Makkelijk een zakcentje verdienen? Word proefpersoon!

De onderzoekjes in kwestie worden afgenomen door studenten van de faculteit Sociale Wetenschappen. Sociologen doen hun onderzoek op de derde etage van het Sjoerd Groenman-gebouw. Het laboratorium voor aankomend pedagogen en psychologen bevindt zich in het Langeveldgebouw.

Laatstgenoemd laboratorium huist daar op de ‘nulde’ verdieping. Een afspraak maken is niet nodig, je kunt gewoon binnenlopen en bij de balie vragen welke onderzoeken er lopen in het ‘shared lab’. Dit deel van het laboratorium bestaat uit veertien onderzoeksruimtes met een computer waar sociaal wetenschappers gedragsstudies doen, met behulp van, bijvoorbeeld, eyetracking of virtual reality. Vorige week kon je deelnemen aan zes onderzoekjes.  

Studenten die een onderzoek hebben lopen in het lab bemannen om de beurt de balie. Afgelopen vrijdag was dat psychologiestudent Rik. “Hoe langer deelname aan een onderzoek duurt, hoe groter de beloning. Vandaag is het hoogste bedrag dat je met één onderzoek kunt verdienen 6 euro, en daar ben je dan ongeveer drie kwartier mee bezig. De richtlijn is: voor elk kwartier verdien je 2 euro. Na deelname wordt de participant contant uitbetaald.”

Het geld dat de proefpersoon krijgt, komt overigens niet uit de zak van de universiteit. Studenten die het onderzoek verrichten, moeten zelf voor een eventuele beloning zorgen. Rik had wat dat betreft geluk. De beloning voor deelname aan zijn onderzoek kwam uit de onderzoeksbeurs van zijn scriptiebegeleider, omdat de resultaten ook voor hem heel relevant zijn. Loïs, masterstudente Toegepaste cognitieve psychologie, moet het zonder geld zien te doen. Haar stagebedrijf betaalt de tachtig proefpersonen die ze nodig heeft niet. En daarom lokt zij haar participanten met chocoladerepen. Deelnemende studenten kunnen overigens ook proefpersoon-uren verdienen. Bij psychologie moeten bachelorstudenten 12 uur verzamelen.

Dennis Hofman, zelf gepromoveerd in de biologische psychologie, is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van het lab. Volgens hem zijn het veelal studenten die deelnemen aan de onderzoeken. “Het is een vrij eenvormige groep van blanke, hoogopgeleide mensen, vaak vrouwen. Maar dat hoeft niet erg te zijn. Als je onderzoek doet naar universele fenomenen maakt het in principe niet uit wie je proefpersonen zijn. Als de verwachting bestaat dat het wél uitmaakt, wordt het in de onderzoeksopzet meegenomen.” Student Rik is het daarmee eens. “Generaliseren is lastig als je een homogene groep hebt als proefpersoon, maar dan neem je mee in je rapportage dat de resultaten representatief zijn voor Nederlandse studenten. En dus niet voor bejaarden in China.”

Hersenactiviteit en magnetische stimulatie
Studenten die deelnemen aan wetenschappelijk onderzoek komen terecht in het eerdergenoemde ‘shared lab’. Een korte rondleiding door het gehele laboratorium leert echter al snel dat er nog veel meer onderzoeksruimtes zijn. Zo zijn er tien kamers met geheel zwarte muren en zwart meubilair. Hier bestuderen psychofysici het bewustzijn, en dan is zo min mogelijk afleiding gewenst. Ook zijn er negen ruimtes met apparatuur om hersenactiviteit te meten, of waar magnetische stimulatie van de hersenen wordt toegepast. Onderzoeken als deze worden afgenomen door getrainde professionals. Zij moeten eerst langs de Facultaire Ethische Toetsingscommissie (FETC) of langs de Medische Ethische Toetsingscommissie van het UMC Utrecht (METC).

Ook te vinden in het lab: een heuse huiskamer. Deze labruimte is ingericht met banken, planten, een eettafel en een dartbord aan de muur. Het enige dat afwijkt van een ‘normale’ huiskamer zijn de vier camera’s aan de muur. Volgens Hofman doen pedagogen in de huiskamer onderzoek naar bijvoorbeeld ouder-kindrelaties. “Dan is een zo normaal mogelijke setting gewenst. Ook sociale wetenschappers zijn hier te vinden. Zij doen bijvoorbeeld onderzoek naar het gedrag van adolescenten.” Andere bijzondere ruimtes in het lab zijn een verhoorkamer met ‘one-way-screen’ (“hier is weleens gefilmd voor een tv-programma”) en een ruimte waarin een auto deels is nagebouwd. In deze 3D-omgeving wordt momenteel het effect van mobiele telefonie in een verkeerssituatie onderzocht.  



Een zakcentje verdienen?
Student Rik en zijn afstudeergroep deden er uiteindelijk drie weken over om aan ruim zestig participanten te komen, een week langer dan gepland. Ook Dennis Hofman is op zoek naar nieuwe manieren om deelnemers te werven. Proefpersonen zijn dus gewenst! Wil jij graag op de hoogte gehouden worden van nieuwe onderzoeken? Dan is deze Facebook-groep misschien iets voor jou.