'Trend naar flexibilisering mag van onderwijs geen blokkendoos maken'

Mooc’s, flexibilisering, je eigen onderwijsprogramma samenstellen? Het onderwijs moet geen blokkendoos worden, schrijft directeur Ad de Graaf van de Vereniging Hogescholen in deel één van een nieuwe essayreeks.

Gesprekken over de toekomst van het hoger onderwijs zijn al snel modieus en oppervlakkig, vindt De Graaf. “We duiken met z’n allen op de enorme mogelijkheden die digitalisering en massive open online courses ons zouden bieden.” Ook discussienota’s die minister Bussemaker rondstuurt doen hem verlangen naar meer reflectie en diepgang.
Hij besloot het goede voorbeeld te geven en schreef het eerste deel van de reeks essays die de Vereniging Hogescholen uitbrengt bij haar veertigjarig bestaan. De Graaf is er al 35 jaar directeur. Hij trok een zevental interessante boeken uit de kast en zocht naar antwoorden op de vraag wat goed onderwijs nu eigenlijk is.
Hij ging te rade bij denkers als Fernando Savater en Frank Furedi die zich verzetten tegen de postmodernistische opvatting dat ervaring belangrijker is dan kennis. Met hen vindt De Graaf dat scholen niet te bescheiden moeten zijn over hun taak. De trends van modularisering en flexibilisering mogen niet leiden tot onderwijs als onsamenhangende blokkendoos die de student naar eigen goeddunken mag bouwen.
In de jaren negentig, toen het competentieleren zijn intrede deed, werd beweerd dat scholen hun kennismonopolie hadden verloren: studenten konden hun informatie net zo goed van internet halen en docenten hoefden hen daarbij slechts te begeleiden.
Die gedachte is passé. De Graaf is ervan overtuigd dat het onderwijs de komende jaren steeds belangrijker wordt. Instemmend citeert hij uit het nieuwe boek van bestuursvoorzitter Kees Boele van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, die stelt dat goed onderwijs een probaat middel is tegen ‘infobesitas’.
Wegwijzers naar #hbo2025 – essay Ad de Graaf is hier te downloaden