UU-studenten in de gemeenteraad: 'Je hebt invloed op het leven in je eigen stad'
Maarten en Steven (in colbert) in de raadszaal van het stadhuis in Utrecht. Foto: Annemarie St.Jago
UU-studenten Steven Menke en Maarten van Ooijen stortten zich afgelopen voorjaar in een nieuw avontuur als gemeenteraadslid. Wat zijn hun ervaringen tot nog toe en wat vinden ze van elkaar. “Maarten kan wel eens doorschieten in debatten.”
Bestuurskundestudent Maarten (24) en Economie- en Humanistiekstudent Steven (25) baarden allebei opzien tijdens de gemeenteraadverkiezingen van maart dit jaar. Maarten van de ChristenUnie liet als scherp debater menig ervaren gemeentepoliticus met de mond vol tanden staan en Steven van Student & Starter haalde met zijn nieuwe partij direct een zetel binnen.
Heren, hoe bevalt het jullie in de wereld van papieren tijgers en bestemmingsplannen?
Maarten: "Die bestemmingsplannen heb ik al aan een collega overgedragen!”
Steven: Ha, ha. Ik vind het raadswerk leuk en eervol om te doen. Als eenmansfractie hoef ik geen portefeuilles te verdelen, ik kan me dus overal tegenaan bemoeien. Dat betekent wel dat ik veel keuzes moet maken.”
Maarten: "Ik vind het prachtig werk. De gemeente is steeds vaker aan zet - kijk naar de zorg. Het is fantastisch om middenin die ontwikkelingen te staan, er dingen over te vinden en ze ook nog eens te beïnvloeden. Je hebt invloed op het leven in je eigen stad.”
Het zijn drukke tijden voor de twee. Naast vergaderingen hebben ze een netwerkfunctie en leren met werkbezoeken (van politie en zorgcollectief tot kerkgenootschap en buurtcentrum) de hele stad kennen. Ze maken minimaal 35 uur per week, ver boven de 24 die er voor staat. En de afgelopen tijd, tijdens de begrotingsbehandeling, zat er een werkdag tussen van 9 uur ’s morgens tot vier uur ’s nachts.
Hoe is het met de studie?
Maarten: "Ha! Ik doe bestuurskunde. Stukken die ik hier maak, kan ik bij wijze van spreken knippen en plakken en bij de universiteit inleveren. Dat is een mazzeltje.”
Steven: "Ik moet goed mijn best doen om mijn studie in te passen. De dag voor de begrotingsbehandeling had ik twee tentamens. Die tweede heb ik maar net gehaald. De dagen voor de begrotingsbehandeling zijn de drukste, omdat dan alle moties heen en weer gaan. Toen heb ik een out-of-office-reply ingesteld: ‘Ik ben morgen pas weer bereikbaar, omdat ik twee tentamens heb en moet studeren, tot morgen!’ Dat was politiek niet heel handig, maar ik kon niet anders.”
Maarten: "Misschien is het nog wel lastiger om raadswerk met een baan te combineren. Ik verwacht in juni een vinkje achter m’n master te zetten en dan wordt het wel spannend.”
Steven: "Ja, zeker het opstarten van een baan lijkt me moeilijk. Je moet wel een heel flexibele werkgever hebben.”
Wat hebben jullie al bereikt?
Maarten: "Mijn collega heeft een motie ingediend om van een deel van het Smakkelaarsveld een stadspark te maken. Die motie is aangenomen door de raad. Verder hebben wij door aandacht te vragen bijgedragen aan een nieuwe locatie voor de Voedselbank in Ondiep."
Steven: "Dat het binnen een half jaar goed loopt binnen mijn partij. Ik doe het niet alleen, we werken met een team van vier mensen. Ik vind het gewoon tof dat ik een partij heb opgericht die staat en die wil ik nu verder uitbouwen. Daarnaast maken we het verschil door dingen scherp op de agenda te zetten. Over een mogelijke nachtsluiting van park Lepelenburg, waar veel overlast was, hebben we raadsvragen gesteld. Dat dwong andere partijen er een mening over te vormen en uiteindelijk is het besluit teruggedraaid.”
Wat regelen jullie voor studenten?
