Acht redenen waarom Beatrice de Graaf zo geliefd is bij de media

1. Ze is een vaardig spreker
Vind maar eens een topwetenschapper die voor een groot publiek zó helder kan duiden als De Graaf. “De combinatie van deskundigheid en communicatieve vaardigheid is zeldzaam”, weet Erwin Muller, hoogleraar Veiligheid en Recht in Leiden, die samenwerkt met De Graaf.

“Terrorisme is taaie materie en Beatrice is in staat om het inhoudelijk uit te leggen”, zegt redacteur Malini Faasen van De Wereld Draait Door, waar de terrorismedeskundige regelmatig te gast is. Volgens Faasen is terrorisme een ‘koffieautomatenonderwerp’. “Iedereen heeft er een mening over. Dan moet een deskundige meer doen dan open deuren intrappen. Beatrice zorgt voor de verrassende verdieping.”

De Universiteit Utrecht is blij dat De Graaf sinds 2013 voor de UU werkt, zegt directeur Communicatie & Marketing Cor Jansen. “Ze geeft helder en compact inzicht in complexe materie en laat zich nooit verleiden tot populisme en goedkope uitspraken.” Dat ze er in sneltreinvaart enorm veel informatie doorheen jaagt en daardoor bijna lastig te volgen is, zij haar vergeven. Ze beheerst trucjes. Faasen: “Af en toe geeft ze een voorbeeld en een nieuwe term die blijft hangen, zoals radicaliseringspuzzel.”

2. Ze is een gedegen wetenschapper
De Graaf heeft de status om te mogen duiden. Ze is een prijswinnend onderzoeker die veel subsidies binnenhaalt, relevante boeken schreef, actuele ontwikkelingen in historisch perspectief plaatst en met nieuwe inzichten komt. “Na Parijs is Beatrice degene die ons uitlegt hoe het precies zit. En alles wat ze zegt klopt”, zegt Malini Faasen. Bij DWDD staat de expertise van De Graaf buiten kijf.

In navolging van Robbert Dijkgraaf geeft ze een DWDD-college (uiteraard over terrorisme), 10 maart op tv. “Ze communiceert nu veel, maar diep in haar hart is Beatrice een échte onderzoeker”, zegt hoogleraar Muller. “Ze werkt heel precies, wil op een goede manier onderzoek doen. En er op die manier voor zorgen dat er dingen beter worden in de wereld.”

3. Ze bereidt zich uitstekend voor
Voorbereiding geeft voorsprong. Jansen: “De Graaf is verbaal en analytisch zo sterk dat zij aan tafel een halve meter groeit, terwijl andere gasten krimpen.” Hoogleraar Muller ziet dat ook: “Andere experts moeten al snel hun meerdere erkennen.

Beatrice weet heel goed waar ze naartoe gaat en waar ze over gaat spreken.” Ze komt alleen opdraven als ze echt iets te melden heeft. DWDD-redacteur Faasen: “Ik volg wel eens een onderwerp met haar en dan kan het zijn dat ze nee zegt tegen een tv-optreden. Vlak nadat het Russische vliegtuig neerstortte in de Sinaï-woestijn, hebben we contact gehad. Volgens Beatrice was er op dat moment nog te weinig bekend om de gebeurtenis te duiden. Een week later schoof ze wel aan.”

4. Ze is een (mooie) vrouw
“Beatrice heeft alles waar je als talkshow-redacteur op hoopt”, zegt Malini Faasen. Want naast haar deskundigheid en vlotte babbel is De Graaf ook fysiek een knappe vrouw. Goed gekleed, goed verzorgd. “Een frisse verschijning, zonder dat haar performance de inhoud overstemt”, vindt Faasen.

“Good looking”, zegt Cor Jansen. En zo veel vrouwelijke terrorisme-experts zijn er niet. Faasen: “Als DWDD kregen we de laatste tijd kritiek dat er te weinig vrouwen aan tafel zaten.” De Graaf kwam dus als een geschenk uit de hemel. 

5. Ze stelt gerust
Haar rust stemt tot kalmte in verwarrende tijden. “Na de aanval in Parijs was het hele land onrustig. Maar Beatrice legt helder uit hoe we dit vraagstuk op moeten lossen”, zegt Malini Faasen.

De Graaf is niet één van de vele wolven die na een terreuraanslag huilen in het bos, ziet Erwin Muller. “Ze geeft details en verdieping. En ze maakt terrorisme tastbaar: geeft een beeld van wie terroristen zijn, wat ze doen en wat er precies speelt.”

Volkskrant-journalist Bert Wagendorp was lyrisch in zijn eigen krant en in de VARA-Gids: “Mevrouw de Graaf, u bent een baken in een woelige zee. U ontwart knopen. U houdt meer van feiten dan van meningen.”

6. Ze is al snel trending topic
Na Zomergasten in 2013, waar het grote publiek met De Graaf kennismaakte, regende het positieve reacties op Twitter. Een beetje beroemdheid heeft echter ook criticasters. Telegraaf-columnist Leon de Winter verwonderde zich erover dat De Graaf in een interview met De Correspondent het begrip islam niet in de mond nam. En HP De Tijd vond dat Bert Wagendorp te gemakkelijk schreef dat De Graafs christelijke geloofsovertuiging er niet toe doet.

7. Ze is gedreven
Ze geeft leiding in Utrecht, doceert, schrijft boeken en is moeder van drie kinderen. De Graaf moet een ijzeren discipline hebben. “Ze ziet mediaoptredens niet als werk”, zegt Faasen. “Ze is gedreven en gepassioneerd en wil echt een boodschap verkondigen.”

Na een media-optreden haastte ze zich om op tijd te komen voor pianoles. “Iedere zondagochtend zit ze in de kerk, soms speelt ze ’s middags piano tijdens onze middagdienst”, zei predikant Andries Zoutendijk tegen VPRO Zomergasten. “Hoe ze dat allemaal fikst, ik heb geen idee.”

Jouke de Vries, decaan aan de Universiteit Leiden, zei tegen hetzelfde programma: “Toen ze zwanger was en twee kinderen kreeg, was ze productiever dan ooit en lag ze met de terrorismeboeken in bed.”

8. Ze is een potentieel politica
Soms is het alsof je naar een doorgewinterd politicus zit te luisteren. Ze heeft een standpunt (‘Pak terrorisme in eigen land aan’), strooit met oneliners (‘de vijand bevindt zich in ons midden’) en vuurt met feiten een pleidooi af, waar je met geen mogelijkheid tussenkomt.

Dit jaar was ze net als in 2011 kandidaat-Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie. De Eerste Kamer kun je combineren met een baan, maar zit er niet meer in het vat? “Beatrice zou niet misstaan als minister voor Veiligheid”, zegt Malini Faasen. “Ze heeft kennis en visie en heeft ook al de wetenschapsagenda opgesteld.” Erwin Muller hoopt dat De Graaf wacht met een politieke carrière. “Met haar wetenschappelijke carrière en de mediaoptredens van nu heeft ze meer invloed en effect dan als Kamerlid.”