Aan het werk na je bachelor. Een goede keuze?

Studenten worden door allerlei maatregelen gedwongen beter na te denken over hun studiecarrière. UU’ers Mieke en Tim besloten hun geluk na hun bachelor te zoeken op de arbeidsmarkt. Was dat een slimme zet?

Nu de plannen voor het hoger onderwijs bekend zijn, wordt duidelijk dat een studie voor een student veel meer gaat kosten. De invoering van een leenstelsel en het verdwijnen van de OV-jaarkaart jagen een student op kosten. Eén van de vragen die dit beleid oproept, is of meer studenten zullen beslissen sneller de arbeidsmarkt op te gaan. Waarom je schuld laten oplopen, als je met een bachelorgraad ook goed op de arbeidsmarkt terecht kan? DUB vroeg Mieke en Tim hoe het ze na hun bachelor vergaat op de arbeidsmarkt.

Bachelorstopper Mieke
'Studeren maakte me niet gelukkig'
Mieke (24) stopte met studeren na University College Utrecht. Als excellente studente verdiepte ze zich in geschiedenis en antropologie. Haar leven als boekenwurm werd beloond met een cum laude. Daarna ging ze op reis en een jaar later begon ze aan de researchmaster Antropologie.
Zodra ze weer in de collegebankjes zat, had ze het gevoel weer terug te worden geduwd in een keurslijf. Terwijl ze juist in haar tussenjaar had ontdekt, dat haar geluk niet per se afhangt van het vergaren van meer kennis in collegebanken. “Ik hoef niet altijd zo hard te werken om gelukkig te zijn”. Maar binnen de master was het alles-of-niets voor Mieke. Dus stopte ze ermee, op zaterdagochtend in week 2 van haar studie.
“Ik vind het belangrijk dat ik nú keuzes maak, waar ik nú gelukkig van word.” Dat geluk bleek voor Mieke niet te liggen in het “bereiken van succes zoals veel mensen dat kennen”. Liever is ze bezig met yoga en het opzetten van haar eigen bedrijfje in yogalessen en stoelmassages. Brood op de plank komt er door verschillende functies op MBO-plus niveau bij de Hogeschool Utrecht, en dat werk is “ja... best leuk”.
Heeft ze geen heimwee naar het studentenleven nu ze werkt in een omgeving met veel studenten. “Soms wel, dan zie je die studenten in de bibliotheek, lekker studeren, en dan begint het toch wel weer te kriebelen”. Alsnog een master volgen, is vanwege de hoge kosten voor haar geen optie meer. Gelukkig heeft ze tijdens haar bachelor geen studieschuld opgebouwd, dus hoeft ze zich daar geen zorgen over te maken.
Voor haar ouders was het even wennen, die omslag van een hyperambitieuze dochter op een prestigieuze opleiding naar een tevreden meisje voor wie het begrip status naar eigen zeggen is weggevallen. Ze voelt het stoppen met studeren niet als falen, maar als het inslaan van een andere weg. Vrienden raakten zelfs geïnspireerd door haar plan om een eigen bedrijfje te beginnen. Alhoewel: “Als ik oud-studiegenoten tegenkom, heb ik wel het gevoel dat ik goed moet nadenken, wat ik zou zeggen op een reünie”.

Bachelorstopper Tim
'Werkgevers kunnen bachelors makkelijker kneden'
Tim (26) stopte na zijn bachelor Geologie en is begonnen met het afbetalen van een dikke studieschuld. Gelukkig heeft hij een goede baan gevonden in de ICT.
“Ja, als je het vwo afhebt, dan word je nu eenmaal geacht een universiteit te bezoeken.” Zijn keuze voor de studie Geologie aan de UU was niet een jongensdroom die uitkwam. De interesse voor het vakgebied was er zeker wel, en de eerste twee jaar van zijn studie verliepen redelijk vlotjes. Het praktische veldwerk was een goede motivator om ook de theoretische vakken te halen. Pas in het laatste jaar van de bachelor ging het mis.
“Tja, tijdens je studie zijn er zoveel leukere dingen te doen hè?” In zijn huis aan de IBB met 15 huisgenoten kon hij veel lol maken. Feestjes, bier drinken, veel op vakantie gaan, uitgaan;  hij had er een “te gekke tijd”. Maar studeren, daar kwam het gewoon niet echt meer van.
Het schrijven van een scriptie liep maanden uit; hij begon aan vakken die hij nooit afmaakte. Al met al kostte het hem 4 jaar om dat laatste jaar van zijn bachelor af te ronden. Uiteindelijk wist hij met wat psychologische steun van de universiteit én met de waarschuwing dat zijn eerste studieresultaten konden komen te vervallen, toch zijn BSc-titel binnen te halen. De studieschuld die als een zwaard van Damocles boven zijn hoofd hing, bleek voldoende stok achter de deur om af te studeren. “Iedereen heeft toch een soort motivatie nodig. Als dat het plezier in je studie is, is dat mooi, maar bij mij ging het uiteindelijk gewoon om het geld.”
Na zijn afstuderen een master volgen? Dat vonden ook zijn vrienden geen goed idee. Bovendien: binnen een maand na zijn afstuderen vond Tim een baan in de ICT. Tijdens zijn sollicitatie vroeg niemand hem waarom hij zeven jaar over zijn bachelor had gedaan. En zegt hij, hij blijkt ook niet echt kennis te missen voor deze baan.
Inmiddels raadt Tim iedereen aan om na de bachelor de arbeidsmarkt op te gaan. “Je ligt twee jaar voor op iedereen, en bedrijven willen liever dat je met een iets schonere lei begint. Kunnen ze je nog wat meer kneden.”
Het argument dat je met een masterdiploma meer verdient, daar gelooft Tim niet echt in. Netwerk, inzet en prestatie zijn daarin veel belangrijkere factoren, vindt hij. Zeker als je je snel buiten je vakgebied begeeft, zoals bij Tim het geval was.
Natuurlijk, de studieschuld die hij moet afbetalen, zou nog verder zijn opgelopen als hij een master had gedaan, maar dat was niet de doorslaggevende reden om niet verder te studeren. “Het financieel redden was niet zo'n issue, ik heb altijd genoeg kunnen werken en daarnaast is er de optie om simpelweg nog meer te lenen. Voor mij was het volgen van een masteropleiding op alle fronten een slecht idee.”
De overgang van 7 jaar studie naar het werkende leven viel hem vanzelfsprekend zwaar. Maar ja, je wordt gewoon gedwongen je bed uit te komen. “Het is je werk. Mijn probleem was dat ik studeren niet als werk zag.”
En zijn toekomstdroom? Daar is hij nog niet helemaal over uit. Maar dat hij er geen mastertitel voor nodig zal hebben, is zeker.

Bachelordiploma's
Aan eind van het studiejaar is, volgens het CBS, in 2010 aan ruim 27.000 studenten het bachelordiploma uitgereikt. Op bijna 4300 diploma’s prijkte volgens het jaarverslag van de universiteit, het logo van de UU. Hoeveel van deze bachelors zijn gestopt, is niet bekend, zegt de directie Onderwijs & Onderzoek. Veel studenten die in Utrecht hun bachelor halen, vervolgen hun studie aan een andere universiteit. Ook zijn er studenten die na een tussenpauze van een jaar zich weer aanmelden bij de universiteit.