‘Als buitenlander ben je in Hongkong niet het doelwit van de protesten’

Het is al maanden onrustig in Hongkong. Demonstranten protesteerden aanvankelijk tegen een wet die het makkelijker maakt om verdachten uit te leveren aan China. Hoewel dit wetsvoorstel in september werd ingetrokken, zijn de protesten geëscaleerd naar gewelddadige confrontaties bij universiteiten tussen betogers en de politie. Deze zijn nu vooral gericht tegen de groeiende macht van China. Nadat de technische universiteit in Hongkong werd belegerd, heeft de UU haar studenten geadviseerd terug te keren naar Nederland. De Universiteit Utrecht laat weten dat de eerste van haar 18 studenten is vertrokken.

Derdejaars student Molecular Life Sciences Daniël is in september naar Hongkong gegaan en zit er nog steeds. Hij ging naar China om een semester lang verschillende vakken te volgen aan de technische universiteit in de stad. Hoewel de protesten toen al aan de gang waren, koos hij toch voor Hongkong omdat de universiteit goed staat aangeschreven, hij een nieuwe cultuur wilde ontdekken en dacht geen last te krijgen van de protesten. De technische universiteit waar hij studeert, ligt ook buiten het protestgebied, zegt hij. “De protesten zijn natuurlijk wel heftig. Maar de stad is zo groot dat je het prima kan vermijden. Als buitenlander ben je redelijk veilig, omdat je niet het doelwit van de protesten bent. En er zijn kaarten waar je op kunt zien waar de protesten plaatsvinden. Dan kun je die makkelijk omzeilen.”

De protesten gaan gepaard met veel geweld. Op 8 november overleed een student toen hij tijdens demonstraties in een parkeergarage een verdieping naar beneden viel. Dat gebeurde aan dezelfde universiteit als waar Daniël zijn opleiding volgt. Toch is hij zelf niet echt bang, omdat dit soort incidenten en ander geweld meestal niet op elke hoek van de straat plaatsvinden. “Je kan gewoon nog de stad in om een biertje te drinken of te shoppen.”

Ravage
Volgens Daniël worden alle universiteiten in Hongkong door de Nederlandse media over één kam geschoren. “Bij mijn universiteit, the Hong Kong University of Science and Technology (HKUST), is het veilig. Juist elders in de stad is het een soort oorlogszone geworden. Daar zijn stenen uit de straten gehaald die naar de politie worden gegooid en zijn de muren van de universiteit beklad met anti-China leuzen. Op de grond liggen traangaspatronen. Het is een grote ravage.” Daniël moest een paar keer zelfs wegrennen om het traangas te ontwijken. “Gelukkig word je de juiste kant op gewezen. Niemand wil jou iets aandoen, het conflict is vooral tussen de politie en de demonstranten.”

De Universiteit Utrecht zocht via de mail contact op met onder andere Daniël. In de eerste paar e-mails gaf de UU aan de situatie in Hongkong scherp in de gaten te houden. “Andere studenten uit bijvoorbeeld de Verenigde Staten en Japan werden al eerder teruggehaald. Ik heb toen contact opgenomen met mijn coördinator en uitgelegd dat het op de HKUST veilig is. Al snel volgden meer e-mails van de UU met het advies om Hongkong te verlaten.” De aandacht die de UU aan haar studenten in Hongkong besteedt, vindt Daniël fijn, maar voor hem is die zorg niet nodig. Hij voelt zich relatief veilig.

De technische universiteit waar Daniël studeerde.

"Ik weet niet welke kant deze protesten op kunnen gaan. Zolang er niet militair ingegrepen wordt door China, vind ik het nog wel te doen. Misschien dat het nog erger wordt. De situatie lijkt uitzichtloos.” Al denkt hij dat het niet gaat lukken, hoopt Daniël wel dat de demonstranten hun zin krijgen en dat de macht van China niet groeit. Als de betogers hun zin krijgen, zou dat volgens hem een aanleiding kunnen zijn voor andere minderheden in China om zich te keren tegen de staat. Dat wil China niet, denkt hij, dus daarom zullen de betogers wel niet gelijk krijgen.

Het liefst ziet Daniël de stad zonder geweld en protesten, maar hij begrijpt waarom de Hongkongers de straat op gaan. “In Nederland zijn vrijheid en democratie vanzelfsprekend, maar in Hongkong probeert China dat te ontnemen. Rustige demonstraties worden onderdrukt of er wordt niet naar geluisterd. Daarom zijn de betogers gaan rellen, dan krijg je meer aandacht.”

Online lessen
De lessen aan de universiteiten zijn inmiddels opgeschort en gaan online verder. “Er is niks aan de hand als ik rustig op mijn kamer studeer. Bovendien wil ik nog rondreizen in de regio. Ik kan mijn online colleges ook volgen op het strand in Thailand bijvoorbeeld. In Nederland is het koud, dus daar wil ik nog niet naar terug. Waarschijnlijk ga ik pas rond de jaarwisseling naar huis.”