Hipsters, creatieven en ander volk in hotspot Voorstraat
Wat is het waardoor het lijkt alsof de Voorstraat ineens zo geliefd is bij jonge mensen? Wie het over de winkelstraat heeft, neemt al snel de woorden ‘creatieven’ of ‘hipster’ in de mond. Student Anne Rietveld ging er met Hollandse nuchterheid eens winkelen.
De Voorstraat. We fietsen of lopen er allemaal weleens. De één kan er uren rondhangen, de ander fietst er liever met een rap tempo doorheen om vervolgens op de Neude een drankje te doen. De Voorstraat krijgt het ene na het andere lyrische stempel en zou voornamelijk hipsters aantrekken. De ondernemers vinden zich geen hipster, maar zeggen een creatieve onderneming te hebben. Op een doordeweekse ochtend besluit ik zelf de straat eens te bezoeken: eerst zien, dan oordelen.
Waar ik had verwacht dat men om 9 uur ’s ochtends wel andere dingen te doen zou hebben, was The Village Coffee afgeladen met vroege vogels. Bob Dylan op de achtergrond en een kopje koffie op de tafeltjes. Wat ik mij uiteraard afvroeg: waarom is The Village Coffee in de Voorstraat neergestreken?
Drie jaar geleden vestigden ze zich hier: Lennaert Meijboom en Angelo van de Weerd, de twee mannen achter The Village Coffee. In de grotere winkelstraten voelden de ondernemers zich niet thuis. In de Voorstraat zeggen zij, hangt een apart sfeertje dat hen wél beviel. In een voormalig kantoor van een Marokkaanse bank zagen de mannen hun droompand. Maar of ze een hipstermagneet zijn in een hipsterstraat? Die woorden worden in The Village liever vermeden. “Een creatief persoon wordt al snel als hipster gezien. Dat is jammer. Wat mij betreft noemen we de Voorstraat een creatieve straat. Hipster heeft een negatieve bijklank”, antwoordt Van de Weerd.
Oei. Nu zal niet iedereen precies weten wat een hipster eigenlijk is. Geen probleem, ik heb mijn huiswerk gedaan! Het is in ieder geval niet het onderbroekje met hele korte pijpjes, wat dus net weer geen boxer is. Zit je momenteel in tweestrijd en vraag je je af of je een hipster bent of niet: ik help je. Een hipster bezit idealiter 2 procent lichaamsvet, hult de inmiddels dunner geworden kont graag in een skinny jeans, draagt veel niet-matchende laagjes en heeft een hekel aan alles wat standaard of mainstream is. Het is belangrijk te vermelden dat hipsters erg hun best doen om anders te zijn en dat moet de hipster in de ogen van anderen cool maken. Maar dat niet alleen, nee, ze vinden zichzelf ook ontzettend cool (al zullen ze daar inmiddels wel weer een nieuw woord voor hebben verzonnen). En hoe kom ik aan die wijsheid: daar heb ik het Hipsterhandboek en de site Een Hipster worden, voor geraadpleegd.
Linda (23), bachelorstudent Liberal Arts & Sciences, wonend in Utrecht.
“Of de Voorstraat getransformeerd is tot een hipsterstraat? Daar ben ik het een beetje mee eens. Maar dat komt dan meer door nieuwe zaken als The Village; vooral eigenlijk. Dat is toch wel de grootste hipsterwinkel van Utrecht denk ik. Verder vind ik het hipstergehalte wel meevallen, maar de straat is wel ten positieve veranderd. Eerst was de Voorstraat toch meer een gettostraat met de prostituees op de Hardebollenstraat. Nu is het wel echt een leuke straat met veel tweedehandswinkeltjes en de Bakkerswinkel.”
The Village ziet zichzelf en ook de Voorstraat dus niet als hipster. Daarom verplaats ik mij naar het begin van de Voorstraat. Hier bevindt zich een kledingwinkel waar ik zowel in goede als in slechte tijden met veel liefde mijn pinpas door hun pinmachine laat glijden. Ik heb het natuurlijk over Giensch. “Bij hipsters kan het niet gek genoeg. De één kan nog gekker gekleed zijn dan de ander. Ja, je moet je bedenken dat over hun hele outfit is nagedacht. Dat gaat echt niet vanzelf. Hipsters doen heel nonchalant, maar ze besteden veel tijd aan hun uiterlijk”, aldus de verkoopsters van Giensch. “De Voorstraat is toch wel een beetje een hipsterstraat. Dit komt omdat in The Village een hoog hipstergehalte heerst en daar moet je je wel prettig bij voelen. De mensen die in de Voorstraat komen, zijn – ook al zijn ze geen hipster - wel anders. Wij zijn ook geen hipsterwinkel, onze doelgroep is het Voorstraatpubliek. Dat zijn voornamelijk creatievelingen, zoals muzikanten of mensen met een twist. Het zijn pure mensen, maar ook een beetje gekke mensen. In de Voorstraat en in Giensch komen mensen met een verhaal.”
Goed, verkopers en ondernemers zien hun eigen onderneming dus niet als hipster. En ook het koffiedrinkend publiek spreekt liever van ‘creatievellingen’. Het feit dat de Voorstraat een rustige straat is en een “ander soort mensen” aantrekt, lijkt een pre te zijn voor een bepaald type mens.
