Masterdiploma op zak en wat nu?

Een paar weken geleden was het zover: mijn masterdiploma-uitreiking. Maar met de opluchting en blijdschap van mijn afstuderen, komen ook de zorgen. Moet ik elk baantje aannemen of kan ik beter wachten op de perfecte baan? Zal ik een uitkering aanvragen of doorstuderen? Wie zit er op mij te wachten? DUB's Brenda Waegemaekers gaat op zoek naar antwoorden.

Hoewel ik het stiekem al enkele maanden wist is het sinds donderdag 26 september officieel: ik ben afgestudeerd. Punt. Geen uitroepteken, want ik kan niet zeggen dat ik me intens gelukkig opgelucht of in andere opperbeste stemming bevind sinds ik mijzelf 'Master of Arts' mag noemen.
Op mijn feestelijke diploma-uitreiking werd ik omringd door trotse familie, vrienden, mede-afstudeerders en docenten. Die trots is meer dan terecht, want binnen vier jaar succesvol een bachelor Sociale Psychologie, minor Communicatiewetenschappen en een master Media en Journalistiek afronden, is toch een hele prestatie. Waarom voel ik die trots dan zelf niet zo en word ik nu al een paar weken wakker met een onrustig, onbestemd gevoel? Het antwoord: ik heb nog geen baan.
Het wegblijven van trots en opluchting sinds mijn afstuderen is niet geheel onterecht. Het is nog steeds crisis in 2013 en voor het eerst is deze ook voor mij voelbaar. Ik mag niet klagen, want ik heb een leuke bijbaan in een designhotel en ik begin pas net met zoeken naar een echte baan, stage of traineeship, maar toch slaan mijn gedachten al op hol. Hoe kom ik in deze tijd aan een baan die bij mijn wensen en ambities past? Kortom, de baan waar ik vier jaar zo hard voor gestudeerd heb. Opeens vraag ik me af waarom ik mijn studie niet heb gerekt met een buitenlandstage, een tussenjaar, of gewoon wat extra vakken voor de verdieping heb gevolgd. De arbeidsmarkt staat me immers niet bepaald met open armen op te wachten. Ik wil de arbeidsmarkt wél omarmen; sterker nog, ik heb haar nodig.
Op naar mijn droombaan
Wat is wijsheid voor een net afgestudeerde student? Moet ik meteen alles op alles zetten om mijn droombaan te bemachtigen of neem ik genoegen met een baan onder mijn niveau om eerst te kunnen reizen en te bedenken wat ik nu echt wil met mijn leven. Leef ik om te werken of werk ik om te leven? Vriendin Loes Rosendaal (24 jaar) was na, of eigenlijk al tijdens het voltooien van haar masterthesis helemaal klaar voor de arbeidsmarkt. Na haar bachelor Pedagogische Wetenschappen, een halfjaar stage in het buitenland, een minor, een bestuursjaar en de master Jeugdstudies, vond zij het de hoogste tijd voor een échte baan. Tijdens het schrijven van haar masterthesis solliciteerde ze al naar betaalde banen en dat leverde het gewenste resultaat op.
In de zomervakantie begon ze als voorlichter bij het NIP voor vijf ochtenden in de week en in augustus kwam daar nog een baan als vestigingscoördinator bij een huiswerkinstituut bij. Daar werkt ze vijf middagen in de week, dus is ze fulltime voorzien van betaald werk binnen haar vakgebied. Op de vraag hoe ze dit voor elkaar heeft gekregen, antwoordt ze: "Netwerken! Ik ben er echt van overtuigd dat een goed netwerk de sleutel is tot een goede baan in deze tijd. Mede dankzij mijn bestuursjaar en stage tijdens mijn master, heb ik mensen ontmoet die me hebben kunnen helpen aan mijn huidige werk."
Of het haar droombanen zijn betwijfelt ze, maar op dit moment is ze er erg blij mee. "De afweging die ik maak bij het zoeken naar een baan is of deze kan bijdragen aan mijn persoonlijke en professionele ontwikkeling. Met andere woorden, zet ik daadwerkelijk weer een stap verder? Daarnaast blijft plezier hebben in mijn werk belangrijk voor me. Mijn huidige twee banen voldoen allebei aan die criteria dus mij hoor je niet klagen."
Ben ik al klaar voor de arbeidsmarkt?
Binnen vier jaar heb ik mijn bachelor- en masterdiploma bemachtigd en ben ik alweer student-af. In principe betekenen deze diploma's dat ik klaar ben voor de arbeidsmarkt. Toch voel ik me, net als vele andere net afgestudeerden, niet daadwerkelijk 'klaar'. Ik ambieer een baan in de marketing of journalistiek en het liefst in de culturele sector. Tijdens mijn studie heb ik helaas nauwelijks de kans gehad om stage te lopen, waardoor ik het gevoel heb dat het mij nog aan praktijkervaring ontbreekt. Mijn ex-studiegenote Mirre Snelting (23 jaar) zit in dezelfde positie. Zij heeft haar bachelor Sociale Psychologie succesvol afgerond en wil, ambitieus als ze is, graag doorleren in de praktijk. Ze voelt zich echter nog niet ervaren genoeg voor een betaalde baan op niveau en daarom is ze hard op zoek gegaan naar een stage in de marketing- en communicatiesector.
"Ik zou best kunnen solliciteren naar betaalde banen in de marketingsector, maar ik ben realistisch en weet dat dat nu nog geen zin heeft. Ik heb nog geen master gevolgd en ook geen praktijkervaring in mijn vakgebied. Ik had ook geen zin om bij de pakken te gaan neerzitten, want ik ben een gedreven en ambitieus persoon. Ik heb een Linkedin account aangemaakt en die site gebruikt voor het vinden van marketingbureaus in Amsterdam die me aanspraken. Vervolgens heb ik er een stuk of tien gemaild met de vraag of ze een stageplek hadden en bij twee mocht ik op gesprek komen."
Mirre adviseert om niet af te wachten tot die ene perfecte baan of stage voorbij komt, maar gewoon het heft in eigen handen te nemen en brieven te gaan sturen. "De bureaus waar ik langs kon komen zeiden dat ze mijn durf en enthousiasme erg konden waarderen."

