Sims 3: daar heeft een kind echt wat aan

Je kunt de videogame De Sims 3 zien als een spelletje. Maar ook als onderzoeksobject voor je bachelorthesis, zoals Geert Bukkems (23) dat deed. Een aangepaste versie zou als lesstof voor de basisschool kunnen dienen. Dan leren ze iets waar ze later echt wat aan hebben, stelt Geert.“Als ik De Sims 3 speelde, kreeg ik altijd sterk de neiging om weer wat met mijn eigen leven te gaan doen. Sporten, leren, schrijven, lezen, zulke dingen,” zegt Geert Bukkems, die vroeger een fervent gamer was. In De Sims moet een speler het leven vormgeven van virtuele karakters. De personages moeten boodschappen doen, een baan vinden en kunnen een hondje nemen en verliefd worden. De inspiratie die Geert uit het spel kreeg, om zelf de handen uit de mouwen te steken, deed hem denken aan de karakterontwikkeling binnen de positieve psychologie. Zie daar: het idee voor zijn bachelorscriptie.Je deed de bachelor Communicatie- en informatiewetenschappen, hoe kwam je bij de positieve psychologie?“Ik was al een hele tijd geïnteresseerd in de positieve psychologie. Hoe ik daar ooit op ben gekomen, zou ik echt niet meer weten. Het komt overeen met hoe ik zelf ben, ik ben een positieve denker. Het wetenschappelijke veld onderzoekt precies dat: ze kijken niet naar de slechte dingen, maar naar wat goed is. Dus niet: ik ben depressief, wat kan ik daartegen doen? Maar: ik leid nu een normaal leven, wat kan ik doen om dat te verbeteren? Dat sprak me heel erg aan.“Mijn begeleider vond het een mooi idee om de positieve psychologie binnen De Sims te onderzoeken, maar zag het nog niet gelijk voor zich. Binnen game-studies worden veel disciplines onderzocht, maar positieve psychologie alleen nog maar wat betreft het onderwerp flow. Dat is de mentale toestand waarin gamers komen als ze in een opperste staat van concentratie en motivatie zijn en waarin ze elk besef van tijd verliezen. Ik heb het mezelf niet makkelijk gemaakt door een heel nieuw onderwerp te kiezen. Uiteindelijk heb ik ook maar een zes gekregen. Daar was ik het wel mee eens. Het was misschien wat meer een eerste opzet dan een versie die echt af voelde. Ik had alles wat beter uit kunnen werken.”Wat heb je precies onderzocht aan De Sims?“Ik heb gekeken of er, volgens de definities van de positieve psychologie, sprake is van herkenning en verbetering van karaktereigenschappen in De Sims. In het spel kun je een personage bepaalde karaktereigenschappen meegeven. Je kunt bijvoorbeeld ‘atletisch’ selecteren. Je personage zal dan vaak zin hebben om te gaan sporten en daar ook gelukkig van worden. Hier staat dan vaak een karaktereigenschap tegenover; eentje die je dan niet aan hetzelfde personage kan geven. In het geval van ‘atletisch’ is dat ‘bankhangen’. Zo heb ik alle eigenschappen geanalyseerd. Zijn ze positief of negatief? Zitten er opvallende dingen bij? Hoe luidt de omschrijving?“In De Sims is een omschrijving opgenomen van de desbetreffende karaktereigenschap, waarin tips staan hoe je ermee om moet gaan. Die beschrijvingen zijn alleen maar gericht op verbetering. Hoe kun je met deze eigenschap het maximale uit het leven van je personage halen? Dat klopt heel erg met de denkwijze van de positieve psychologie.“Verder hebben de Sims bepaalde wensen die passen bij hun karaktereigenschappen. Heb je een Sim met bindingsangst, dan kan hij of zij nog zo’n knappe Sim tegenkomen, maar hij zal nooit gelukkig worden door te trouwen. Daarbovenop is er een soort ultieme wens, zoals internationale topvoetballer worden. Lukt het om dat voor je Sim te bereiken, dan staat dat garant voor een mate van basisgeluk gedurende de rest van het leven van die Sim.