Geslaagde professorenactie in Den Haag

"Dit is toch wel een heel bijzonder teken van eensgezindheid", lacht de Utrechtse hoogleraar André Faaij, terwijl hij om zich heen kijkt. De drie zijden van de Hofvijver zijn omsloten door een lint van zwarte toga's met een lengte van enkele honderden meters. Dit is een plaatje dat het goed gaat doen in de media.

Faaij vertrok vrijdagochtend even na half negen met zo'n 130 Utrechtse collega's en enkele tientallen vertegenwoordigers van medezeggenschapsorganen vanaf De Uithof. Waarom ze zo massaal naar Den Haag afreizen? "We moeten de politici duidelijk maken wat er echt aan de hand is. Als ik zo'n debat in de Tweede Kamer aanhoor, merk je dat ze van niets weten. Er is veel misinformatie. Misschien dat dit een klein beetje kan helpen."

Een tiental minuten later wacht de hoogleraren bij binnenkomst van de Anton Philipszaal een ovationeel applaus dat meer dan een kwartier aanhoudt. De Wageningse rector Kropff opent de bijzondere bijeenkomst en heet de aanwezigen welkom voor de eerste gezamenlijke zitting van de hoogleraren in de Nederlandse geschiedenis. "Maar helaas is er een treurige aanleiding."

Tijdens de zitting wordt door verschillende sprekers de vloer aangeveegd met de staatssecretaris die vrijdag toevallig ook zijn verjaardag viert. "Een verjaardag die hem nog lang zal heugen", zegt de Nijmeegse burgemeester De Graaf. Vooral de uitlatingen van Zijlstra in gratis krant Spits moeten het ontgelden. De bezuinigingen een verwaarloosbare een tijdelijke dip van 10 miljoen? "Zo bezuinigingen wegmoffelen is publiek bedrog", zegt HBO-raadvoorzitter Ter Horst. Vijfduizend ontslagen voorkomen door de reserves aan te spreken? "Misleidend", aldus de Nijmeegse rector Kortmann.

Maar het is vooral de Utrechtse UCU-studente en U-raadslid Fay van Zeijl die het publiek tot handgeklap en gejoel weet te verleiden. Van Zeyl vindt dat de staatssecretaris de spelregels op oneerlijke wijze verandert door ook de huidige studenten te treffen met zijn langstudeerderskorting. "Mijn moeder leerde mij dat je eerst spelregels afspreekt, voordat je monopolie gaat spelen. Zo werkt het in de grotemensenwereld, zei ze dan." Van Zeijl riep de hoogleraren op "het monopoliebord door de huiskamer te gooien".

De hoofdspreker tijdens dit professorenprotest is Cees Veerman, de opsteller van de toekomstvisie voor het hoger onderwijs die afgelopen voorjaar opmerkelijk eensgezind door het hoger onderwijs, de studentenorganisaties en het huidige kabinet werd omarmd. "Maar toen was het voorjaar", zegt Veerman. "Nu is het een barre winter." Hij riep het kabinet op om de universiteiten de kans te geven om de toekomstvisie op een goede wijze uit te werken. "Wij hebben daarvoor uw steun, maar vooral uw waardering nodig."

Buiten alle sprekers was er ook nog een heus manifest. Rectoren en de aanwezige burgemeesters van universiteitssteden ondertekenden een verklaring waarin nog eens wordt benadrukt hoe belangrijk het hoger onderwijs is, ook voor de economie en de samenleving.

Na afloop sprak ook de Utrechtse rector Stoof van een prima bijeenkomst, waarbij de grote zorgen over de bezuinigingen van zo'n 420 miljoen duidelijk naar voren waren gekomen. "Je organiseert dit niet zomaar. We hebben natuurlijk al langer te maken met teruglopende middelen, maar het werd nu wel heel ernstig. Laten we hopen dat de studenten het stokje straks op het Malieveld van ons overnemen."

Hoogleraren die niet aanwezig waren in Den Haag worden in de gelegenheid gesteld om een digitale petitie te ondertekenen. 

De VSNU maakte een filmpje van het professorenprotest.