit voor een goed basis- en voortgezet onderwijs. “Wij mogen dat niet afdoen als het probleem van het VWO. Het is ook ons probleem.” Zij maakte duidelijk dat de UU een actieplan heeft opgesteld om de instroom in de lerarenopleiding te vergroten, en pleitte ervoor om die opleiding dichterbij de concrete vakinhoud te plaatsen.

EH