Morrende winkeliers willen visie op middenstand in De Uithof
Horeca en winkels voelen zich het ondergeschoven kindje van De Uithof. Ze klagen over de gebrekkige communicatie met de Universiteit Utrecht waardoor ze niet op de hoogte zijn van toekomstplannen. En in die plannen, zo blijkt uit een gesprek met Utrecht Science Park, komen vooralsnog weinig nieuwe horeca en winkels voor.
Het lijkt zo mooi: begin in De Uithof een horecatent of winkel en je kostje is met 30.000 studenten is gekocht. Niets is minder waar, weet Erwin Binneveld van de Spar en de Hema. “Ik spreek weleens collega’s die overwegen naar een campus te gaan. Als ze gaan rekenen, zien ze dat ze het niet makkelijk zullen redden.”
Binneveld doelt op de pieken en dalen in de onderwijscyclus, met de vele vakanties en tentamenperiodes. “In een jaar zijn er zo’n 40 weken waarin je goed kan draaien. Binnen die weken zijn er ook maar bepaalde momenten, met name de pauzes, waarin je moet vlammen. Het is daarom een uitdaging om rendabel te blijven.”
De Spar & de Hema
De Spar staat nu 14 jaar in De Uithof. Als enige supermarkt kan Binneveld het bolwerken, maar vernieuwing is noodzakelijk. Daarom verandert de Spar in een Spar University, met een nieuwe look and feel en de mogelijkheid om ook buiten spitstijden zonder caissière artikelen af te rekenen.
Ook de Hema wil hij veranderen. Die startte in 2011, maar is nog niet rendabel. Volgens Binneveld zou het mooi zijn om de Hema uit te breiden met drogisterij-artikelen. “Een drogisterij zou het dorpsidee compleet maken. Dat is ook waar studenten nog behoefte aan hebben.” Hij is hierover in gesprek met de universiteit.
Binneveld merkt dat drogisterijen om de bekende redenen terughoudend zijn om een filiaal te openen op het universiteitsterrein. Daarnaast is het onduidelijk of de komst van een drogist past in de plannen van de universiteit als het gaat om horeca en winkels in De Uithof.
Non-communicatie
De ondernemers ergeren zich aan de gebrekkige communicatie met de universiteit. Binneveld: “’Hier’, zegt de universiteit, ‘dit is je winkelruimte en hier kun je het winkelspel gaan spelen’. That’s it.” Aan het visie op middenstand in De Uithof ontbreekt het. “Ideeën van ondernemers en ideeën van de universiteit gaan niet altijd hand in hand, dat spreekt. Ik heb ook winkels op de universiteitsterreinen in Amsterdam en Rotterdam. Die universiteiten communiceren heel duidelijk over hun visie en de keuzes die ze maken.”
In Utrecht weet Binneveld nog steeds niet precies wat er na de verbouwingen in het Langeveldgebouw gebeurt en weet café The Basket niet hoe lang ze nog onder het Van Unnikgebouw kunnen blijven zitten. Het gebouw wordt in of blijft tot 2017 in elk geval in gebruik maar of het dan wordt gerenoveerd of gesloopt, is nog de vraag.
The Basket
“Vertel ons gewoon hoe het zit, wat de gedachten zijn”, vindt bedrijfsleider Paul Gootjes van The Basket. “Zojuist heb ik nog een vergadering gehad met andere ondernemers en mensen van de universiteit en het Science Park. Daarin hebben we aangegeven dat we het gevoel hebben dat er niet naar ondernemers wordt geluisterd. Wat er werd geantwoord? ‘We gaan er naar kijken’...”
Aan de andere kant ondervond Gootjes ook dat dingen soms heel snel kunnen gaan. “Ik dacht dat het lastig zou zijn om een vergunning te krijgen voor een terras aan de kant van de Heidelberglaan, maar daar hebben we zonder problemen een vergunning voor gekregen.”
Primera
Wilco Koster van de Primera in De Uithof is van de ondernemers nog wel het felst over de manier van communiceren van de universiteit. “Er wordt niet gecommuniceerd. Je wordt voor voldongen feiten gesteld. Zie je die steiger hier tegenover? Begin september, in de drukste week van het jaar stond ‘ie hier ineens. Heel onpraktisch en we wisten van niets. Ander voorbeeldje is het opheffen van parkeerplaatsen: dat krijgen we pas heel laat te horen.”
Utrecht Science Park
In de communicatie tussen universiteit en ondernemers gaat Stichting Utrecht Science Park (USP) een centrale rol spelen. De stichting is nu al het aanspreekpunt voor vestigingsvraagstukken en de ontwikkeling van het Science Park en slaat een brug tussen bedrijfsleven en wetenschap. Sinds kort voert USP ook names de universiteit de communicatie met de middenstand in De Uithof.
