Wie wijst de weg

Grafiek: Joost van Waert (© U-blad)

De duur van een verblijf van buitenlandse gasten aande Universiteit Utrecht varieert van een week tot vele maanden.Bureau Buitenland vangt samen met de faculteiten en deInternational Neighbour Group deze gasten op en maakt ze wegwijs.Twee van hen zijn Nguyen Chanh Tu en Sri Suci Utami. Zij wonenmomenteel in Utrecht voor hun promotie-onderzoek.

Ellen de Vries

Zo'n vijftienhonderd buitenlandse gasten bezoeken per jaarUtrecht. Hiervan zijn vijfhonderd studenten; de overigen stafleden.De activiteiten van de gasten variëren van het volgen vancolleges, het doen van promotie-onderzoek, participatie aan eengrootscheeps onderzoek tot het geven van een topcollege door eenmondiale expert. Voor afgestudeerden uit ontwikkelingslanden zijner bovendien scholarships; dit zijn beurzen voorpromotie-onderzoek. Zes tot acht mensen kunnen jaarlijks voor eenperiode van tien maanden gebruik maken van dergelijke beurzen.

Studenten en stafleden worden door Bureau Buitenland (BB) en debetreffende faculteit gezamenlijk opgevangen. Naarmate het verblijflanger duurt verschuift de verantwoordelijkheid voor de opvang meernaar de vakgroep; BB fungeert dan als vangnet.

BB werkt samen met de International Neighbour Group (ING). Delaatste richt zich op algemene en sociale opvang. Er is eenprogramma voor degenen die langer dan een maand in Utrechtvertoeven. Door middel van een uitgebreide maandagenda die onderandere barbecues, museumbezoeken, dwaaltochten in botanische tuinenals ook een cursus Nederland bevat, wordt de nieuwkomer deelgenootgemaakt van ons cultuurgoed.

Waakt de ING over het welbevinden van de gast, BB zorgt voortechnische ondersteuning: indien nodig wordt eenverblijfsvergunning

aangevraagd, een maandelijkse toelage verstrekt, afsluiting vanverzekeringen geregeld en in 98 procent van de gevallen voorziet BBdegast van een woonruimte.

Studenten worden vaak via de Stichting Sociale Huisvestinggeholpen aan een kamer, die ook bemiddelt bij onderhuur. Utrechtsestudenten die naar het buitenland gaan stellen graag hun ruimtetegen betaling beschikbaar. Voor de stafleden is er een 'vast'verhuurdersbestand dat voorziet in gemeubileerde kamers. Het blijktgeen probleem om woonruimte voor hen te vinden, want verhuurdersvinden het vaak prettig hun kamer aan een buitenlandse gast teverhuren, omdat het tijdelijk is.

De 33-jarige Nguyen Chanh Tu is een van de promovendi die in hetkader van een scholarship Vietnam tijdelijk verruilt voorNederland. Hij studeert volgens de sandwichformule: steeds is hijdrie tot vier maanden in Nederland om vervolgens terug te kerennaar de Universiteit van Hue in Vietnam. Zijn dissertatie, die hijin 1999 hoopt af te ronden bij het Mathematisch Instituut, heeftals onderwerp sterpunten op kubische oppervlakten. Het niveau vanwetenschappelijk onderzoek en onderwijs tussen de universiteit inVietnam en Nederland verschilt nogal. Reden waarom Tu ervoor kooseerst een Masterclass te volgen. De omstandigheden waaronder Tustudeerde in Vietnam waren bijzonder. Tijdens zijn studietijd bezathij geen enkel boek; de docent schreef de leerstof op het bord, destudenten namen dat over in hun dictaatschrift. Deuniversiteitsbibliotheek bevatte een handjevol vergeeldedictaatschriften uit de jaren veertig. Nu pas wordt er voor de helevakgroep één computer aangeschaft. De weelde van de driegevulde boekenkasten in de kamer van zijn begeleider, overweldigdehem dan ook. Promotor Frans Oort gaat eens in de twee jaar tiendagen naar Vietnam om Tu te coachen en Masterclasses te geven.

"Het onderzoek dat Tu op voorstel van Oort doet, is zeer zinvol.Maar in de zuivere wiskunde heeft een resultaat niet altijd eendirect toepasbaar gevolg", verklaart zijn hoogleraar. Daarnaast ishet belangrijk dat Tu de verworven kennis doorsluist aan zijnstudenten in Vietnam. Zo wordt kennis wereldwijd verspreid.

Twee jaar geleden maakt hij kennis met een typisch Nederlandsfenomeen: beschuit met muisjes. Hiermee vierden docenten eninderhaast uitgenodigde Vietnamese vrienden de geboorte van Tu'szoon -ver weg-.

Sri Suci Utami (32) is vanaf 1996 steeds voor een periode vantien maanden in Nederland. Ze onderzoekt het sociale gedrag van deSumatrese Orangutan. Promotor Jan van Hooff, hoogleraar bij deprojectgroep ethologie en socio-ecologie van de faculteit Biologiebegeleidt haar onderzoek. Hij is ook de vertrouwenspersoon die haarwegwijs maakt inhet Nederlandse landschap, zoals de verdiensten vande slee bij sneeuw.

Suci doet in Indonesië, in opdracht van de Universiteit vanJakarta en het Ketambe Research Institute in Sumatra voornamelijkonderzoek in een zeer bergachtige omgeving.

In Nederland moest ze erg wennen aan de vlakheid van hetlandschap en het druilerige klimaat. "De depressiesbeïnvloeden het karakter van Nederlanders. In Indonesiëlachen we veel meer." Toch zijn haar sociale contacten. Ze roemt defaciliteiten van de Universiteit Utrecht. De aanwezigheid vancomputers, uitgebreid bronnenmateriaal en het goed geoutilleerdelaboratorium hebben haar waardering.

Wat kan zij voor Utrecht betekenen? Voor de universiteit is haaronderzoek interessant, omdat veldonderzoek in Nederland onmogelijkis. Hier kunnen Orangutans immers slechts in de beslotenheid van dedierentuin bestudeerd worden. Door uitwisseling krijgen Nederlandseonderzoekers de kans de apen in haar land te bestuderen. In juni1999 hoopt ze te promoveren. Haar man heeft ze sinds de drie jaardat ze gehuwd is slechts zeven maanden gezien; beiden vertoevensteeds voor onderzoek in buitenland.