Gebruik grondwater levert forse bijdrage aan zeespiegelstijging
In de drogere gebieden van de wereld waar oppervlaktewater schaars is, maakt men vaak gebruik van opgepompt grondwater. Dit water wordt gebruikt voor de irrigatie van gewassen, als drinkwater of als water voor de industrie. Het merendeel van dit water komt vroeg of laat in zee terecht, met als gevolg een bijdrage aan de jaarlijkse stijging van de zeespiegel van 0,8 millimeter.
Gegeven het feit dat het internationale klimaatpanel IPCC de huidige zeespiegelstijging op 3,1 millimeter per jaar schat, is de bijdrage van grondwater dus verrassend groot, vindt onderzoeker Marc Bierkens van de Universiteit Utrecht en Deltares. Bijna de helft van de huidige zeespiegelstijging kan worden verklaard door uitzetting van opwarmend zeewater, iets meer dan een kwart door het smelten van gletsjers en ijskappen.
Bierkens: "De rol van grondwateruitputting in zeespiegelstijging is al eerder onderkend, maar vanwege de grote onzekerheid over de omvang ervan niet meegenomen in het laatste IPCC-rapport. Onze studie bevestigt dat grondwateruitputting inderdaad een factor van betekenis is."
Uitputting
De Utrechtse hydrologen baseren hun berekening op informatie uit verschillende bronnen. Met behulp van een database van het International Groundwater Resources Assessment Centre (IGRAC) kan voor de meeste gebieden in de wereld worden geschat hoeveel water jaarlijks aan de bodem wordt ontrokken. Door deze informatie te combineren met schattingen van het watergebruik op basis van de bevolkingsdichtheid en de locatie van geïrrigeerde gebieden kon een kaart worden gemaakt van de meest waarschijnlijke mondiale grondwateronttrekking.
Met behulp van een mondiaal waterbalansmodel construeerden de onderzoekers vervolgens een kaart van wereldwijde grondwateraanvulling. Dat is het gedeelte van de neerslag dat door de bodem naar het grondwater sijpelt. Een vergelijking van de twee kaarten gaf de onderzoekers een redelijke betrouwbaar beeld van de wereldwijde grondwateruitputting.
Grote problemen
Dat beeld wijst volgens Bierkens uit dat de grootste knelpunten in dit opzicht in India, Pakistan, de Verenigde Staten en China liggen. Daar dreigt de grondwaterstand zover te dalen dat rivieren en wetlands droogvallen en het oppompen van grondwater onmogelijk wordt. Volgens een schatting van de onderzoekers is de wereldwijde grondwateronttrekking in de afgelopen vijftig jaar toegenomen van 312 tot 734 km3 per jaar. De grondwateruitputting nam tussen 1960 en 2010 toe van 126 tot 283 km3 per jaar." (Bron: Perscommunicatie UU)