UU tekent manifest Amnesty niet, maar wil wel werken aan sociale veiligheid studenten

Het universiteitsbestuur kreeg eind vorige maand door enkele Utrechtse Amnesty-activisten het verzoek om het manifest te ondertekenen. Door een handtekening te zetten beloven onderwijsinstellingen seksueel geweld te bestrijden en studenten en medewerkers ervan bewust te maken dat seksuele relaties gebaseerd moeten zijn op wederzijdse instemming. Zo zouden er trainingen moeten worden aangeboden en zouden medewerkers beter moeten worden opgeleid om slachtoffers van seksueel geweld op te vangen.

De actie maakt onderdeel uit van de Lets Talk About Yes-campagne en is een gevolg van een onderzoek dat Amnesty voor de zomer liet uitvoeren. Daaruit bleek onder meer dat één op de tien vrouwen in hun studententijd is verkracht. De VU en de Hogeschool Rotterdam hebben het manifest kort geleden ondertekend, maar de UU heeft nu besloten dat niet te doen.

Privésfeer
“Dit type seksueel geweld speelt zich vrijwel uitsluitend af in de privésfeer, en de indruk moet niet ontstaan dat hoger onderwijsinstellingen dit alleen kunnen oplossen”, zo verklaart een UU-woordvoerder de weigering van de universiteit.

Volgens de UU is er een “brede coalitie” nodig om seksueel geweld te voorkomen. De universiteit spreekt daarbij haar waardering uit voor de Utrechtse studentenorganisaties die naar aanleiding van het Amnesty-onderzoek in actie kwamen.

Zo werd tijdens de UIT de campagne #thisishowwedoit door studentenvereniging Veritas gelanceerd en beloofden vrijdag tientallen studentenorganisaties met een intentieverklaring om grensoverschrijdend gedrag aan te pakken. “Als universiteit ondersteunen we deze initiatieven en die van de Utrechtse studenten achter de Lets Talk About Yes-campagne van harte”, aldus de UU-woordvoerder.

Smalle focus
Bovendien vindt de universiteit dat er in het manifest sprake is van een “te eenzijdige en smalle focus”. De UU werkt sinds afgelopen voorjaar aan een actieplan dat ertoe moet leiden dat meldingen van ongewenst gedrag beter worden afgehandeld en slachtoffers beter worden ondersteund. De recente aanstelling van nieuwe ombudspersonen is daar een onderdeel van. 

“Wat ons betreft is het vraagstuk breder dan specifiek seksueel geweld; de universitaire aanpak richt zich op ongewenst gedrag in de breedte en op studenten én medewerkers”, aldus de UU-woordvoerder.

Voorbeeldfunctie
Student Genderstudies en Utrechtse actieleider van Amnesty International Juliette van Leeuwen noemt het “heel jammer” dat de UU het manifest niet wil ondertekenen. “Vooral omdat onze visie zo overeenkomt. Ook de universiteit wil werken aan voorlichting, aan preventie, en aan goede hulp aan slachtoffers.”

Volgens Van Leeuwen zou de UU met een manifest aan studenten en docenten kunnen laten zien dat ze echt iets doet voor studenten die problemen ervaren. Bovendien zou ze dan een voorbeeldfunctie hebben voor andere hogescholen en universiteiten. “Helaas blijkt dat de aandacht voor dit thema in het hoger onderwijs achterblijft bij de mate waarin het voortgezet onderwijs en het mbo hiermee bezig zijn.”

Toch nog hoop
De twee bezwaren die de UU inbrengt, hoeven wat haar betreft de universiteit er niet van te weerhouden een manifest te onderschrijven. “Ja, verkrachting vindt meestal plaats in de privésfeer, en ja, wij richten ons vooral op seksueel ongewenst gedrag. Maar het is óók een verantwoordelijk van de universiteit dat studenten zich veilig voelen. Uit het onderzoek van Amnesty blijkt dat veel studenten die slachtoffer worden van seksueel geweld, vaak niet weten waar ze om hulp kunnen vragen of geen goede hulp krijgen. Dat soort zaken hebben grote invloed op je studie en je studietijd.”

Desalniettemin is Van Leeuwen niet ontevreden over de gesprekken met de UU. Ze hoopt in de komende tijd de universiteit er alsnog van te overtuigen om het manifest te ondertekenen. “Met de universiteit hebben we afgesproken dat we meedenken over het UU-beleid wat betreft seksueel grensoverschrijdend gedrag en hoe we kunnen samenwerken bij nieuwe initiatieven van de universiteit. We zijn blij met dat aanbod en zullen er zeker gebruik van maken.”