Collegemarathon als protest tegen bezuinigingen Geesteswetenschappen

Vanaf tien uur ’s ochtends gaven docenten woensdag korte colleges over de achtergronden van de bezuinigingen en andere ontwikkelingen binnen en buiten de universiteit. Dit alles werd aangevuld met programmaonderdelen zoals het “satirisch jargondictee”, een strijdliedkaraoke en een muzikaal intermezzo van sociaal wetenschapper Ruud Abma. 

De aanleiding voor de protestactie was de aangekondigde bezuiniging bij de faculteit Geesteswetenschappen. Vanwege een tekort van twee miljoen euro verdwijnen er vakken, krijgen sommige vakken minder contacturen en wordt het tutoraat herzien. Nadat de opleidingscommissies van negen opleidingen een “uiterst bezorgde” brief aan het faculteitsbestuur stuurden, werd de actiegroep Zeg Nee. opgericht.

De studenten zijn niet alleen boos vanwege deze bezuinigingsronde, maar vooral ook omdat deze volgens hen past in een langere “traditie” van bezuinigingen en landelijke onderwaardering van het vakgebied. Begin deze maand overhandigden de studenten een petitie tegen de bezuinigingen aan leden van de Tweede Kamer. De collegemarathon was de volgende stap in hun campagne. Er kwamen zo'n 150 mensen op af.

Een vorm van herrie maken
De opkomst verschilde per college, vertelt mede-organisator Nina van der Bent 's avonds als DUB langskomt. “Wij wilden vooraf dat er geen docent voor een lege zaal zou staan en dat is gelukt. Over waarom de organisatoren hebben gekozen voor deze vorm van protest en niet voor een vorm die meer herrie maakt, zegt Van der Bent: "Dit is ook een vorm van herrie maken. We laten zien dat mensen echt interesse hebben in dit onderwerp.”

Voor de meeste aanwezige studenten is het inderdaad belangrijk om, door aanwezig te zijn bij de collegemarathon, te laten zien dat de bezuinigingen hen aan het hart gaan. “Studenten hebben meer macht dan ze denken”, vertelt geschiedenisstudent Floris Boudens. “Zeker als ze zich verenigen. Volgend jaar ben ik lid van de Universiteitsraad en ga ik ook samenwerken met Zeg Nee. om de stem van de faculteit te laten horen.”

Een hele dag stilzitten en luisteren maakt hongerig. Dat blijkt wanneer de pizza’s arriveren. Na het college van hoogleraar Geert Buelens over het studentenprotest in 1968, staat iedereen rond de stapel pizzadozen. “Geesteswetenschappen worden ondergewaardeerd”, zegt geschiedenisstudent Gerben Hospers terwijl hij met een stuk pizza in zijn hand staat. “Normaal ben ik geen actievoerder, maar nu wilde ik niet thuis blijven zitten en afwachten. Het zou heel slecht zijn als het aantal contacturen achteruit gaat. Want bij geschiedenis zijn dat er niet veel.” 

Na dit korte diner wordt iedereen snel naar binnen gedirigeerd voor het volgende onderdeel van het programma. Universiteitshoogleraar Frits van Oostrom wordt geïnterviewd door universitair docent Pieter Huistra. Van Oostrom wijst op het gevaar van al te veel negativisme rondom de geesteswetenschappen. “Er zijn heel weinig mensen die absoluut niets met kunst, literatuur of muziek hebben. Dus laten we dat elkaar ook niet aanpraten. In het grote geheel valt dat wel mee.”

Tegelijkertijd is het volgens de universiteitshoogleraar goed dat de studenten zich blijven uitspreken tegen de onderwaardering van de geesteswetenschappen. Ook hij ziet een scheefgroei in de verdeling van het geld tussen de disciplines. “En studenten zijn degenen die het onderwijs volgen. Ik zit nooit bij het college van een collega, dus ik weet daar niet zoveel van." 

Universiteitsbestuur moet zich uitspreken
Na de colleges stond een strijdliedkaraoke op het programma, met protestliederen zoals ‘Over de muur’ van Klein Orkest. “Het schijnt dat Anton Pijpers ook zachtjes meezong”, vertelt Van der Bent na afloop. “Zelf heb ik dat niet gezien, ik zat met mijn rug naar hem toe."

Collegevoorzitter Pijpers was aan het einde van de marathon aanwezig om te luisteren naar de actievoerders. Van der Bent: “Als Zeg Nee. hebben wij gezegd dat we graag willen dat Anton Pijpers zich als voorzitter van het college van bestuur uitspreekt in de landelijke media voor meer geld voor het hoger onderwijs.”

Eerder deze week zei Pijpers in een vergadering van de universiteitsraad dat hij de acties bij Geesteswetenschappen begreep en de genoemde problemen herkende. Volgens hem zijn de universiteiten volop bezig om de afgenomen financiële middelen in Den Haag op de agenda te krijgen. Ook wil hij een sterk tegengeluid laten horen nu de lobby van technische universiteiten om meer geld steeds meer gehoor lijkt te vinden. "Dat mag niet ten koste gaan van de geesteswetenschappen."

Die opstelling leidde ertoe dat vijf studentraadleden die een studie volgen bij Geesteswetenschappen afzagen van hun voornemen om de zaal te verlaten bij de stemming over de kaderbrief met daarin de financiële plannen van de universiteit. Volgens raadslid Jonathan Steinebach hebben de studenten niet zozeer moeite met deze plannen maar wel met het feit dat er te weinig geld te verdelen is. Het moment is nabij dat studenten dat niet meer accepteren, meent Steinebach.

Of er nog meer acties van geesteswetenschappers zullen volgen, is nog niet helemaal duidelijk. “Mocht dit wel zo zijn, zal dit samen zijn met de landelijke actie WOinactie”, aldus Van der Bent.