UU-student wil met pressiegroep het geldsysteem omverwerpen
Informatiekundestudent Luuk de Waal Malefijt (23) wil met zijn pressiegroep Ons Geld de economische crisis oplossen. Het huidige geldsysteem is gebouwd op schulden, betoogt hij. Dat moet anders.
Wat is stichting Ons Geld?
“Stichting Ons Geld wil de economische crisis oplossen. Ons Geld is een denktank en pressiegroep die ik in december 2012 heb opgericht.”
Sorry? Je wilt de crisis oplossen?
“Klopt. De oorzaak van de crisis ligt bij het huidige geldsysteem. Op dit moment wordt meer dan 95 procent van het geld gecreëerd door private, commerciële banken. Dat is een probleem omdat het geld uit het niets 'wordt gemaakt' als je een lening neemt bij de bank. Als je de lening afbetaalt, is de rente nieuw geld. Dat betekent dat geld alleen maar kan ontstaan als er een schuld tegenover staat. Dit is het probleem van de economische crisis. En de vorige. En die daarvoor.
“Gelukkig is er een simpele oplossing: soevereine geldcreatie. Dit betekent dat geldcreatie in handen is van de staat, en dus van ons: de bevolking. Het mooie is dat de staat echt geld kan maken zonder dat er schulden tegenover staan.”
Dus soevereine geldcreatie zou een nieuwe crisis kunnen voorkómen, maar je kunt de huidige schulden er niet mee aflossen. Of wel?
“Jawel, want de staat mag, in tegenstelling tot de bank, nieuw geld in omloop brengen. Die kan cijfers erbij typen in de database die het geld ‘voorstelt’. Daardoor ontstaat een geweldige welvaart.”
Oké, en de praktische kant van het verhaal: hoe verander je een geldsysteem?
“Het huidige geldsysteem kan je veranderen door een aanpassing in het Verdrag van Maastricht. Dit Verdrag is de basis voor de Economische en Monetaire Unie en van de invoering van de euro. Het principe van soevereine geldcreatie wordt er dan ingezet en de regel dat de overheid geld moet lenen van ‘de financiële markten’ wordt geschrapt.
“Zo’n grote verandering krijg je niet zomaar voor elkaar, daar gaat een proces van bewustwording aan vooraf. Daar ligt het nut van Ons Geld. Wij proberen burgers en de media het probleem uit te leggen en via hen politici te beïnvloeden. We voeren campagne, flyeren, doen mee aan debatten (ook op de radio) en zoeken contact met de pers. We willen nog een documentaire maken.”
Jij hebt de stichting opgericht, hoe kwam je op het idee?
“Toen de crisis begon, was ik nieuwsgierig naar de oorzaken én oplossingen ervan. Ik verdiepte me via internet in de vraag hoe geld ‘zomaar’ kon verdampen en hoe dit probleem opgelost kan worden. Door blogs te lezen en documentaires te bekijken, werd het me helder dat de kern van het probleem bij de inrichting van het geldsysteem ligt en dat soevereine geldcreatie de oplossing is.
“Heel naïef stuurde ik hierover mailtjes naar politici, maar ik kreeg geen reactie. Vervolgens zocht ik naar organisaties die hetzelfde willen als ik zoals het Chicago Plan uit 1930. Helaas bleek hiervan geen Nederlandse tak te bestaan om me bij aan te sluiten. Daarom nam ik het heft in eigen handen. Ik richtte een stichting op en verspreidde mijn ideeën. Ons Geld werd steeds professioneler, Inmiddels krijgen we hulp van auteurs, onderzoekers, en een lid van de Sociaal-Economische Raad.”
Je studeert Informatiekunde, vanwaar die interesse in de economie?
“Het gaat mij niet om de economie, maar om het helpen van mensen. Ik wil iets doen waarmee ik op een praktische manier zoveel mogelijk levens kan verbeteren. Voor deze ideeën heb je geen economische opleiding nodig. Je moet weten hoe je goede informatie vindt en je moet logisch kunnen nadenken.”
“Natuurlijk leer ik veel over (monetaire) economie, maar ook over psychologie: hoe overtuig je mensen, hoe organiseer je een revolutie en een massa? Daarnaast zijn het democratische, ethische en sociologische vraagstukken waar ik me in verdiep.”
Hoe combineer je al die taken met je studie?
“Ons Geld kost me zo’n twintig uur per week. Ik heb er mijn betaalde baan voor opgegeven. Nu heb ik geen inkomsten meer, want mijn recht op studiefinanciering is verlopen.”
Een persoonlijke economische crisis dus?
“Klopt. Maar nu de stichting redelijk draait, ga ik weer op zoek naar een bijbaan tot ik mijn bachelor heb afgerond. Daarna hoop ik een subsidie te kunnen regelen voor Ons Geld, Met minimale steun zou ik fulltime voor Ons Geld kunnen werken. Dat is wat ik echt wil.”
Heb je een tip voor andere studenten die een stichting willen oprichten?
“Tip één: doe het niet alleen. Zoek enthousiaste mensen die autonoom genoeg zijn om zelf initiatieven te nemen in het belang van de stichting, want anders moet je ze zelf steeds aansturen.
“Tip twee: zet door. Houd rekening met frustratie, tegenslag en een beginperiode waarin mensen je plan niet serieus nemen. Pas na een jaar, toen ik op de radio was geweest en publicaties had gehad, zagen mensen dat ik het meende en kreeg ik complimenten. Je moet jezelf bewijzen.”
Wist je dat….
…De naam ‘Ons Geld’ erop slaat dat het geld dat we nu gebruiken van en voor de bank is, maar dat de stichting wil dat dit geld ons eigen geld moet worden.
…Ons Geld onderdeel is van de International Movement for Monetary Reform? Dit is een coalitie van organisaties die campagne voeren om hervorming van het geldsysteeem door te voeren.
…Soevereine geldcreatie volgens Ons Geld veel meer vruchten afwerpt dan alleen economische vooruitgang, zoals duurzaamheid?
…Dat Ons Geld bestaat uit een driekoppig bestuur en zo’n 12 extra vrijwilligers.