Studenten verdiepen zich wekelijks in impact Artificial Intelligence

Zijn biometrische systemen met AI een zegen voor de veiligheid of een bedreiging voor onze privacy? Zullen autonome voertuigen menselijke fouten elimineren of technologische fouten verergeren? Van aanbevelingssystemen in sociale media tot gezichtsherkenning en zelfrijdende auto's, algoritmen voor machinaal leren dringen door in elk aspect van het sociale, politieke en economische leven. 

Thomas en Will, masterstudenten Kunstmatige Intelligentie, vinden dit fenomeen niet alleen interessant maar ook urgent. Sinds hun eerste ontmoeting in september 2022 praten ze over hoe de invloed van deze systemen op de maatschappij en hoe het debat daarover zich ontwikkelt. Het begon als ongedwongen gesprekken tussen twee vrienden, maar groeide uit tot vaststaande bijeenkomsten waarbij steeds meer studenten betrokken raakte. Op dit moment participeren acht UU-studenten aan de discussiebijeenkomsten. "Veel vrienden bleken  onze interesses te delen. We lieten weten waarover wij discussiëren en nodigden hen uit," legt Thomas uit.

De studenten raakten geïnteresseerd in de brede invloed van AI op de maatschappij, naast de technische aspecten die ze normaal gesproken in de klas tegenkomen. Thomas: "Tijdens onze studie voelden we de afwezigheid van een holistische benadering van AI. De technische aspecten van de technologie moeten niet worden losgekoppeld van de maatschappelijke implicaties. Wij proberen een brug te slaan tussen deze discussies."

Biometrische systemen. Foto: AI-Generated Image Shutterstock

Een spectrum aan thema's
De studenten vinden het aantrekkelijk om een eigen debatclub over dit onderwerp te starten. Ze hebben meer vrijheid om bepaalde onderwerpen te kiezen die bij de studie niet aan de orde komen en kiezen zelf de debatvorm. "Elke week kiest een van ons AI-gerelateerd materiaal, of het nu een boek, podcast of onderzoeksartikel is", legt clublid Lesley uit. "Deze week onderzoeken we een korte toespraak uit 1985 van Richard Feynman, die ingaat op het ontstaan van intelligente machines. Het is een interessante video omdat hij de verschillen tussen mensen en machines bespreekt, die tegenwoordig vaak vervaagd zijn. Vorige week analyseerden we een onderzoeksartikel over Fairness and Abstraction in Sociotechnical Systems van Andrew D. Selbst en collega's. Dat artikel laat zien hoe ethische oplossingen voor algoritmen kunnen worden ontwikkeld. Volgens Selbst kunnen ethische oplossingen voor algoritmen niet worden bestudeerd zonder rekening te houden met de sociale context waarin het systeem wordt geïntroduceerd," voegt Thomas toe.

De AI-debatclub geeft de studenten de kans om hun horizon te verbreden buiten de studie om. Will: "Tijdens je studie merk je vaak dat de focus verkleind wordt door specifieke vakken te kiezen. Door dit soort gesprekken kun je echt je interesses verbreden en jezelf blootstellen aan verschillende perspectieven." 

Elk lid heeft een eigen, uniek perspectief over het onderwerp en dat zorgt ervoor dat ze van elkaar leren. Lesley: "Mijn fascinatie voor de impact van technologie op de samenleving begon met mijn constatering dat AI op social media voor veel schade zorgt. Door de discussies in onze groep verschoof mijn aandacht meer naar AI-ethiek ij het algemeen doordat anderen AI-veiligheid aan de orde stelden."

Gepolariseerd debat
Momenteel is het debat over AI gepolariseerd, waarbij het "pessimistische" kamp de existentiële risico's benadrukt. Leslie geeft toe dat hun discussies vaak worden gedomineerd door zorgen over de toekomst. Hij erkent echter dat er ook positieve resultaten zijn die AI-toepassingen mogelijk gemaakt worden. Will: "Het is waar dat AI de maatschappij ook ten goede kan komen. Toch ben ik me ervan bewust dat we nog veel moeten uitzoeken en navigeren met betrekking tot de implicaties. Waar ik me vooral zorgen over maak, is hoe algoritmische besluitvorming de menselijke autonomie ondermijnt. 

Experts hebben tegengestelde meningen over de vraag of we ons moeten richten op de directe problemen die voortkomen uit AI of op de langetermijnimplicaties. Thomas benadrukt: "Deze perspectieven hoeven elkaar niet uit te sluiten. Daarom richt onze groep zich op beide. We onderzoeken huidige problemen zoals vooroordelen in algoritmen, terwijl we ook nadenken over toekomstige implicaties zoals de toekomst van zelfstandig opererende wapens die door AI mogelijk gemaakt worden.”