Directeur Floris de Gelder toont zich direct begripvol als hij hoort van de klachten. “Ik ben het helemaal met de ondernemers eens. Ze horen dingen te laat of maar half. Op zichzelf is dat verklaarbaar. De universiteit is een gigantisch bedrijf, die moet voor onderzoek jaren vooruit plannen maken die over heel veel geld gaan. Daar mag de universiteit geen risico mee nemen, want dat is belastinggeld.”
Wat De Gelder maar wil aangeven: de universiteit heeft een andere dynamiek dan een mkb-ondernemer. “Kijk naar het gebiedje rondom The Basket en het Van Unnikgebouw. Niemand weet nog wat de precieze plannen zijn. Dan is het voor de universiteit heel moeilijk om direct een vijfjarencontract met een winkel te tekenen. Ik kan wel begrijpen dat een universiteit voor grote afgeschreven gebouwen niet in één keer een goed plan kan maken.”
Bovendien, zo zegt De Gelder, heeft de universiteit haar handen vol aan megaprojecten die op stapel staan, zoals het nieuwe milieulaboratorium, de nieuwbouw voor de Geo-faculteit, en de sloop van het Wentgebouw. Op dit terrein heeft de universiteit dus wél een duidelijke visie. “Over twee jaar is staat het nieuwe incubatorgebouw voor startende ondernemers er, we zijn het met alle partijen eens over een uitbreiding naar 4000 studentenkamers in De Uithof en we zijn het erover eens dat grote bedrijven die zich hier mogen vestigen een researchdoelstelling moeten hebben. Maar als het gaat om de leefbaarheid, de detailhandel en het voorzieningenniveau, is die visie op dit moment niet helder. We missen daardoor kansen.”
Horeca Botanische Tuinen
De Gelder noemt de Botanische Tuinen als voorbeeld van zo’n gemiste kans. “Vlak buiten het Science Park zitten horecagelegenheden als Vroeg! in Bunnik en pannenkoekenrestaurant Rhijnauwen in het weekend bomvol. In de Botanische Tuinen gebeurt nog niets, terwijl daar wel ruimte is voor een horecapaviljoen en er ook ondernemers zijn die daar wel iets willen gaan doen.”
De stichting Utrecht Science Park zat aan tafel bij een brainstorm over de toekomst van de Botanische Tuinen waar nog voor het einde van het jaar een plan voor moet verschijnen. Een horecagelegenheid in de Botanische Tuinen is leuk, maar het klinkt niet als iets voor studenten. “Je moet wel beseffen dat een supermarkt in een dorp met minder dan 4000 inwoners niet kan overleven. Hier wonen nu 2000 studenten. Voor de middenstand die zich op studenten richt, is het draagvlak kwetsbaar.”
Op naar bruisend centrum
Toch moeten we niet vergeten dat er best iets gebeurt, vindt De Gelder, die het voorbeeld noemt van de daktuin op de zesde verdieping van de parkeergarage van de UB afgelopen zomer. Onlangs werd bekend dat het initiatief zich herhaalt in 2014. Ook zijn er momenteel gesprekken met een verkoper van gezonde broodjes, die net als de kebabkar, elke dag in De Uithof mag staan. “Maar het is allemaal niet genoeg”, vindt De Gelder, die Van Unnik en omgeving graag omgetoverd zou zien tot een centrum dat 24 uur per dag bruist. Om te kijken waar studenten zelf behoefte aan hebben, komt er een onderzoek naar de voorzieningsbehoeften van studenten en medewerkers in De Uithof, in opdracht van studentenbesturen, Science Park, Universiteit Utrecht, de SSH en de gemeente Utrecht. Of en wat voor plannen daar dan weer uit voortvloeien, is de vraag.
Rol van de universiteit
Vastgoed & Campus zegt in een reactie de problematiek te onderkennen: volgens een woordvoerder kan de communicatie beter en is men ervan op de hoogte dat studenten meer voorzieningen wensen. Daarom is het Utrecht Science Park voortaan het centrale aanspreekpunt voor de middenstand. Wat betreft plannen voor nieuwe horeca en winkels wil Vastgoed & Campus de resultaten van het al genoemde grootschalige leefbaarheidsonderzoek afwachten.
Voorlopig is het dus even een periode van stilstand als het gaat om ontwikkelingen van horeca en winkels in De Uithof. Vervelend voor de ondernemers met plannen, maar vertrekken zullen ze niet, zeggen ze: ze zitten op een unieke plek met een leuke doelgroep. Het is nu aan de universiteit om iets met het gemopper te doen.