Vraagtekens rond methaan

'Geen bewijs voor uitstoot methaan.' Dat is de verrassende kop boven een artikel van vijftien onderzoekers, onder wie de Utrechtse plantenfysiologen Hendrik Poorter en Rens Voesenek dat deze week in het blad New Phytologist werd gepubliceerd. De verrassing zat hem in het feit dat het vooraanstaande blad Nature ruim een jaar geleden op gezag van de Utrechtse klimaatwetenschapper Thomas Röckmann en diens Duitse collega Frank Keppler precies het omgekeerde had gemeld.

De ontdekking van Röckmann dat planten methaan produceren, baarde indertijd bij biologen groot opzien, vertelt Poorter. "Wij vroegen ons af of hij als niet-bioloog wel had gezorgd voor de juiste onderzoeksomgeving en we besloten om het experiment met collega's uit Wageningen en Nijmegen onder goed gecontroleerde omstandigheden te herhalen. Maar wat we ook vonden, methaan was er niet bij."

Poorter vermoedt dat het opmerkelijke resultaat van Röckmann samenhangt met het feit dat diens planten zich tijdens de meting in een afgesloten ruimte bevonden. "Als de kooldioxide daar is opgebruikt, gaan er mogelijk andere processen optreden dan bij planten in de vrije natuur. In ons experiment kregen de planten voortdurend nieuwe CO2 toegediend en was van uitstoot van methaan nagenoeg geen sprake."

Röckmann zegt dat de publicatie van de biologen, waarover hij overigens vooraf was ingelicht, aanleiding is om zijn meetmethode kritisch te overdenken. "Natuurlijk zijn wij een beetje geschrokken, want wij hebben nog geen proces gevonden dat onze resultaten kan verklaren. Het is inderdaad denkbaar dat onze onderzoeksopzet invloed heeft gehad, maar aan de andere kant kan ik me moeilijk voorstellen dat alleen daardoor opeens een heel nieuw proces op gang zou komen. Ik hoop dat we de zaak de komende tijd samen verder kunnen uitzoeken."