Klimaat en wonen belangrijkste thema’s; GroenLinks, D66 en Volt favoriet

De opkomst onder studenten zal groot zijn, als we afgaan op de 481 studenten die hebben meegedaan aan de enquête. Het percentage ligt op 98,5 procent. Ze noemen daarvoor verschillende redenen. Een deel van de studenten vindt het een burgerplicht om te stemmen. “Stemmen is het hart van onze democratie waarvoor heel lang/veel gevochten is; dat kun je niet laten verslappen,” schrijft een student. Maar ook opvallend veel studenten vinden het belangrijk om door te stemmen invloed uit te oefenen op het beleid. Een Rebo-student schrijft: “Elke stem maakt een verschil, en de toekomst ligt bij de jongeren dus die moeten vooral stemmen.” Er zijn ook wel twijfels. “Waarom moeten evenementen afgeschaft worden en gaat dit wel door?”, vraagt een student zich af.

“Ik hoop echt dat we zo’n hoog aantal halen”, zegt Iris Zoet in de video met de podcastmakers KiesAdvies. “Wij zijn juist met deze podcast begonnen omdat uit cijfers blijkt dat jongeren relatief niet zoveel gaan stemmen.” Iris deed de bachelor Biomedische Wetenschappen in Utrecht en is in het najaar samen met vriendin Isa de Beer begonnen met het maken van een podcast waarbij ze politici vragen stelt over thema’s die jongeren aangaan. Isa de Beer deed in Utrecht de bachelor Islam & Arabisch. “Wij willen dat studenten kiezen op basis van de inhoud.”

Uitstraling lijsttrekker niet belangrijk
Dat lijkt ook de intentie van de studenten die onze enquête invulden. In de politiek gaat het vaak om de poppetjes, maar de Utrechtse studenten laten zich daar niet door leiden. Slechts een kwart noemt dit een belangrijk thema. Veel meer gewicht kennen ze toe aan de inhoudelijke plannen en het imago van de partij. Ook de bereidheid om mee te regeren weegt voor zeker de helft van de geënquêteerden mee.

Dit komt overeen met de enquête die we vier jaar geleden hielden. Al gaf de helft van de studenten toen wel aan dat de lijstrekker een grote rol speelt bij het maken van de keuze. In deze enquête is dat maar een kwart van de studenten.

Klimaat en woningnood
Als het gaat om de inhoudelijke thema’s, dan blijkt het klimaat verreweg het belangrijkste onderwerp. Maar liefst 86 procent kijkt bij de keuze van een partij naar het standpunt over de klimaatmaatregelen. Ook woonbeleid scoort hoog. Veel studenten merken nu al dat ze geen kamer kunnen vinden en vrezen dat dit na hun studie nog lastiger wordt.  

Enkele andere universiteitsbladen deden een vergelijkbare enquête. Ook in Rotterdam, Twente en Groningen is het klimaat de grootste zorg van studenten. Het woonbeleid scoort in die steden minder hoog. Hoger onderwijs en Europa staan daar net iets hoger aangeschreven. Al houden de Utrechtse studenten de standpunen over studiefinanciering, jongerenbeleid en de financiering van het hoger onderwijs eveneens goed in de gaten.

Als je naar het landelijke beeld kijkt, dan valt op dat in een vergelijkbaar onderzoek van de Volkskrant  gezondheidszorg en wonen hoger scoren dan klimaat. Dus dit thema leeft bij studenten sterker.

Europees georiënteerd
Anders dan bij de landelijke enquête zijn de studenten Europees georiënteerd. De EU is voor studenten een belangrijk verkiezingsthema. Dat blijkt ook wel door het aantal stemmen dat naar partij Volt gaat.

De aanpak van corona is zeker een thema dat studenten in de gaten houden, maar lijkt minder een rol te spelen wanneer het gaat bij het bepalen van de uiteindelijke stem. Helemaal duidelijk is dat niet, want we waren helaas vergeten dit onderwerp mee te nemen in de vraag naar de drie belangrijkste overwegingen voor de keuze van een partij.

In dat lijstje zie je dat het algemene thema als klimaat ver boven de rest uitstijgt. Op de tweede plaats staan woonbeleid gevolgd door studiefinanciering en Europa. De financiering van hoger onderwijs vinden studenten wel belangrijk, maar daalt in de lijst wanneer je echt een keuze moet maken. Studiefinanciering is dan blijkbaar belangrijker.

Volt doet goede zaken
Op wie stemmen de Utrechtse studenten dan? Net als vier jaar geleden staat GroenLinks weer bovenaan. Maar het percentage is niet zo hoog als toen. Nu krijgt GroenLinks 30 procent van de stemmen, vier jaar geleden was dat 38 procent. Ook D66 krijgt minder stemmen. De partij kan nu rekenen op 16 procent, waar dat vier jaar geleden nog 24 procent was.

Opvallend is de hoge score van nieuwkomer Volt. De partij krijgt bijna 10 procent van de stemmen en staat daarmee op de derde plaats. Ook de PvdA (8 procent) en BIJ1 (7,5 procent) doen het bij de Utrechtse studenten goed. De VVD staat op plek zes in onze lijst met 7 procent. Dat percentage komt overeen met vier jaar geleden.

In vergelijk met vier jaar geleden valt de versplintering op. Maar liefst 17 van de 37 deelnemende partijen krijgen stemmen. Van de kleine rechtse partijen doet JA21 (3 procent) het relatief het best. Ook Forum voor Democratie kan rekenen op stemmen, net als de Piratenpartij, Nida, de Libertaire partij en Splinter. De tweede partij van Nederland, de PVV van Geert Wilders, krijgt in deze enquête geen enkele stem.

De Utrechtse uitkomst is vergelijkbaar met die in Rotterdam, Twente en Groningen. Rotterdam is D66 de grootste en doen VVD en Forum voor Democratie goed mee. In Groningen is de top drie dezelfde als in Utrecht, dus GroenLinks, D66 en Volt. In Twente was de volgorde anders: Volt als grootste partij, gevolgd door D66 en GroenLinks.