UU-student Daan als Captain Jack Sparrow in Zweden

Daan doet de master Earth, Surface & Water aan de faculteit Geowetenschappen. Afgelopen zomer rondde hij maar liefst drie bachelors af: Natuur- & Sterrenkunde, Wiskunde en Aardwetenschappen. Allemaal aan de UU. Daarvoor studeerde hij onder andere één jaar Natuur- & Sterrenkunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen. 

Bij die laatste universiteit kwam hij zes jaar geleden in aanraking met het project PR⁴ Space. “PR4Space is een studententeam dat experimenten uitvoert met raketten. De acht andere studenten komen onder meer van de Radboud Universiteit en TU Eindhoven. Ik ben de enige UU-student en de teamleider van het project.” 

“Het doel is om met onze proeven de ruimtevaart te verbeteren. Wij bedenken een onderzoeksplan en voeren onze testen uit boven de poolcirkel, in het Zweedse Kiruna. Dat ligt erg afgelegen en is ideaal om raketten de lucht in te schieten. Ik ben er nu voor de tweede keer.”

Vanwaar je interesse in het project? 
“Nu onze eigen wereld al zo’n beetje verkend is, is de ruimtevaart een moderne manier om een ontdekkingsreiziger te zijn. Als ik dit ook in de toekomst kan doen als mijn baan zou ik dat erg leuk vinden.”

Moet je per se een achtergrond in de natuurkunde hebben om deel te nemen aan PR4Space?
“Nee. Ook niet-natuurkundigen zijn belangrijk voor ons, al is een bèta-achtergrond wel handig. Veel dingen moeten we toch zelf leren. Dan gaat het bijvoorbeeld over het bijhouden van de administratie, de financiën en de socials. Maar ook over het onderhouden van de contacten met organisaties als de European Space Agency (ESA). En we hebben zelf een logo ontworpen voor onze website.”

Welke experimenten doet het team?
“Eén van de twee experimenten heet Rexus/Bexus en wordt met behulp van de Zweedse (SNSA) en Duitse (DLR) ruimtevaartorganisaties en de ESA uitgevoerd. Ons doel is een systeem voor satellietnavigatie te maken dat goedkoper en nauwkeuriger is. Nu houdt de navigatie nog maar iedere seconde bij waar de raket zich bevindt. Door antennes op de raket te plakken, hopen wij die nu elke milliseconde te kunnen volgen. Een netwerk van antennes op de grond bepaalt dan steeds de exacte locatie.” 

Waarom zijn er zo weinig UU-studenten betrokken bij het project?
“Dat ik de enige student van de UU ben, vind ik uiteraard jammer. Dit soort studentenonderzoeksteams zie je vooral bij technische universiteiten. Utrechtse studenten kunnen PR4Space eigenlijk alleen leren kennen via mond-tot-mondreclame.” 

Tegen welke problemen lopen jullie aan?
“Het project werkt met vrijwilligers. Dat maakt het lastig om leden te werven. Studenten willen nu eenmaal vaak studiepunten of financiële compensatie voor hun bijdrage. Wij stoppen hier al een jaar lang minimaal 40 uur per week in. Vlak voor deadlines en tijdens proeven kan dat oplopen tot wel 100 uur per week.”

“Verder is het bij het onderzoek zelf soms zo dat hardware nog niet klaar is of opnieuw moet worden gemaakt. En af en toe gooit het weer roet in het eten. Omdat de elektronica fragiel is kunnen we niet testen wanneer het sneeuwt.” 

Waar houd jij je vooral mee bezig?
“Ik maak de software, de elektronica en de meetinstrumenten voor de tests. Zo schrijf ik algoritmes voor een betere nauwkeurigheid en soldeer ik onderdelen voor printplaten (PCB’s) van bijvoorbeeld zendertjes.”

“Ik zit wel eens tot twee uur ’s nachts te solderen om een onderdeel op tijd af te krijgen. Omdat steeds de pinnetjes van de chip aan de juiste onderdelen moeten worden verbonden, noemen we dat in ons team ook wel ‘PCB-surgery’. Dan heb ik bijvoorbeeld maar 1,5 uur slaap achter de rug en zit ik met een vergrootglas voor mijn neus.” 

Je hebt een opvallende bijnaam gekregen, hoe zit dat?
“De ESA gaf mij tijdens een lancering de bijnaam ‘Captain Jack Sparrow’. De begeleider zei: “He's nuts, but he gets them out of every situation.” Daarna kwamen ze er pas achter dat mijn achternaam ‘Kapitein’ is. ‘Sparrow’ is dus grappig genoeg blijven hangen.” 

Hoe kijk je tot nu toe terug op je avontuur?
“Door het project heb ik mijn leiderschapsvaardigheden uitgebreid en heb ik beter leren omgaan met stress. We zijn stiekem erg goed geworden in problemen oplossen, op zo’n afgelegen plek en onder aardig wat druk. Daarnaast leer ik een hoop organisaties kennen en ook mensen die daar werken, wat voor later altijd handig is.”

“Niet alles is supergoed gegaan, we hebben enkele ideeën moeten opofferen, maar ik ben trots dat we straks wetenschappelijke publicaties op onze naam hebben staan en op conferenties mogen spreken. Daar zullen ook professoren van de UU zijn, extra leuk om hen straks tegen te komen.”

Naar verwachting zal op donderdag 14 maart in de vroege ochtend een lancering van PR4Space plaatsvinden. Deze is te volgen via deze link.