“De herkenning en verbetering van karaktereigenschappen is er dus doordat je een Sim creëert en alle karaktereigenschappen terugziet in de wensen en handelingen van je personage. Die eigenschappen worden verbeterd tijdens het spelen: je spoort de personages aan om het maximale uit zichzelf te halen. Omdat aan deze twee eigenschappen is voldaan, is er volgens de positieve psychologie sprake van karakterontwikkeling. Omdat het spel op deze manier is ingericht, zou je kunnen zeggen dat karakterontwikkeling een spelelement of zelfs doel is.”Die karakterontwikkeling is bij de personages in het spel. Vermoed je dat het ook bijdraagt aan de karakterontwikkeling van de speler zelf?“Dat zou nog verder onderzocht moeten worden. Op basis van mijn eigen ervaringen tijdens het spelen, zou ik zeggen van wel. Mits je dit spel althans serieus speelt en dus niet de hele tijd de Sims hun eigen huis laat afbranden. Op scholen zouden kinderen dit kunnen spelen om hun karakter te ontwikkelen. Plus dat kinderen leren om verantwoordelijk te zijn. Natuurlijk onder goed toezicht van een docent en met een educatief kader waardoor de docent de verrichtingen van het kind kan beoordelen. Scholen krijgen veel kritiek dat kinderen in hun latere leven niets hebben aan de vakken die zij op school krijgen. Met het verplicht spelen van De Sims zou je dat mooi kunnen ondervangen.”Staat zo’n virtuele wereld niet heel ver af van onze echte wereld waardoor kinderen de opgestoken kennis in de praktijk toch niet kunnen toepassen?“Natuurlijk, een chirurgenopleiding lukt altijd wel als je een Sim maar genoeg laat slapen. Dat is over the top. Toch zie ik meer overeenkomsten dan verschillen tussen de Sims-wereld en onze wereld. Haal de extremen eruit, dan kunnen leerlingen door elementen als karakterontwikkeling en verantwoordelijkheid nemen in de game, absoluut veel leren.”Ben je nog tegen obstakels aangelopen tijdens het schrijfproces?“Ik ben een maand bezig geweest met schrijven, waarvan zo’n twee weken fulltime. Dat was eigenlijk te weinig; ik had met meer tijd er meer uit kunnen halen. Waar ik echter het meest mee zit, is dat ik nooit meer iets van mijn scriptiebegeleider heb gehoord, nadat ik mijn scriptie had ingeleverd. Een paar weken nadat ik mijn scriptie in haar postvak heb gelegd, kwam ik er toevallig achter dat mijn cijfer op Osiris stond. Benieuwd naar feedback, heb ik haar toen een mailtje gestuurd. Daar heb ik nooit meer iets op gehoord. Het was maar een bachelorthesis, dus ik wilde haar ook niet gaan stalken. Als mens en onderzoeker respecteer ik haar, maar dit vind ik wel een beetje vervelend. Het hoort er toch bij, feedback op een scriptie?”Wat ga je doen tijdens en na je master?“In februari ben ik begonnen met de master Nieuwe media en digitale cultuur. Na de zomervakantie ga ik stage lopen bij het Klok & Peel Museum. Ik ga voor hen een nieuwe-mediaplan op poten te zetten en daar dan een scriptie over schrijven. Wat ik daarna ga doen, kan ik nog niet zeggen. Vroeger wilde ik altijd journalist worden. Naast mijn studie doe ik vrijwilligerswerk bij de lokale omroep en schrijf ik voor het Eindhovens Dagblad, maar om alleen maar journalist te zijn…. Momenteel doe ik veel met nieuwe media en heb daar een hoop ideeën over. Misschien bouw ik dat uit. Ik wil in ieder geval te veel verschillende dingen doen in mijn leven om ergens lang te kunnen werken.”