‘Politiek moet doorgeslagen verengelsing terugdraaien’

De oproep aan de Tweede Kamer is een initiatief van de Vereniging Beter Onderwijs Nederland (BON), die zich al jaren zorgen maakt over de verengelsing van het hoger onderwijs en die daar ook al, tevergeefs, een rechtszaak over voerde.

Bijna honderd (oud-)hoogleraren zetten hun handtekening onder de oproep. Onder hen ook een aantal Utrechtse hoogleraren, zoals Frits van Oostrom, Maarten Kleinhans, Jelle Reumer en Beatrice de Graaf. Ook ruim tachtig “schrijvers en andere prominenten uit de maatschappelijke en culturele sector”, zoals Frits Abrahams, Adriaan van Dis, Geert Mak, Job Cohen en Aleid Truijens deden dat.

Universiteiten overtreden de wet
De briefschrijvers stellen dat inmiddels driekwart van de masteropleidingen en een groeiend aantal bacheloropleidingen Engelstalig zijn en dat universiteiten en hogescholen daarmee de wet overtreden. Die schrijft nu namelijk voor dat Nederlands de voertaal is in het hoger onderwijs, tenzij er zwaarwegende argumenten zijn om daarvan af te wijken.

De voornaamste reden dat universiteiten en hogescholen steeds meer Engelstalig onderwijs aanbieden is volgens de briefschrijvers niet dat de wereld globaliseert, maar dat instellingen daarmee meer internationale studenten kunnen trekken die geld in het laatje brengen. “De strijd om het ‘marktaandeel’ is de primaire drijfveer achter het verengelsen van het onderwijs.”

Het Engels van studenten en docenten zou vaak gebrekkig zijn, met negatieve gevolgen voor de kwaliteit en de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Bovendien zou het ten koste gaan van het Nederlands en de kansen van afgestudeerden op de Nederlandse arbeidsmarkt.

De balans is zoek
De briefschrijvers noemen het “onomstreden dat het Engels, naast het Nederlands, een prominente plaats inneemt in ons universitaire onderwijs”. Maar volgens hen is de balans nu zoek. “Als de huidige ontwikkeling doorzet, zijn onze universiteiten binnen enkele jaren volledig verengelst – met alle gevolgen van dien. De verengelsing zal dus voor een deel moeten worden teruggedraaid. Dat vraagt moed en daadkracht van de politiek.”

De Tweede Kamer wordt gevraagd om kritisch te kijken naar het wetsvoorstel ‘Taal en toegankelijkheid’ van minister Van Engelshoven. De wet moet het Nederlands daadwerkelijk beschermen, strengere voorwaarden stellen aan het aanbieden van anderstalige opleidingen en zorgen voor een “herleving van het Nederlandstalige onderwijsaanbod”, aldus de oproep.