Nieuw DUB-panel oordeelt over regeerakkoord

DUB start met een nieuw initiatief: het DUB-panel. DUB legt belangrijke universitaire kwesties voor aan een vaste groep studenten en medewerkers. De aftrap: wat valt op in het regeerakkoord? Hier de vier belangrijkste thema’s.

LEENSTELSEL
Vanaf 2014 krijgen studenten die aan een bachelor of master-opleiding beginnen geen basisbeurs meer. Ze moeten gaan lenen. Er is nog wel een aanvullende beurs, maar daar wordt wel op bezuinigd. Het DUB-panel dubt. Gaan we nog terugverlangen naar een langstudeerboete?


Johan Jeuring, teaching fellow bij de faculteit Bètawetenschappen:
“Vervelend voor studenten dat studeren duurder wordt, maar de kosten voor studeren worden nu meer bij degene die er nut van hebben gelegd (met een vangnet voor mensen die het niet kunnen betalen), en een gedeelte van de kosten van studeren wordt duidelijker.

Barbera Droste, student Natuur- & Sterrenkunde:
”In eerste instantie kon ik de gedachtegang van het omzetten van de basisbeurs naar een lening begrijpen: wanneer je gestudeerd hebt, verdien je later meer dan de gemiddelde Nederlander.  Totdat een vriendin me erop wees dat ook MBO-leerlingen moeten gaan lenen. Hun latere baan verdient vaak niet zo goed.
“Voor de studenten die nu bezig zijn met een bachelor en misschien in september 2013 kunnen beginnen met een master is deze maatregel wel veel effectiever dan de langstudeerboete. Het scheelt namelijk 6000 euro of je volgend jaar of het jaar erna begint.”

Frank van Rijnsoever, universitair docent Innovatiewetenschappen:
“De langstudeerboete bestrafte enkel studenten die veel te lang over hun studie deden. Dit was goed te rechtvaardigen, omdat de overheid (lees de samenleving) jaarlijks rond de 6000 euro betaalt per ingeschreven student. In feite kortte de boete op subsidie. Die nuance ontbreekt volledig in het sociaal leenstelsel. Het devies is nu ‘studeren is vooral investeren in jezelf’. De maatschappelijke wenselijkheid van studeren wordt niet meegenomen.”

Boudewijn Vreugdenhil, masterstudent Geo-communicatie:
“Het vieren van het afschaffen van de langstudeerboete lijkt mij misplaatst, want deze is nu als wisselgeld gebruikt voor de afgeschafte basisbeurs. Dat is een veel heftiger maatregel. Op termijn zou die de groei van het aantal studenten kunnen beperken.”

Matthias Jorissen, oud-voorzitter Universiteitsraad en senior-beleidsmedewerker bij Rechtsgeleerdheid:
“Ik denk dat we op een bepaald moment gaan terugverlangen naar de langstudeerboete. Daarvoor gold in ieder geval dat het eigen gedrag bepalend was en dat niet, zoals nu, iedereen geconfronteerd wordt met veel hogere studielasten.”

Peter Selten, docent Algemene Sociale Wetenschappen:
“Studentenorganisaties (…) zou ik willen voorhouden dat niet zijzelf maar hun ouders (…) getroffen worden, en dan alleen nog de ouders die een hoog inkomen hebben. Als universitair docent met een partner die ook een goed baan heeft, hoor ik zelf tot die categorie. Maar ik kijk wel naar die maatregelen vanuit het besef dat gratis schoolboeken, de OV-kaart en een basisbeurs, leuke maar niet-noodzakelijke extraatjes op ons gezinsinkomen waren. Dat ligt voor mensen met een modaal of lager gezinsinkomen heel anders.”

OV-KAART

PvdA en VVD maken van de gratis OV-kaart van studenten een kortingskaart. De nieuwe minister heeft laten weten dat studenten ervoor moeten zorgen dat ze dicht bij hun studie wonen. Of kopen studenten straks allemaal een auto?

Barbera Droste:
“Het omzetten in een kortingskaart vind ik een slecht besluit. In iedere stad is een kamertekort. (…) Een dagretour Breda-Utrecht kost - met 40 procent korting - 17,20 euro, op maandbasis wordt dit ongeveer 360 euro. Dat is duurder dan de gemiddelde studentenkamer, met drie uur reistijd per dag en geen van de voordelen van op kamers wonen. Het zou goed kunnen zijn dat studenten daarom maar een auto kopen.”

Tom van de Wetering, docent Nieuwe Media:
“Er zullen meer studenten in de stad van hun studie willen wonen. Met een nog grotere kamernood als meetbaar gevolg. Maar als docent verwelkom ik deze trend met open armen, omdat het de academic communities ten goede komt als studenten niet direct na het college in de trein naar het ouderlijk huis springen. Moeilijker voorspelbaar zijn de langetermijneffecten. Kiezen studenten vanaf nu nog sneller voor een studie die toevallig in de buurt ligt?”

