College wil met concrete acties werkdruk bestrijden
De meeste hoogleraren in het cortege droegen een rood vierkantje
Veel van de zwarte toga’s waren dit jaar versierd met een rood vierkantje van stof. Op initiatief van de groep WOinactie werd hiermee aandacht gevraagd voor de werkdruk in het hoger onderwijs. De groep wil dat het kabinet een geplande korting op het hoger onderwijs van 183 miljoen schrapt en in plaats daarvan ruim een miljard extra investeert.
Veel studenten en medewerkers hadden gehoor gegeven dit vierkantje te dragen. Het symbool komt uit Canada waar studenten het gebruiken als protest tegen de schuldenlast. In het Frans betekent carrément dans le rouge diep in het rood staan, maar carrémant betekent ook vierkant in het Frans.
Toga teken van neutraliteit
Niet iedereen had het vierkantje opgespeld. Hoogleraar Krijn de Jong liet de actievoerders weten dat hij hier niet aan mee wil doen. “Je moet het wel in perspectief zien. Moeten we dan geld schrappen bij de zorg voor het hoger onderwijs?” De decaan van Diergeneeskunde Wouter Dhert had een ander bezwaar. “De toga is een teken van neutraliteit. Daar moet je geen actie mee voeren.”
Effect had de actie wel. De bijeenkomst in de Domkerk stond grotendeels in het teken van werkdruk en studentenstress. “De universiteit heeft grote ambities”, constateerde vice-voorzitter Annetje Ottow. “Maar dit harde werken heeft ook een keerzijde. Rennen we onszelf niet voorbij en willen we eigenlijk niet veel te veel?”
Het werk is nooit af
Socioloog Tanja van der Lippe, die onderzoek doet naar het ontstaan van werkdruk, maakte duidelijk dat de toegenomen werkdruk niet alleen een persoonlijk probleem is, maar een maatschappelijk vraagstuk. We hebben te maken met een onevenwichtige arbeidsmarkt waarbij de één keihard werk en de ander geen kans krijgt, zei ze. De maatschappij eist ook dat alles voortdurend afgerekend moet worden en de grens tussen privé en werk steeds vervaagt, waardoor we altijd maar aan staan. Het werk is immers nooit af.
Van der Lippe noemde de indeling van het academisch jaar als werdrukverhogend voorbeeld. Dat had collegevoorzitter Anton Pijpers ook gehoord toen hij met medewerkers ging praten over de werkdruk. “Ons blokkensysteem wordt als een enorme belasting ervaren. Er is weinig tijd om even op adem te komen.”
Concrete beloften
De collegevoorzitter had samen met Annetje Ottow een aantal werdruklunches gehad met medewerkers. De manier waarop medewerkers eerlijk hun problemen verwoordden, had indruk gemaakt. De opmerking over het blokkensysteem was daar één van, de gebruiksonvriendelijkheid van digitale systemen, het niet vervangen van langdurig zieken of de tijdsinvestering van het aanvragen van een onderzoekssubsidie werden ook genoemd.
Pijpers kwam in zijn toespraak met concrete beloften. Zo beloofde hij dat als de universiteit eventuele overschotten op de begroting niet meer in de spaarpot zal stoppen, maar gaat inzetten voor extra personeel. Ook wil hij tijdelijke docenten een contract van vier jaar geven, in plaats van hele korte contracten. Hij liet in het midden hoe je met eenmalige overschotten personeel voor langere tijd in dienst kan nemen.
Studentenstress
Niet alleen de medewerkers kampen met stress, ook de studenten hebben er vaker last van. Een Taskforce Studentenwelzijn moet met voorstellen komen die dit probleem zou kunnen oplossen.
Daarnaast wil hij samen met de onderzoeksorganisatie nwo de druk bij het aanvragen van onderzoek aanpakken, vraagt hij de minister geld weg te halen bij de onderzoeksorganisaties en dit echtstreeks aan de universiteit te geven en moet er een betere landelijke verdeling van opleidingen komen.
Dat betekent niet dat de UU minder ambitieus wordt. Pijpers pleit ervoor de topprestaties in onderwijs en onderzoek beter in balans te brengen met ontspanning, autonomie, plezier en in contact met elkaar. Met die slotopmerking wenste hij de academisch gemeenschap een goede start van het collegejaar.