Utrechtse studentenverenigingen gaan energie besparen

Een zuinige biertap en feestverlichting van ledlampen. Zes Utrechtse studentenverenigingen gaan hun gebouwen energiezuiniger maken. “We gaan voor sensoren op licht, ledverlichting, decentrale verwarming en oh ja, ook nog zonnepanelen.”

Het begon enkele maanden geleden allemaal met een brief van de gemeente Utrecht. Tien studentenverenigingen kregen een uitnodiging om een gratis energiescan te laten uitvoeren voor het verenigingsgebouw. Biton, UMTC, Unitas, Utrechts Studenten Corps, Veritas en N.S.U maakten daar gebruik van en lieten hun sociëteit nalopen door een adviseur van Klimaatroute. S.S.R.-N.U. had dat al eerder gedaan op eigen initiatief.

Eind september kregen de bestuursleden de uitslag in een workshop, georganiseerd door de gemeente, met gerichte tips hoe de studenten energie kunnen besparen en welke subsidies ze hiervoor kunnen aanvragen. Belangrijke thema’s waren de verwarming, de isolatie, de zogeheten regeltechniek en de verlichting.

Geschrokken van het energiegebruik van een verenigingspand
“Er is een groot verschil tussen de verenigingen in energieverbruik”, zegt projectleider Luc Mes. “We zien dat USC, Unitas en Veritas grotere verbruikers zijn dan bijvoorbeeld Biton. Maar de logische verklaring hiervan is dat het vloeroppervlakte van deze verenigingen groter is, daardoor meer leden tegelijk in verschillende ruimtes zijn en vaak meer uren per dag open zijn. Maar alle deelnemende verenigingen geven aan graag aan de slag te gaan met het verminderen van energieverspilling.”

Peter Dekker van studentenvereniging S.S.R.-N.U zegt geschrokken te zijn van het elektriciteitsverbruik van hun pand aan de Oudegracht. “Dat was meer dan acht keer een gemiddeld huishouden! Maar toen we de scan lazen, zagen we vooral kansen, zowel vanuit milieu-, als kostenoogpunt. De terugverdientijden van bijvoorbeeld ledverlichting en radiatorfolie zijn kort, dus gelijk aantrekkelijk.”

Ook voor Demi Klomp, bestuurslid bij Veritas, was de scan van haar pand aan de Kromme Nieuwegracht een eyeopener. “Met kleine, niet al te dure aanpassingen kunnen we al flink wat winst behalen. In die zin in de energiescan ons meegevallen, energie besparen is minder ingewikkeld dan we dachten.” Bij Biton staat duurzaamheid al langer op de agenda, en wordt bij verbouwingen en kleine klussen rekening gehouden met energiezuinige oplossingen, aldus een bestuurslid.

Het is de ambitie van de gemeente Utrecht om een klimaatneutrale stad te zijn in 2030. “Studenten zijn een belangrijke en grote groep bewoners van de stad, dus het is niet meer dan logisch om hen ook hierin te betrekken”, aldus projectleider Mes. Maar volgens Mes is het niet alleen maar zinvol, maar ook noodzakelijk voor studentenverenigingen om duurzaam te zijn. “Studentenverenigingen worden gezien als ‘een inrichting’. Grootverbruikers op het gebied van energie zijn vanuit de Wet milieubeheer dan ook verplicht om maatregelen te nemen, ze worden hier vroeg of laat op gecontroleerd. We begeleiden verenigingen in het energiezuiniger maken van hun panden en geven tips over duurzaam gedrag.”

S.S.R.-N.U. is een pionier en heeft al maatregelen genomen
“Het is ongelooflijk hoeveel energie – en dus geld – je als vereniging kunt besparen met alleen wat simpele veranderingen in verlichting en verwarming”, zegt Peter Dekker van S.S.R.-N.U. “Sommige investeringen lijken enorm veel te kosten, maar blijken uiteindelijk toch rendabel te zijn.”