Ik raak aan de praat met een man die heel erg zijn best deed vooral niet mijn kant op te kijken om te voorkomen dat ik hem zou aanspreken. Gelukkig neemt de man toch de moeite zich over mijn prangende vraag te buigen: wat spreekt hem nou zo aan aan de Voorstraat. “Dat is het rauwe randje dat de straat ook kenmerkt. De verwijdering van de hoeren uit de Hardebollenstraat draagt bij aan een positiever imago, hoewel het aan de andere kant ook weer zijn charmes had. Dit is een straat in ontwikkeling en ik vind het leuk dat jonge ondernemers hier starten. Wat minder leuk is, is de hoeveelheid kapsalons en winkels zoals copyshops die naar mijn mening hier eigenlijk niet thuis horen.”
Want ja, de Voorstraat heeft zo zijn goede en slechte tijden gekend. Waar mijn gesprekspartner het rauwe randje van de Voorstraat juist waardeert, zijn er mensen die de Voorstraat grauw en crimineel vinden. Deels had dat te maken met raamprostitutie in de Hardebollenstraat. Had je de dames nog een bezoek willen brengen, dan ben je te laat, want sinds de zomer zijn de rode lichten gedoofd. Ook was er overlast van bijvoorbeeld drugsverslaafden.
Malou (20), bachelorstudente Bestuurs- en Organisatiewetenschappen, wonend in Utrecht.
“Ik weet niet zo goed hoe de Voorstraat vroeger was, maar ik woon hier echt maar een halve minuut vandaan. Ik vind het een hele fijne straat. Overdag doe ik er altijd boodschappen. ’s Avonds vind ik het hier iets minder, omdat er heel veel junks rondlopen. Maar overdag kan ik er eigenlijk wel om lachen. Je ziet ook altijd dezelfde personen. De opkomst van tweedehands kledingwinkels, de koffieshops, The Village en de mensen die voor die winkels hier komen, maken de Voorstraat creatiever en meer hipster.”
Zowel de verkopers van Giensch en van muziekwinkel Plato als de eigenaar van The Village zijn het erover eens dat het verdwijnen van de hoeren bijdraagt aan een beter imago. Ook is er meer blauw op straat, zowel overdag als ’s avonds. “Doordat de hoeren er niet meer zijn, hangt er op straat een veel fijnere sfeer. Op donderdagavond (koopavond) zijn de junks nog steeds wel een probleem, maar het is lang niet meer zo erg als het was. Van de dames zelf hadden we overigens helemaal geen last, het kwam meer door de drukte en de mensen die op de vrouwen afkwamen. Drugs en prostitutie gaan toch vaak hand in hand”, vertellen de verkoopsters van Giensch.
Acties van de gemeente wordt op dit gebied zeer gewaardeerd, maar wat Angelo van de Weerd van het koffiecafé betreft, zou de gemeente de ondernemers ook wat meer creatieve vrijheid moeten gunnen in plaats van hen continu te wijzen op allerlei vergunningen die zij moeten hebben. “Niets mag. Een creatief persoon in de gemeente zou zich eigenlijk over de Voorstraat moeten buigen. Ik wil natuurlijk super graag dat dit een heel creatieve straat wordt met leuke ondernemers en kleine zaakjes. Ik geloof er heel erg in, maar in de praktijk loopt het anders. Dan staat er hier tegenover een pand leeg en dan komt er een kapperszaak in. Het zijn hartstikke lieve mensen, maar vier kappers op een rij is wel veel.” Volgens de verkoopster van Giensch is het wachten totdat een haarstylist de deuren sluit: “Zoals je in elke stad wel de schoenenstraat of de telecomstraat hebt, zijn wij dus blijkbaar de kapperstraat.”
Toch trekken de jonge ondernemers elkaar aan in de Voorstraat. “De huurprijzen zijn hier wel wat lager dan in de drukkere winkelstraten, maar het blijft natuurlijk gewoon geld”, vertelt Angelo van de Weerd. “Klijns & Boon, Puha en Plato zijn winkels waar we sowieso mee samen werken. Twee keer in het jaar hebben de kledingwinkels een sample sale en dan doen wij ook mee.”
Paul (23), masterstudent bedrijfskunde in Amsterdam, wonend in Utrecht.
“Ik vind de straat een stuk beter dan vroeger. Het heeft nu een iets minder crimineel imago denk ik. Verder zijn er wat hippere winkels gekomen en hippere restaurants zoals The Village en ik denk dat de Voorstraat nu beter past bij de rest van dit stuk Utrecht.”
Een nieuwe creatieve loot in de straat is ‘Spring!’. Voor startende ondernemers is deze winkel ideaal. Ondernemers kunnen een schap huren voor een schappelijke prijs en op die manier hun producten verkopen. Mooi natuurlijk als het huren van een winkelpand nog niet mogelijk is. Op deze manier groeit het jonge imago van de straat en de ondernemers hopen dat er zich nog veel meer vernieuwende ondernemers vestigen. En of dat hipsters of creatieven aantrekt? Ze blijken allemaal welkom.