'Op Koningsdag gaan alle remmen los'

“Iedereen is blij en dat is gewoon heel leuk om te zien. Het lijkt een beetje op carnaval, maar dan heel anders”, zegt de Italiaanse student fysiotherapie Cecilia die al drie jaar in Nederland woont. Ook Zoé uit Frankrijk, die een master aan de Universiteit Utrecht doet, kan dit na de ervaring van vorig jaar bevestigen: “Dit is ongelofelijk. In Frankrijk zou dit nooit kunnen. Zo’n feest zou complete anarchie zijn. Hier gaan ook alle remmen los, maar gecontroleerd.”

Op Koningsdag viert Nederland de verjaardag van Koning Willem-Alexander. Hij wordt op 27 april 52. De koning brengt dit jaar een bezoek aan Amersfoort en de rest van het land viert het met vrijmarkten en feesten. (zie kader) De feesten in Amsterdam en Utrecht zijn al jaren bijzonder populair. Die beginnen al op de avond voor de 27ste.

Aan al die feestelijkheden moesten Celia en Zoé dus wel wennen toen ze voor het eerst Koningsdag meemaakten. Celia: “Iedereen was in het Oranje verkleed. Daar had ik geen rekening mee gehouden, daarom voelde ik me de eerste keer wel een beetje vreemd tussen al die mensen. Ik was ook verrast hoe vriendelijk iedereen tegen elkaar was.” Dit jaar gaat ze wel verkleed. “Ik heb al een oranje T-shirt en een oranje hoedje gekocht.”

Voor Antonia uit Duitsland wordt dit de eerste Koningsdag. Ze studeert aan het University College Utrecht en zit met een groepje buiten in het zonnetje. “Ik weet niet goed wat ik er van moet verwachten, maar ik laat me verrassen.” Percy uit Duitsland weet nog niet of hij het feestgedruis instapt. Antonia begint te lachen en zegt: “Wat moet je anders, wil je hier in je eentje zitten, terwijl de rest aan het feesten is?”

De meeste studenten die op het UCU-terrein rondlopen vinden het eigenlijk niet zo gek dat Nederlanders de verjaardag van de koning vieren. Yota uit Japan: “Het hoort voor mijn gevoel gewoon bij een constitutionele monarchie. De Engelsen doen het ook.” Yota gaat ook zeker even kijken naar de festiviteiten in de stad.

De Italiaanse Cecilia moest wennen aan de tradities van het Oranjefeest. “Ik schoot erg in de lach toen ik voor het eerst het spijkerpoepen en het koekhappen zag.” Deze keer schroomt ze niet om het ook te proberen. “Ik ga een rondje over de vrijmarkt lopen, die heb ik eerdere jaren namelijk nog niet gezien.”

Zoé uit Frankrijk geeft toe dat ze het idee van het feest wel een beetje raar vindt. “Het is toch gek dat iedereen de verjaardag van een man viert, die eigenlijk niemand echt kent. Maar uiteindelijk maakt het natuurlijk niet zo heel veel uit, want het is wel een goed excuus om hard te feesten.” Eerst wist ze ook niet dat het op de verjaardag van de koning was. “Ik dacht het is gewoon een feestdag was die was vernoemd naar de koning.”

Deze jaar heeft Zoé echte plannen gemaakt voor Koningsdag. “Ik heb een vriendin uit Frankrijk uitgenodigd. Natuurlijk heb ik haar verteld dat ze iets in het oranje moest meenemen. Ik wil haar Koningsdag ten volle laten zien. Ik weet zeker dat ze het leuk vindt. Ik wil ook naar Koningsnacht, maar we kijken nog even hoe laat we het maken, want Koningsdag vind ik belangrijker.”

Ook Cecilia gaat het deze keer grootser aanpakken. “Ik ga naar Amsterdam om op een boot Koningsdag te vieren. Samen met studenten van ESN. Elk jaar probeer ik er een beetje een andere invulling aan het feest te geven”, zegt ze terwijl ze op haar fiets stapt om naar college te fietsen.

Wat is er precies in Utrecht te doen?
Op vrijdag 26 april om 18 uur precies begint het feest. Dan opent de vrijmark in het centrum van Utrecht. Hoe later het wordt hoe meer feesten er losbarsten. Vooral op de grote pleinen in het centrum zoals het Janskerkhof. Deze feesten zijn gratis te bezoeken. Ook sommige studentenverenigingen openen de deuren van hun pand voor het grote publiek voor een feestje op de vereniging.  Daarnaast zijn er vele speciale feesten in clubs als Ekko en de Helling. Een uitgebreid overzicht van het programma in Utrecht is te vinden op De Utrechtse Internet Courant DUIC.

Wat is Koningsdag?
Koningsdag is een nationale feestdag in het Koninkrijk der Nederlanden. Het wordt gevierd op 27 april, de geboortedag van koning Willem-Alexander. Valt 27 april op een zondag dan wordt Koningsdag een dag eerder gevierd. Het is een nationale feestdag wat betekent dat de meeste Nederlanders vrij hebben. Sinds 1948 viert het Koninkrijk de verjaardag van de vorst. Dat was toen koningin Juliana die op 30 april jarig was. In alle steden in Nederland worden verschillende festiviteiten georganiseerd. Dit kunnen festivals zijn en straatfeesten. Naast de openluchtfeesten is er in veel dorpen en steden een vrijmarkt. Mensen halen hun zolder en schuur leeg en proberen een zakcent bij te verdienen door hun spullen ze verkopen. Veel kinderen halen van alles uit de kast om wat te verdienen. Ze verkopen hun oude speelgoed, spelen op hun gitaar, verkopen cup cakes of verzinnen een spel waar je voor een klein bedrag aan mee kan doen.
De dag voor Koningsdag heet Koningsnacht. Dan zijn er verschillende feesten. In Utrecht zijn er tijdens deze nacht feesten op straat en in de kroeg.
Koningsdag is doorspekt met tradities. Zo gaat bijvoorbeeld vrijwel iedereen gekleed in de nationale kleur oranje. Gekke spelletjes horen er ook bij. Zaklopen bijvoorbeeld. Dan sta je in een jutenzak en moet je hoppend zo snel mogelijk een parcours afleggen. Het is ook heel populair om rouwe eieren te gooien naar iemand die verkleed is als een bekend persoon met wie je een appeltje te schillen hebt. Ook de oranje tompoes is niet meer weg te denken op Koningsdag. Dit is een gebakje dat normaal roze is gekleurd met gele room tussen twee koeken van bladerdeeg.
De koning zelf bezoekt met zijn gezin en andere leden van zijn familie een gemeente in Nederland. De bewoners doen hun best om de Koninklijke familie een onvergetelijke dag te bezorgen met muziek, optredens en spelletjes. Dit jaar gaat hij naar Amersfoort. De koninklijke dag wordt live op televisie uitgezonden.