‘Het is wrang dat we plaats moeten maken voor nieuwe huurders’

Om de ingang van het complex aan de Ravellaan 96 te vinden, moet je een helling af naar iets wat lijkt op een leveranciersingang. Het gebouw is in 1970 gebouwd als kantoorruimte voor de gemeente Utrecht maar nadat de ambtenaren in 2014 verhuisden naar het nieuwe stadskantoor, werd het negen verdiepingen tellende pand in 2015 verhuurd aan jonge mensen die het de naam De Ravel gaven.

De voordeur lijkt dicht te zitten, maar even duwen en je bent binnen. De hal is een slecht verlichte, met posters behangen lobby waar je een gammel liftje kan pakken. Op de negende verdieping kom je bij het huis waar Ilse (20) en Sam (22) wonen. Ilse is tweedejaars Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen en Sam heeft dinsdag haar scriptie voor haar studie Media & Cultuur ingeleverd. Maar er wonen niet alleen studenten in De Ravel.

Sam en Ilse. Foto: Koen van den Helder

Het huis doet aan als een gemiddeld IBB-huis. Hier wonen twintig mensen, die een grote, lichte woonkamer met keuken en sanitair delen. Iedereen heeft een ruime kamer die tussen de 530 tot 650 per maand kost, afhankelijk van het aantal vierkante meters.

Sam en Ilse zijn niet blij met het aankomende vertrek, vertellen ze als ze op de bank in de woonkamer zijn neergeploft. De bewoners hebben een hechte band, dat blijkt wel als Sam vertelt toen ze werkte aan haar scriptie en de deadline eraan kwam. “Iedereen leefde met me mee. Er werd zelfs twee keer taart gebakken. Tijdens de lunch had ik taart en na het inleveren ook! En toen ik mijn scriptie inleverde, waren er ook allemaal huisgenoten bij.”

Ilse vult aan: “Als je een keer geen tijd hebt om te koken weet je gewoon dat iemand anders dit wel even doet. En als je even een knuffel nodig hebt, kan je altijd aankloppen bij je buren.”

Dat ze ooit weg moesten, wisten ze wel, want dat staat in hun contract. “Maar het is wrang dat we vervangen worden door andere huurders”, zegt Ilse. De twee studenten denken dat er andere opties mogelijk zijn: “zoals de huidige situatie verlengen, ons vaste contracten aanbieden en ons zo meer woonzekerheid geven of bijvoorbeeld het als antikraak aan ons verhuren.” 

We kunnen niet anders
Het is vreemd dat er bewoners uit moeten voor nieuwe bewoners, maar volgens een woordvoerder van de gemeente “is dit de enige oplossing, hoe spijtig we dat ook vinden.” Tien jaar geleden besloot de gemeente in afwachting van herontwikkelingsplannen voor het gebied waar De Ravel staat, het pand te verhuren. “Het is zonde om een gebouw onnodig leeg te laten staan.” 

De verhuur werd geregeld met een leegstandsvergunning met een looptijd van 10 jaar. Hierdoor kon Socius de huurders een tijdelijk contract geven waarmee geen woonrechten opgebouwd konden worden. Maar nu de herontwikkeling langer op zich laat wachten, wil de gemeente het pand opnieuw verhuren. Maar niet aan de huidige bewoners want dat zou betekenen dat ze recht krijgen op huurbescherming. 

“Natuurlijk is dat in de kern iets goeds”, zegt de woordvoerder van de gemeente, “maar het staat de geplande gebiedsontwikkeling in de weg . Met huurbescherming moet de gemeente op termijn onder andere vervangende huisvesting regelen en bijvoorbeeld een vergoeding voor verhuiskosten betalen. En als we dat voor De Ravel doen, moeten we dat  voor álle panden in Utrecht doen waar we onder de leegstandswet verhuren. Dat betekent weer dat we leegstaande panden niet meer tijdelijk kunnen verhuren. Dat willen we niet in deze tijd van woningnood.”

De woordvoerder snapt dat het onrechtvaardig voelt voor de huidige bewoners. “Het is ontzettend zuur voor ze, zeker in deze tijd van woningnood, maar we moeten als gemeente ook kijken naar het algemeen belang voor de stad. Dus naar de gebiedsontwikkeling, een wens van de raad, ten opzichte van het individuele belang van de huurder.”

De eisen van de bewoners zijn overhandigd aan de voorzitter van de Commissie Wonen van de gemeenteraad Foto: Koen van den Helder

In actie
Toen de bewoners te horen kregen dat ze plaats moeten maken voor nieuwe huurders die een contract van een paar jaar krijgen, richtten ze de actiegroep ‘Red de Ravel’ op en zocht ze samenwerking met de Bond Precaire Woonvormen, een vereniging die opkomt “voor de woonrechten van mensen die tijdelijk, onzeker of te duur wonen”. Samen met sympathisanten trokken de bewoners onder wie Sanne en Ilse afgelopen woensdag naar het gemeentehuis. De actiegroep overhandigde de voorzitter van de commissie wonen van de gemeenteraad een lijst met eisen waaronder woonzekerheid en zeggenschap, het voorkomen van dakloosheid en het behoud van de huidige gemeenschap in de buurt. Politieke partij Bij1 zei de lijst te ondersteunen, Student & Starter was iets terughoudender, maar gaf aan te zich in te zetten voor de bewoners. Donderdag 6 februari praat de commissie Wonen van de gemeenteraad over deze kwestie.

De avond voor het protest maken de bewoners actiematerialen. Foto: Ilse

Kartrekker van de actiegroep is Senna (22). Zij vindt dat de bewoners huurrechten moeten krijgen. “Tijdelijke huur is geen huur, het is verschrikkelijk. Je geeft mensen geen woonzekerheid. Er moet menselijkheid getoond worden om de mensen hier en de gemeenschappen te beschermen.” Zelf woont ze nu drie jaar op de Ravel. Ze vindt het jammer dat de gemeente “niet bereid is om buiten de juridische systeemwereld” te zoeken naar een duurzame oplossing voor dit woonprobleem.

Senna spreekt bij het protest. Foto: Koen van den Helder

Terug naar de ouders of slapen op een bank bij vrienden
Het protest geeft hoop, zoveel zelfs dat nog niemand van de verdieping van Ilse en Sam is verhuisd. “Als alle hoop weg is, hebben we een groot probleem”, vertelt Sam met een schamel lachje. Op andere verdiepingen, zegt Ilse, zijn al wel mensen verhuisd. 

Ze hopen dat het debat van aanstaande donderdag een oplossing brengt, maar mocht dit op niets uitlopen dan moeten ze op zoek naar een nieuwe kamer. Ilse: “Wij kunnen gelukkig nog terug naar onze ouders, die van mij wonen in Ede en die van Sam in Hengelo.” “Niet ideaal”, vult Sam aan, “maar we hebben ook huisgenoten die nergens heen kunnen en misschien moeten gaan couch surfen.”

Verhuizen zou vooral voor Ilse zuur zijn. Ze woont nu pas vier maanden op De Ravel. “Als ik hier in mei zou komen wonen had ik hier nog twee tot vijf jaar kunnen wonen.” Voor Sam ligt de problematiek, na twee en een half jaar hier wonen, net even anders: “Ik ben nu bijna klaar met studeren, dus dan is iets vinden nog moeilijker.”