De laatste loodjes: terrasje pakken of toch maar de boeken induiken?

In het spreekwoordelijk gezegde: ‘de laatste loodjes wegen het zwaarst’, kunnen veel studenten zich maar al te goed vinden. De afgelopen maanden hebben zij hard gewerkt en zijn moe. In combinatie met het mooie weer, leidt dat er vervolgens toe dat studenten eerder kiezen voor strand, terras of park dan een college. Emma van Oort, tweedejaars Pedagogische Wetenschappen: “Aan het begin van een collegejaar is mijn motivatie overduidelijk groter dan aan het einde. In de wintermaanden vind ik het minder erg om binnen te blijven en te studeren. Mijn vrienden en ik ondernemen dan ook over het algemeen minder. De kou buiten en de korte dagen zijn nou eenmaal niet heel aantrekkelijk. Met een dekentje op de bank wat studiewerk doen, gaat me dan ook prima af. In de maanden april tot juli wil ik veel liever de hele dag op het strand hangen en in de avond een terrasje pakken, terwijl juist deze periode qua studiebelasting het zwaarst is …. “

Wiskundedocent David Baneke ziet onder zijn studenten in periode drie en vier de stress groeien: “Naar mijn indruk komt dat vaak omdat ze te veel hooi op hun vork nemen en zichzelf hoge eisen opleggen. Daarnaast willen ze natuurlijk genieten van de beginnende zomer. Juist deze combinatie kan veel stress veroorzaken. Mijn ervaring is dus dat je studenten net zo vaak moet afremmen als opjutten.”

Eindejaarsvermoeidheid
De afnemende motivatie in het vierde blok komt volgens studieadviseur van Geschiedenis Matty Kleine inderdaad door het mooie weer. Maar in haar ogen is dit niet de enige oorzaak: “Het terras in de Utrechtse binnenstad is absoluut heel aantrekkelijk. Maar de belangrijkste oorzaak voor minder studiemotivatie is vermoeidheid. Dit is zeker het geval bij studenten die door bijzondere persoonlijke omstandigheden toch al minder gemotiveerd of geconcentreerd waren. ”

Deze eindejaarsvermoeidheid onder studenten wordt ook opgemerkt door Biologiedocent Mariet Hefting: “Ik geef nu een eerstejaars cursus en merk inderdaad een enorme daling in concentratie. Ik denk dat vooral eerstejaars last hebben van deze vermoeidheid aan het einde van het jaar. Het is een grote overgang van middelbare school naar de uni en veel studenten kijken uit naar de zomervakantie.”

Frank Barten, student Informatiekunde, herkent zichzelf in het scenario van Hefting: “Met alweer bijna een heel studiejaar achter de rug, ben ik echt uitgeput. Wanneer je dan toch jezelf bij elkaar raapt om te gaan studeren, wordt het opeens buiten snikheet. Ik kies dan vervolgens veel te vaak om buiten te gaan ‘ontspannen’ met vrienden. Zeer onverstandig.”

Opstapeling van moeilijke momenten
Naast individueel studeren, neemt de hoeveelheid studenten die een college of werkgroep bijwoont ook af in de laatste periode van het studiejaar. Docent bij Diergeneeskunde Boyd Berends had in de afgelopen hete weken maar circa drie aanwezige studenten in zijn werkcolleges: “Bij een opkomst van minder dan vijf, hoef ik een werkcollege niet door te laten gaan. Toch heb ik dit wel gedaan, omdat die twee of drie studenten tenslotte de moeite hadden genomen om wél te komen.” De lage opkomst in deze periode van het jaar liggen in de ogen van Berends niet alleen aan de positieve kanten van het mooie weer: ”Terrassen, zwemwaters en strandjes oefenen natuurlijk een grote aantrekkingskracht uit. Maar heel warm weer kan ook fysiek uitputtend zijn. Warm weer werkt een gezonde slaap bijvoorbeeld niet in de hand. Door dit slaapgebrek is de concentratie van studenten ook niet zoals die zou moeten wezen.”

In een slaaponderzoek van de Rijksuniversiteit van Groningen werd het effect van minder slaap onderzocht. Daaruit blijkt dat vijf uur minder slaap je leercapaciteit en geheugen verslechtert. Voor studenten leidt de hitte dus tot een opeenstapeling van problemen: ze zijn vermoeid van het harde werken gedurende het jaar en moeten bij warm weer moeten de verleiding van terrassen weerstaan, tegelijkertijd hebben ze een slechte nachtrust door de hitte waardoor de concentratie daalt waardoor studenten eerder toegeven aan verleidingen.

Derdejaars Psychologie Suzan Cangir worstelt enorm met een verminderde motivatie en concentratie in haar huidige semester: “In mijn eerste en tweede studiejaar deed ik vanaf april amper nog wat aan mijn studie. Ik wilde gewoon naar buiten en niet binnen zitten studeren. Momenteel ben ik bezig met mijn scriptie. Ik moet en zal dit afronden. Toch valt de keuze om binnen achter mijn laptop te kruipen wanneer het buiten 30 graden is, me elke keer zwaar.”

Tips om het nog ff vol te houden
Hoe sla je je als student door de laatste periodes heen? Met een gestructureerde aanpak valt er als student zelf wel wat te doen tegen dit probleem. Ten eerste moet je zorgen dat je voldoende slaapt. Met een goeie nachtrust is de concentratie hoger waardoor het studeren makkelijker lukt om te studeren. Om ondanks de hitte toch goed te slapen, zijn er uit het Slaaponderzoek van Het Laatste Nieuws een aantal hulpmiddelen: slaap niet onder satijnen lakens, deze laten namelijk geen lucht door. Stop je lakens een paar minuten in de koelkast voor je gaat slapen. Slaap beneden, warmte stijgt dus het is belangrijk om zo laag mogelijk in huis te liggen. Leg een kruik met koud water onder je voeten. Neem een koude douche voor het slapengaan. En schakel alle elektronica uit. 

Wat betreft studiemotivatie is het elke ongemotiveerde student te adviseren een bezoekje te brengen aan de studieadviseur: “Een gesprek met de studieadviseur kan heel nuttig zijn,” aldus studieadviseur van Geschiedenis Matty Kleine. “Ik zie dat ouderejaars meestal uit zichzelf komen. Eerstejaars studenten moet ik nog regelmatig zelf oproepen. Aan hen adviseer ik dus om sneller en vaker langs te komen. Er kan dan samen een goeie planning gemaakt worden waardoor je als student zijnde ook in de laatste en heetste periode van het jaar je studie goed doorkomt.”