S.S.R.-N.U. is een pionier op het gebied van energie besparen bij studentenverenigingen. De vereniging liet eind vorig jaar al uit eigen beweging een energiescan uitvoeren op het pand aan de Oudegracht en heeft al de nodige maatregelen getroffen om energiezuiniger en duurzamer te zijn.

“We investeren nu in ledverlichting en duurzame verwarming. De vereniging heeft de meeste lampen in de sociëteit al vervangen. Ledjes hebben een langere levensduur en verbruiken veel minder energie.”

Maar daar bleef het niet bij. “Er is een zogeheten draadloze zoneregeling gekomen waarbij we de temperatuur per ruimte kunnen bepalen en de temperatuur nauwkeuriger kunnen afstellen. Dat was een flinke investering, maar dat verdien je ook weer terug.”

Verder is het bestuur in gesprek gegaan met verschillende leveranciers. “We hebben bierbrouwerij Bavaria gevraagd de warmte van de ruimte waar de biertanks staan beter af te voeren. Hierdoor besparen we energie op de koeling. Voor frisdrank hebben we een zeer zuinige koelkast in bruikleen gekregen door een nieuw contract af te sluiten met een frisdrankleverancier.”  

Het toekomstideaal is om nog zonnepanelen op het dak te krijgen, aldus Dekker. “Er is een mogelijkheid om zonnepanelen op het dak te laten plaatsen, maar we zijn binnen de vereniging nog in gesprek of we dit willen en hoe we dit kunnen financieren.”

Veritas wil ook vleesconsumptie leden terugdringen
Wat is de belangrijkste motivatie voor studentenverenigingen om duurzaam bezig te zijn? Geld besparen lijkt de hoofdreden, maar volgens Peter Dekker zijn het milieu en de maatschappelijke betrokkenheid voor S.S.R.-N.U ook belangrijke redenen. “Al onze investeringen verdienen zich terug, maar de ene maatregel sneller dan de andere. Omdat we een maatschappelijk betrokken vereniging zijn, is het niet erg als het wat langer duurt voordat een maatregel rendeert.”

Ook voor Demi Klomp van Veritas spelen verschillende redenen. “Naar aanleiding van de scan willen we verschillende energiebesparende maatregelen in het pand nemen, maar we vinden bewustwording ook erg belangrijk. Duurzaamheid staat hoog op de agenda. We willen bijvoorbeeld de vleesconsumptie binnen de vereniging naar beneden brengen, en studenten ook bewust maken van hun gedrag thuis.”

Projectleider Mes is blij verrast door de grote animo die er onder de studentenverenigingen is. “Tijdens de workshop werd duidelijk dat het studenten niet alleen gaat om energie besparen, maar ook over duurzaamheid in het algemeen. De één had het idee om meer vegetarische maaltijden te introduceren, een ander opperde een plan om spullen van elkaar te lenen. Zo werd de energiescan ineens veel breder betrokken.”

“Leden activeren en interesseren voor duurzaamheid blijft wel een lastige klus”, denkt Veritijn Klomp. “Het leeft wel, maar om bijvoorbeeld naar een workshop te komen is weer een tweede. Maar met concrete maatregelen in het pand hopen we de eerste stap te zetten en de interesse van de leden te wekken.”

Tips om energie te besparen

Kies voor ledlampen in plaats van gewone lampen. Een ledlamp verbruikt 10 tot 30 procent van de energie van een gewone lamp, heeft een langere levensduur en heeft dezelfde lichtkleur. Ook verkrijgbaar als feestverlichting.
Radiatorfolie wordt achter op de radiator geplakt of tegen de muur en zorgt ervoor dat de warmte niet de muur ingaat. Het is zelf aan te brengen en door de lage aanschafprijs een van de maatregelen die het snelst terugverdient.
Vraag als vereniging bij leveranciers om duurzame oplossingen. Bierleveranciers en frisdrankleveranciers kunnen meedenken over bijvoorbeeld de koeling van de dranken.
Investeer in een zoneregeling voor de radiatoren met een automatische radiatorknop op elke radiator en in iedere ruimte een aparte thermostaat om de temperatuur te meten.
Vraag meerdere offertes op en bereken zelf de terugverdientijden.