 Kaj Hendriks, Olympisch roeier en student Geneeskunde :
“Het afschaffen van de OV-kaart is naast het schrappen van de Olympische Spelen en de basisbeurs een grote klap voor studerende topsporters. Als talentvol sporter en tevens student aan de hogeschool of universiteit in Utrecht zul je naast je studie veel moeten reizen voor je sport. De meeste topsportcentra zijn gelegen buiten Utrecht, voor het roeien is dat bijvoorbeeld in Amstelveen bij de Bosbaan. (…) Toekomstige studenten met een sportieve ambitie zullen extra in de knoop komen met de beslissingen van het nieuwe kabinet (…)."

SOLIDARITEIT
Het kabinet wil vooral investeren in de kwaliteit van leraren en docenten in het primair en voortgezet onderwijs. Universitaire studenten zien weinig terug van de bezuinigingen op de studiefinanciering. PvdA-leiders Samsom vraagt om solidariteit. Maar hoe solidair kan een student zijn?

Adriaan Beulens, student Diergeneeskunde:
“Dat de basisbeurs een lening wordt is op zich misschien nog niet zo’n slechte zaak, als er vervolgens met dat geld ook iets nuttigs gedaan wordt voor de student. Dit zie ik in het nieuwe regeerakkoord niet terug, het geld wordt uitgegeven aan basisscholen , mbo’s en wetenschappelijk onderzoek. Wat dit voor nut heeft voor de student die zo goed mogelijk zijn opleiding af wil ronden op een kwalitatief zo hoog mogelijk niveau is mij een raadsel. Dat iedereen zijn steentje bij moet dragen tijdens de economische crisis staat voor mij vast, maar zorgt er dan voor dat er ook iets tegenover staat.”

Peter Selten:
 “Lange tijd stond het hogeronderwijsbeleid in het teken van het beperken van kansen en werd de verantwoordelijkheid voor slagen of falen bij het individu gelegd. Nu wordt nadrukkelijk uitgesproken dat onderwijs kansen moet creëren en dat dat een maatschappelijke verantwoordelijkheid is. Dus gelukkig weg met maatregelen als de langstudeerboete en selectie aan de poort. Onderwijs blijft, althans volgens het akkoord, dan ook gespaard als het gaat om bezuinigingen. Wel vindt er een verschuiving plaats van geldstromen van het hoger onderwijs naar het basisonderwijs en het mbo.”

Max Patelski, student Bestuurs- Organisatiewetenschap en oud-bestuurslid van studentenbond ISO:
“Ongetwijfeld kunnen we ons opmaken voor spannende tijden gezien de vele uitnodigingen die ik via Facebook met als onderwerp ’Actie!’ heb mogen ontvangen van verschillende studenten. De uiteindelijke climax? Een slag op het Malieveld in Den Haag natuurlijk! Vanuit haar ministerie zal de nieuwe onderwijsminister neerkijken op de verzamelde troepenmacht. In het studentenkamp heerst een euforische stemming die aangewakkerd wordt door de stevige taal van de protestleiders. “Duizenden studenten laten vandaag hun stem horen tegen het asociale schuldenstelsel!”, roept de protestleider de menigte toe. Deze climax zal echter niet leiden tot betere voorstellen, maar leidt er juist toe dat voor- en tegenstanders niet meer naar elkaar willen luisteren. Kruip dus uit de loopgraven, ga aan tafel en toon initiatief. Met voldoende durf en lef kan het debat gaan over de inhoud en niet over de emotie. Actie!

FUNDAMENTEEL ONDERZOEK
In de plannen van het kabinet gaat er 150 miljoen naar fundamenteel onderzoek. Mooi, maar er zijn kanttekeningen.

Frank van Rijnsoever:
“Dat is meest positieve in het regeerakkoord. Hoewel ik het erg belangrijk vind dat wetenschappers ook nadenken over de maatschappelijke impact van hun ontdekkingen vormt fundamenteel onderzoek toch de basis van baanbrekende innovatie.”

Mies van Steenbergen, researchanalist bij Farmaceutische Wetenschappen:
“Dat is natuurlijk goed, zodat er weer onafhankelijk, risicovol onderzoek gedaan kan worden, nieuwe ideeën waarvan niet vaststaat dat het lukt.”

Peter Selten:
“Vooralsnog weet niemand wat dan fundamenteel onderzoek is en hoe dat geld wordt verdeeld. Het moet wellicht te denken geven dat deze maatregel in eerste instantie niet in de onderwijsparagraaf van het regeerakkoord staat, maar in die over een duurzamere economie.”

Johan Jeuring:
“Mooi dat er een investering wordt gedaan, aan de andere kant gaat het om een kleine investering, zeker als je vergelijkt met landen als Duitsland en Zweden, die (redelijk) recent (relatief) veel grote investeringen in onderzoek hebben gedaan.