Na de studie: De kunst van online ondernemen

Waarom heb je voor jouw studie gekozen?
“Mijn ouders zijn opgegroeid in communistisch Tsjechië en zijn na een studie economie diplomaat geworden. Zo reisden ze de hele wereld over en hadden ze veel vrijheid. Ik wilde dat ook en ben daarom in 2013 economie gaan studeren. Vanwege mijn fascinatie voor Europese politiek heb ik in 2019 nog een master European Governance gedaan. Dat ik in de kunstwereld ben beland is toeval, maar ik pas nog dagelijks concepten en strategieën uit mijn studie toe. Als ondernemer komt een studie economie sowieso goed van pas.”

Hoe ben je in Utrecht terecht gekomen?
“Toen ik afstudeerde van de middelbare school woonden we in Letland. Daar raadden mijn docenten aan om in Nederland te gaan studeren: de kwaliteit van onderwijs is hier hoog en iedereen spreekt Engels. Ik was met mijn ouders eerst in Rotterdam gaan kijken en dat vonden we helemaal niks. Maar toen we in Utrecht kwamen, voelde ik mij meteen op mijn gemak. De mensen, de natuur, de architectuur, alles past bij me. Ik heb in Utrecht ook voor het eerst een thuisbasis gevonden, na een jeugd waarin we elke vier jaar in een ander land woonden. Ik hoop in de toekomst nog veel te reizen, maar zal denk ik altijd naar Utrecht terugkeren.”

Wat was je meest waardevolle ervaring tijdens je studie?
“Ik denk het netwerk aan vrienden dat ik heb opgebouwd. Ik heb tijdens mijn studie ook mijn verloofde ontmoet, die ervaring had ik zeker niet willen missen. Verder vind ik de verhouding tussen studenten en docenten in Nederland verfrissend. Ik waardeer het dat mijn docenten in Utrecht niet zo hiërarchisch en eigenlijk vrij informeel lesgaven. Je kunt daardoor vrij discussiëren en leert tijdens de werkgroepen om echt te overleggen en samen te werken. Dat komt nu ook van pas in mijn werk.”

Hoe ben je aan je huidige baan gekomen?
“Ik solliciteerde eind 2020 op een Blue Book traineeship bij de Europese Commissie, maar moest een paar maanden wachten op antwoord. In de tussentijd benaderde mijn vriend Paul Makarov uit Letland die business studeerde mij met het idee voor een online kunstgalerie. Dat leek mij heel interessant en ik had toch weinig om handen. We hebben Mapa, wat staat voor Marek en Paul, opgericht om kunstenaars meer bereik en betere inkomsten te bieden. Omdat vanwege corona toch alles online gebeurde, stonden mensen open voor ons concept en het gaat tot nu toe heel goed. Ik heb uiteindelijk ook een traineeship bij het Directoraat-Generaal voor Economische en Financiële Zaken in Brussel gedaan, maar mijn hart ligt toch echt bij het ondernemen.”

Was je tijdens je studie al geïnteresseerd in kunst?
“Niet echt. Ik had vrienden die kunst studeerden en ik speel zelf gitaar, maar ik had niet verwacht dat ik in de creatieve sector zou gaan werken. Na mijn studie economie wilde ik graag de Europese politiek in. Toen ik European Governance ging studeren dacht ik eigenlijk mijn bachelor studie niet meer van pas zou komen in mijn werk, maar in mijn onderneming is die studie juist heel relevant. Het is ook ontzettend leuk en leerzaam om alles wat ik tijdens mijn studie geleerd heb in een heel nieuw werkveld toe te passen.”

Wat hoop je met je onderneming te bereiken?
“Galeries hebben op dit moment veel macht. Kunstenaars zijn meestal afhankelijk van galeriehouders om hun werk te tonen, maar galeries vragen wel tot 50 procent commissie als het werk van daaruit wordt verkocht. Door het werk van kunstenaars online te tonen in thematische exposities creëren wij een groot en internationaal bereik. Bovendien maken we geen kosten met het huren van een pand, waardoor we een lage commissie kunnen rekenen. Zo zorgen we dat kunstenaars ook echt zelf verdienen aan hun werk.”

Wat vind je het leukst aan je werk?
“Ik ben zelf geen kunstenaar, maar ik houd heel erg van creatief denken. Het zoeken naar originele manieren om galeriehouden eerlijker en meer toekomstbestendig te maken vind ik een geweldige uitdaging. We hebben laatst in Londen ook een nomadische fysieke galerie geopend, waar we tijdelijk werk van lokale kunstenaars konden tonen en verkopen. Dat was ontzettend leuk en we hopen dat in meer steden te gaan doen. Dat we zo flexibel werken maakt het werk uitdagend maar ook verrassend. Bovendien leer ik via mijn werk veel interessante en inspirerende mensen kennen.”

Wat heb je over jezelf ontdekt door je onderneming?
“Dat ik goed ben in projectmanagement. Ik vind het fantastisch om dat bij Mapa te doen en hoop het in de toekomst ook voor andere doeleinden in te kunnen zetten. Bijvoorbeeld bij een bedrijf dat zich inzet voor het klimaat. Ik heb in Zuid-Amerika in natuurgebieden gewoond die nu aan het verdwijnen zijn. Als ik mijn talenten kan inzetten om daar verandering in te brengen dan zou dat fantastisch zijn.”

En nu?
“Een startup beginnen is altijd onzeker, maar we hebben in korte tijd al veel bereikt en ik denk dat we wel een toekomst hebben. Ik hoop ook dat we groot worden in de Europese markt, door bijvoorbeeld in Europese steden pop-up galeries te openen en met Europese kunstenaars te werken. Dan zouden al mijn interesses in mijn werk samenkomen.”

Dit artikel is totstandgekomen in samenwerking met het alumnimagazine Illuster. De nieuwe Illuster verschijnt 25 oktober en heeft als thema de (nabije) toekomst. Hoe gaat de wereld eruit zien? Hoe weten we dat eigenlijk? Wat klinkt als ‘iets in de toekomst’ maar is nu al werkelijkheid?