Steven: "De wethouder gaat eindelijk onderzoek doen naar verborgen armoede onder starters op de arbeidsmarkt die bijvoorbeeld zzp'er zijn of een werkervaringsplek hebben. Veel mensen gaan na hun studie voor weinig geld aan de slag en kunnen geen bijstandsuitkering krijgen. De gemeente heeft de ambitie om van alle gemeenten de laagste werkloosheid te hebben in 2018, dat is mooi maar ze moeten dan wel weten hoe het gaat met mensen die erg weinig verdienen.”
Maarten: "In het fietsbeleid is veel bereikt. Er worden extra fietsenstallingen in de wijken geplaatst en ook op drukke plekken als bij studentencomplexen en op De Drift komen extra stallingen.”
Het is bijna kerstreces, tijd voor een evaluatie. Beoordeel elkaar eens.
Maarten: "Student & Starter heeft bewezen geen one-issuepartij te zijn. De partij heeft over een breed scala van onderwerpen een mening. Steven kijkt niet alleen of hij nog ergens een studentenplan kan infietsen, een strategie die de Partij voor de Dieren wel heeft. Daarmee vind ik Student & Starter een aanwinst voor de raad.”
Steven: "Maarten maakt zich hard voor mensen die minder geluk hebben gekregen in het leven. Dat doet hij goed, want hij is een sterk debater. Soms te sterk, want dan is hij door zijn maximale spreektijd van zeven minuten heen. Ik vermaak me wel eens: dan zegt hij tegen een wethouder dat hij een fout maakt of niet eerlijk is, maar vergeet dat die interrupties van zijn eigen spreektijd afgaan. Maar hij verrijkt daarmee wel het debat in de raad.”
Maarten: “De tijd is mijn grootste vijand. Ik heb slechts zeven minuten in een raadsvergadering van maar liefst drieënhalf uur. Dat vind ik irritant. Als ik vind dat een wethouder iets stoms uitkraamt, wil ik daar gewoon op reageren. Ik moet nu leren mijn gevechten te kiezen.”
Vallen er ook dingen tegen?
Steven: “Dat je niet moet verwachten dat morgen dingen geregeld zijn. Het blijft politiek, het gaat niet snel.”
Maarten: “Inderdaad. Ik was te naïef. Ik dacht dat als je een goed plan hebt en dat indient en de wethouder het een fantastisch idee vindt het direct wordt overgenomen. Maar vaak liggen onderwerpen gevoeliger dan je denkt en krijg je nee te horen, beargumenteerd met een onzinnig verhaal.”
Hebben jullie verdere politieke ambities?
Maarten: “Ik had allerlei ambities toen ik ging studeren: wilde een jaar naar de VS, in het bestuur van een studentenvereniging, twee studies gaan doen. Daar is niets van gekomen. En nu zit ik in de gemeenteraad en dat was niet mijn ambitie. Dus ik ben gestopt alle ambities overboord te gooien. Maar dit smaakt wel naar meer. Je hoort mij alleen niet zeggen dat ik naar Den Haag wil, want dat vind ik een verkeerde doelstelling. Ik wil in de politiek bijdragen aan een betere samenleving. Of dat nou lokaal, landelijk of Europees is, dat zie ik wel.”
Steven: “Na twee jaar raadslidmaatschap geef ik het stokje sowieso door aan een ander.”
Maarten: "Dat vind ik nou zo jammer, Steven! Dat moet je echt niet doen. Kan ik daar nog een lans voor breken?”
Steven: “Dat kan, maar ik weet niet of dat iets oplevert.”
Maarten: “Het is een slecht idee. Als raadslid heb je tijd nodig om kennis en een netwerk op te bouwen, dat kun je niet zomaar overdragen. Bovendien ben jij gekozen. Je moet minimaal vier jaar blijven.”
Steven: “Als jij klaar bent met je studie, moet je aan het werk. Vier jaar raadswerk in een levensfase tussen de 18 en 30 is belachelijk moeilijk, omdat je met een baan gaat starten. Ik zorg er nu al voor dat mijn opvolger als fractiemedewerker op de achtergrond meedraait. Op deze manier bieden we meerdere mensen de kans om als raadslid te werken. Bovendien is het goed om op tijd te wisselen, zodat je altijd iemand met een frisse blik in de raad houdt. En ik ben straks echt niet verdwenen.”
Maarten: “Hmm. Ik vind het jammer en hoop dat je nog tot bezinning komt.”