Studeer slimmer: trek je mooiste ondergoed aan

Als student kan je tegen allerlei problemen aanlopen. In het boekje Nog Slimmer! van Mirjam Pol, studieadviseur aan de VU, krijg je praktische tips, die nog werken ook. Waarom, waarom heb ik dit boekje niet jaren eerder gelezen?

Mijn eerste gedachte toen ik het boekje op mijn bureau zag liggen: daar heb je weer zo’n bundel met van die standaardtips die je al tien keer gehoord hebt. Tips die je bovendien zelf ook wel kan verzinnen, zoals genoeg slapen voor een tentamen. Of op tijd beginnen met leren. Oké, toegegeven, die tips staan er inderdaad ook in, maar dit boekje is anders.

Ik merk dat de auteur de student, in dit geval mij, echt doorheeft. Hoe weet zij dat ik soms plan om het plannen? Of dat ik gewoon wel eens begin om het beginnen? Hoe weet zij dat ik af en toe bij een tentamen somber denk: ‘Ik ben de enige die het niet begrijpt’. (Docenten kunnen hun vragen soms ook zo cryptisch stellen.)

Of dat ik soms iets lees zonder te beseffen wat ik nou eigenlijk lees? Zoals laatst het geval was in Angela Carters The Infernal Desire Machines of Doctor Hoffman, een boek waarvan de inhoud net zo onmogelijk is als de titel. Het ergste is: ik wil op een gegeven moment niet eens meer begrijpen waar zo'n boek over gaat. Na meerdere mislukte pogingen kom ik dan tot de conclusie dat ik niet gedisciplineerd, gemotiveerd en geïnteresseerd genoeg ben en dat ik—hoe onwaarschijnlijk het ook mag klinken— liever de afwas ga doen. Terwijl ik een vaatwasser heb.

Ook heel herkenbaar: onder het kopje ‘uitstelgedrag’ staat mijn favoriete (en veelgebruikte) argument om niet te beginnen met leren: ‘er zijn meerdere dingen belangrijk in het leven’. En kort daarna lees ik, terwijl ik de tekst alvast fluorescerend geel aan het markeren ben omdat het me belangrijk lijkt: ‘markeren doe je na het lezen van een teksteenheid’. Oeps.

De gevreesde confrontatie met mezelf
En dan komt de keiharde confrontatie: ‘Studenten die op de middelbare school goed presteerden zonder er veel voor te doen, willen nogal eens voor verrassingen komen te staan. Zeker, ze houden het best een paar maanden vol om op de ‘oude manier’ door te studeren en ook nog behoorlijke resultaten te boeken. Maar tot hun grote frustratie en onbegrip (‘want op de middelbare school ging het altijd goed!’) loopt dat op een gegeven moment mis.’

Slik. Mis, ja het ging mis, jaren geleden. Dit is dus een bekend fenomeen? En hier was dus wat aan te doen?

Waar was deze wegwijzer toen ik begon met studeren? Toen ik dacht dat ik niet naar de hoorcolleges statistiek hoefde te gaan, omdat ik toch een wiskundeknobbel heb en vervolgens een 1,7 voor een deeltentamen haalde. Toen ik mezelf “ja” hoorde zeggen op allerlei uitnodigingen die niets met studeren hadden te maken—van ochtenden lang koffiedrinken met huisgenoten tot allerlei feestjes—en aan het eind van de week weer nauwelijks iets aan mijn studie had gedaan. Waar waren deze tips toen ik uiteindelijk besloot mijn veelbelovende studentencarrière te onderbreken, omdat ik gewoon niet met al die universitaire vrije tijd kon omgaan?

Het ligt niet aan mij, maar aan die elitaire hersenen van me
Nu ik dit boekje lees, blijkt dat ik mezelf tekort heb gedaan. Ik ben op dit soort afhaakmomenten helemaal niet ongedisciplineerd of ongeïnteresseerd. Het ligt allemaal aan mijn brein, dat van nature ‘lui en elitair’ is, schrijft Pol. Pas wanneer je brein goed begrijpt waar het precies mee bezig is en waarom het zich daarvoor moet interesseren, houdt het informatie vast.

Niet zo raar dus, dat ik afhaak als een boek mij meteen al het gevoel geeft dat ik in een slechte LSD-trip zit (ja, ik heb het weer over The Infernal Desire Machines of Doctor Hoffman, een tot op heden onverwerkt faalmoment). Gelukkig vertelt de studieadviseur ook hoe je je hersenen wel zo ver krijgt om op een succesvolle manier informatie te verwerken.

Afhaakmomenten als deze zijn gelukkig van incidentele aard. Ik ben tegenwoordig een buitengewoon gemotiveerde student, haal goede cijfers en weet over het algemeen dondersgoed hoe ik uit de hand gelopen situaties waar ik de hoofdrol in speel moet voorkomen. De manier waarop ik deze wijsheden heb verkregen, heeft helaas voor de nodige studievertraging en stress gezorgd en is daarom ook niet aan te raden. Zeker niet met de maatregelen die toekomstige studenten staan te wachten.

Het boekje kan je helpen inzicht te krijgen in welke problemen je zelf kan oplossen en wanneer je hulp moet inschakelen. Maar er staan ook gewoon praktische tips in hoe je nog slimmer kan studeren. Want het is natuurlijk fijn om te lezen dat jij niet de enige bent die ‘begint om het beginnen’, maar uiteindelijk wil je natuurlijk weten hoe je dan moet beginnen. Concrete tips dus.

Sneller lezen
Zo schijn je meer informatie op te nemen als je op de juiste manier snel-leest, dan als je in je normale tempo leest. Wie had dat ooit gedacht. Ik ben juist langzamer gaan lezen, omdat ik dacht dat ik zo meer op nam.   

Ik besluit meteen de tip van Pol te gaan uitproberen. Zou het werkelijk zo gemakkelijk zijn? Dat ik in minder tijd meer kan lezen? Het klinkt te mooi om waar te zijn. Met mijn vinger volg ik vol ongeloof de regels, woord voor woord, van het begin tot einde van de regel, zoals Pol mij voorschrijft.

Verrek! Het werkt. Ik lees echt veel sneller en ik hoef minder vaak mijn ritme te onderbreken omdat ik iets heb gemist. Zo simpel. En ik kan je zelfs navertellen wat ik net heb gelezen, wat niet altijd het geval is bij mijn huidige leesmethode. Waarom worden vaardigheden als snellezen en geheugentraining niet opgenomen in het academisch lesrooster, zoals volgens Pol het geval was in de Middeleeuwen? Studenten moeten toch nog steeds rijtjes leren en veel lezen?

Tentamens in je mooiste ondergoed maken
Eén tip waar ik een beetje mijn vraagtekens bij heb: ‘Zorg dat je [bij je tentamen] je mooiste ondergoed en beste kleren aan hebt.’ Ik vraag me af hoezeer jij je nog kan concentreren als je weet dat die student(e) naast jou haar/zijn mooiste ondergoed aan heeft en je gedachten zich verplaatsen naar lingeriesetjes, halfnaakte lichamen en strakke wasbordjes. Maar goed, het boekje geeft ook tips om concentratieverlies aan te pakken. Ook dat opgelost dus.

Geïnteresseerd in het boekje Nog slimmer!, dat jouw studiecarrière voor eeuwig zal veranderen? Stuur een mailtje naar dubprijsvraag@uu.nl en je krijgt het boek t.w.v. 9,95 helemaal gratis. DUB draagt namelijk graag een steentje bij aan jouw studiesucces. Let wel: op=op.