Advies van een arbeidsmarkt deskundige
Prof. dr. Joop Schippers (arbeidseconoom) verbonden aan de Universiteit Utrecht, richt zijn onderzoek op uiteenlopende aspecten van de arbeidsmarkt. Ik leg enkele van mijn twijfels en vragen aan hem voor.
Wat vindt u ervan om als net-afgestudeerde student nog ergens stage te gaan lopen?
"In deze tijden van crisis vind ik dat een goed idee. Als je weet in welke sector je een baan zoekt, is het slim om daar eerst praktijkervaring op te doen middels een stage als er geen betaalde banen beschikbaar zijn. Zo toon je aan dat je bereid bent om te leren. Ook krijg je door een stage de kans om je van je beste kant te laten zien in een bedrijf en heb je daar aan het einde van je stage misschien wel kans op een baan."
Waar kan ik het beste naar een baan zoeken?
"Wat je in toenemende mate ziet is dat mensen geen baan meer vinden via officiële kanalen als de krant, maar via digitale en sociale media als Linkedin en Facebook. Mensen moeten het tegenwoordig ook vaker van hun netwerk hebben. Mijn advies aan bijna of net afgestudeerden is dan ook om goed te investeren in je netwerk."
Hoe kan ik me het beste profileren online?
"Vooral geen rare dingen doen. Iedereen wordt tegenwoordig gegoogled en gefacebooked voor je wordt uitgenodigd op een gesprek. Stel je privacyinstellingen goed in en zorg voor een professionele uitstraling online."
Een uitkering aanvragen: done of not done?
"Werken, binnen wat voor een bedrijf dan ook, staat altijd beter op je CV dan een uitkering. Pak alles aan wat je kunt, want je zult geen positieve indruk maken tijdens een sollicitatiegesprek als je zegt dat je leeft van een uitkering."

En hoe nu verder…
Tot zover de professor. Mirre kijkt anders tegen het aanvragen van een uitkering aan. "Natuurlijk zou ik liever werken, stage lopen of op een andere manier doorgroeien binnen mijn vakgebied, maar als ik echt in nood zit, zou ik eerder een uitkering aanvragen dan een of ander hersenloos baantje aannemen. Ik vind een uitkering niet iets om je voor te schamen en ik zou mijn tijd nuttig besteden door me verder te oriënteren op de arbeidsmarkt."
En ik? Ik ben inmiddels 3 weken afgestudeerd en heb net twee uitnodigingen gekregen om op gesprek te komen bij twee culturele instellingen voor een marketingstage. Ik heb wel even gekeken naar het aanvragen van een uitkering op de site van www.uwv.nl, maar toch besloten dat ik daar niet aan wil beginnen. Ik kan nog rondkomen met mijn bijbaan en ga de rest van mijn tijd nuttig besteden aan doorleren in de praktijk, een Linkedin account aanmaken en genieten van mijn vrijheid. Die ene baan, die komt er wel.