Festival deBeschaving: de natuur dwingt respect van bezoekers af

Een tuin vol zeldzame planten en bloemen en duizenden festivalbezoekers. Gaat dat goed? Wel tijdens deBeschaving, waar bezoekers respectvol met de natuur omgaan. “Je gedrag verandert in zo’n prachtige omgeving.” 

Hij had er voor de eerste editie van deBeschaving in de Botanische Tuinen slapeloze nachten van. Zouden festivalbezoekers zijn geliefde bloemen en planten wel heel laten? “Ik was een beetje bang voor Lowlands-taferelen.” Nu, vier jaar later, loopt hortulanus Gerard van Buiten ontspannen rond op het festivalterrein. Alles komt goed.

Hij roemt de vreedzame sfeer tijdens deBeschaving. De rotzooi die je bij andere muziekevenementen aantreft, zie je nauwelijks bij het festival in de Botanische Tuinen. “De mensen hier zijn er niet op uit om dingen te vernielen.”

“De natuur dwingt respect af”, zegt Van Buiten. Op de grote grasvelden bij de hoofdpodia gooien mensen nog wel glazen op de grond, maar tussen de bloemen en planten bewegen de bezoekers alsof ze in een porseleinkast zijn. Soms overdrijven ze zelfs een beetje, lacht Van Buiten. “Je ziet soms dat ze niet durven te zitten in grasstroken naast de planten. Dat mag gewoon hoor!” 

Ach ja, er is wel eens wat kattenkwaad, maar echte incidenten kan Van Buiten zich niet herinneren. Hij peinst even. “Oh ja, het roeibootincident”, lacht hij. “In 2011 zijn een paar festivalbezoekers met een roeiboot van ons gaan rondvaren. Meer is er niet gebeurd.”

Mensen kijken elkaars gedrag af. Dat ziet festivaldirecteur Andre Baars elk jaar gebeuren tijdens deBeschaving. “Tijdens Koningsdag gooit iedereen bekers op straat, ook nette mensen. Omdat iedereen het doet. Bij ons is het precies het omgekeerde. Je gedrag verandert in zo’n prachtige omgeving.” 

Er is ook veel sociale controle, merkt Baars. “Ik liep vorig jaar achter een stelletje. Die jongen gooide zijn beker op de grond. En vervolgens krijgt hij toch op zijn sodemieter van zijn vriendin.”

Hergebruik van afval is dit jaar een thema tijdens deBeschaving. Bezoekers kunnen bij de ingang van het fort hun plastic bekers geven aan een groep hogeschoolstudenten. Die studenten maken een kunstwerk van het plastic. Ook geven ze masterclasses waarin ze laten zien wat je kan doen met dit afval.

Elk jaar worden er minder hekken geplaatst tijdens het festival. In het eerste jaar was de rotstuin dicht omdat de planten daar meer kwetsbaar zijn. Nu mag je als bezoeker gewoon naar boven klauteren. Alleen ’s avonds gaat de rotstuin dicht, omdat in het donker klimmen niet zo’n slim idee is. 

Het merendeel van de bijen blijft gewoon in de Botanische Tuinen tijdens het festival. Van Buiten: “Eerder brachten we de bijen even terug naar de imker. Bijen worden namelijk agressief van bier, dat vinden ze lekker. Nu blijven ze gewoon thuis, we hebben een rustig hoekje voor ze gecreëerd.”

Maakt Van Buiten zich dan echt helemaal geen zorgen? Oké, een klein beetje dan. Hij loopt naar wat hij “de bostuin” noemt, een hoekje met zeldzame planten uit Zuidoost-Azië. Daar staat de Tupistra. “Dat is echt een bijzonder plantje. Voor deze plant komen mensen speciaal uit het buitenland naar ons.”